100 najważniejszych zdjęć świata. Likwidacja getta w Warszawie

Gdy po II wojnie światowej w Norymberdze trwały procesy zbrodniarzy hitlerowskich, którzy przeżyli wojnę, i których udało się schwytać, ta fotografia była używana przez oskarżycieli. Bo jest nie tylko dokumentalnym zapisem – jest przejmującym, wstrząsającym dowodem na bezwzględne okrucieństwo oprawców.

W getcie pracowało wielu fotografów – zdjęcia robili ukradkiem Żydzi, ale też Niemcy, dokumentując w ten sposób swoje "sukcesy", postępy w likwidacji ludności. Ta fotografia została zrobiona przez Niemca. Znalazła się bowiem w [comment]raporcie, jaki w 1943 roku (już po ostatecznej likwidacji getta) złożył Jürgen Stroop swojemu przełożonemu, Himmlerowi. Raport ten zawierał nie tylko opis tego, jak udało się spacyfikować powstanie, które wybuchło w getcie oraz jak ostatecznie zamordować wszystkich jego uczestników i mieszkańców, ale też sporo zdjęć, robionych podczas "akcji".

Ta fotografia została zrobiona podczas wypędzania Żydów z domów (lub kryjówek) i prowadzenia ich wprost do transportów do obozów koncentracyjnych. Jest 1943 rok – wiadomości o tym, co się dzieje z wywożonymi Żydami raczej są już wszystkim znane. Czy chłopiec ze zdjęcia wie, co go czeka, czy po prostu boi się krzyczących mężczyzn z karabinami – nie wiemy i chyba nie ma to aż takiego znaczenia. Najbardziej przejmujące jest przerażenie absolutnie niewinnego dziecka.

Likwidacja getta w Warszawie