4 sierpnia 2010, 10:18
Autor: Odys J. Korczyński
czytano: 33401 razy

Adobe Photoshop - Mapa gradientu

Adobe Photoshop - Mapa gradientu

Photoshop to elastyczny program malarski nie tylko do retuszu fotografii. Posiada on wiele narzędzi rzadziej używanych przez fotografów i grafików, które, tak jak np. Mapa gradientu (Gradient map), mogą służyć do tworzenia efektów specjalnych, zmniejszenia nasycenia kolorów na zdjęciu (desaturacji), a także zaawansowanej selekcji elementów projektu. W ten sposób jedno narzędzie służy wielu zastosowaniom, co w połączeniu z dodaniem innych funkcji Adobe Photoshop do obrabianej fotografii, tworzy potężną bibliotekę, mniej lub bardziej wartościowych artystycznie, końcowych efektów.

Opis narzędzia

Narzędzie "Mapa gradientu" dostępne jest w dość ukrytym dla oka początkującego użytkownika miejscu – w palecie "Warstwy". Dostęp do tej palety uzyskujemy poprzez klawisz F7, lub (jeśli paleta dokowana "Warstwy" jest uaktywniona w menu interfejsu programu Adobe PS) klikając na jej nazwę. Nie koniec na tym. Aby uaktywnić narzędzie, trzeba stworzyć nową warstwę korekcyjną i włączyć w opcjach wyboru rodzaju tej warstwy właśnie polecenie "Mapa gradientu". Zanim użytkownik zacznie stosować to narzędzie, warto, by uświadomił sobie, że położenie go na dodatkowej warstwie korekcyjnej, decyduje o jego niektórych, specyficznych właściwościach.[comment] Jak każdy efekt łączony z warstwą korekcyjną, "Mapa gradientu" nie modyfikuje oryginalnych danych na fotografii. Są one przechowywane cały czas na osobnej warstwie tak, by użytkownik w każdej chwili mógł przerwać pracę, zapisać plik w formacie PSD i w dowolnym momencie np. wykorzystać fotografię bez zastosowania tego efektu. Dodatkowo dzięki temu, że "Mapa gradientu" położona jest na warstwie, użytkownik ma dostęp do opcji zmiany trybów mieszania, krycia i innych modyfikacji w postaci grup i masek.

Zasada działania narzędzia jest prosta. "Mapa gradientu" odwzorowuje wybranymi przez użytkownika kolorami strukturę tonów jasnych i ciemnych na fotografii, powstaje więc rodzaj zaawansowanej selekcji kolorystycznej, który można wykorzystywać w toku dalszych przeróbek zdjęcia. Strukturą tworzonego gradientu można precyzyjnie sterować za pomocą dodawania kolorów do znaczników koloru, a także importując całe biblioteki gradientów – np. pobrane z różnych stron na temat Adobe PS.

Oczywiście Adobe PS pozwala na odwrócenie odwzorowania tonów jasnych i ciemnych. Wszystko zależy od dobrania przez użytkownika odpowiednich barw i rozplanowaniu ich umieszczenia w zależności od miejsca na wykresie – jest to analogiczne do prezentacji rozkładu jasności na histogramie.

Znaczniki koloru także można dodawać w zależności od potrzeby odwzorowania przejścia między więcej niż dwoma kolorami w gradiencie. Poza tym są one elementami ruchomymi w palecie właściwości gradientu. Użytkownik jest więc w stanie różnicować dla określonego typu naświetlenia zdjęć ilość odwzorowujących kolorów ciemnych i jasnych, oraz ich relację, odpowiednio do tonów jasnych i ciemnych na fotografii. Przyjrzyjmy się więc kilku zastosowaniom tego narzędzia. Są one naprawdę interesujące i zastępują użycie innych, znacznie bardziej popularnych metod osiągania tych samych celów w programie Adobe PS.

Sztuczny zachód słońca

Pierwszym etapem jest wybranie fotografii, której będziemy chcieli nadać efekt poświaty zachodu słońca. Wybrałem zdjęcie, które ma dość kontrastową tonalność i mapowanie gradientu takiej fotografii będzie proste do zrozumienia nawet dla początkujących użytkowników.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński


Na początku należy utworzyć nową warstwę korekcyjną i wybrać dla niej efekt "Mapa gradientu" z rozwijalnej listy opcji. Nowo utworzoną warstwę korekcyjną umieszczamy na wierzchu w palecie warstw.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński


Kolejnym etapem jest wejście w aktualne ustawienia warstwy dopasowania mapy gradientu. Okno to powinno się automatycznie uaktywnić po kliknięciu na warstwę dopasowania. Aktualny układ rozłożenia kolorów dla mapy gradientu jest wyświetlony właśnie w oknie "Dopasowania".


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński


Czas teraz na zmodyfikowanie układu kolorystycznego mapy gradientu. W tym celu należy w palecie "Dopasowania" kliknąć na pasek, będący podglądem rozłożenia kolorów. Zostanie wyświetlone wtedy kolejne okno ze szczegółowymi ustawieniami biblioteki gradientów i znaczników. Nas interesują dwa graniczne kwadraty – znaczniki odpowiadające ciemnym i jasnym odcieniom fotografii.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński

Teraz trzeba ustawić nowe kolory dla znaczników. W otwartym oknie biblioteki próbek kolorów i przestrzeni kolorystycznych, należy wybrać dość nasycony odcień czerwieni np. R:241, G:26 B:32 i potwierdzić wybór klawiszem Enter. Po wykonaniu tej czynności, kolor po lewej stronie wzorca rozłożenia gradientu zmieni się zgodnie z naszym wyborem.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński

To samo robimy dla przeciwległego znacznika, lecz tym razem wybieramy kolor pomarańczowy np. R:254, G:183, B:30. Na fotografii zaobserwujemy silne zwiększenie nasycenia kolorów, zgodnie z wyborem modelu gradientu. Nie osiągniemy w ten sposób zadowalającego rezultatu, trzeba zatem zmodyfikować nałożenie efektu "Mapy gradientu" na oryginalną fotografię.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński

W tym celu wykorzystujemy wspominane już wcześniej opcje dodatkowe warstw – w tym wypadku jest to zmiana trybu mieszania ze zwykłego na "Nakładkę". Pozwoli to na łagodniejsze zmieszanie efektu warstwy korekcyjnej z warstwą podstawową obrabianego zdjęcia. Efekt finalny nie jest jednak jeszcze do końca zadowalający, ponieważ w niektórych partiach fotografii nasycenie jest wciąż zbyt silne.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński

Ostatnim korygującym zabiegiem, wskutek którego zmniejszymy problem przekoloryzowania zdjęcia, jest zmiana krycia warstwy korekcyjnej. Ustawienie to dostępne jest w palecie "Warstwy". Dla naszego przykładu ustawienie to wynosi 63%. W rzeczywistości zmiana krycia zależy od rodzaju fotografii i gustu użytkownika. Podobnie jest też z koloryzacją za pomocą "Mapy gradientowej".


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński

Zachód słońca jest tylko jednym z wielu możliwych efektów, dodawanych za pomocą tego narzędzia. Można nim również znacznie delikatniej wprowadzać selektywne zmiany kolorów np. w portretach, wspomagając się dodatkowo maską warstwy korekcyjnej.

Zmiana fotografii kolorowej na czarno-białą

Kolejnym zastosowaniem polecenia "Gradient map" jest zamiana kolorowej fotografii na fotografię czarno-białą. Trzeba jedynie zmienić kolor znaczników na jeden z zapisanych fabrycznie gradientów – czarno-biały. Znacznikami można dowolnie manewrować tak, aby osiągnąć zamierzony efekt kontrastu. Bardziej zaawansowani użytkownicy mogą dodać także nieco szarości między graniczne czerń i biel. W ten sposób rozszerzą tonalność mapy gradientowej. Sam znacznik czerni również może być zastąpiony np. cieplejszą albo zimniejszą jej odmianą. Zmieni się wtedy cały wyraz fotografii: czerń nabierze lekkiego kolorytu, jaki widuje się na starych fotografiach.


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński


Od takiego monochromatycznego efektu tylko krok do tworzenia cyjanotypii, sepii i innych monokolorystycznych efektów. Warto spróbować tego narzędzia właśnie do takich modyfikacji, ponieważ daje ono znacznie więcej możliwości niż zwykła zamiana fotografii na skalę szarości.

Użycie polecenia "Mapa gradientu" może być wstępem do stworzenia ciekawych, artystycznych efektów w postaci np. silnego zaznaczenia jedynie konturów, co daje wrażenie jakby zdjęcie było ręcznie rysowane. Użytkownik Adobe PS powinien sam zdecydować czy woli stosować to polecenie do tworzenia silnie modyfikujących zdjęcie efektów specjalnych, czy delikatnych korekt retuszerskich (balans bieli fotografii, korekta wybranych tonów kolorystycznych oraz np. konwersja do czerni i bieli z uwypukleniem niektórych odcieni szarości).


Adobe Photoshop Mapa gradientu

Odys J. Korczyński

Następnym przykładem efektu stworzonego przez "Mapę gradientu" jest selektywna zmiana koloru z użyciem warstwy korekcyjnej i dołączonej do niej maski. By osiągnąć zaprezentowany na naszym przykładowym zdjęciu rezultat, trzeba po raz kolejny wyedytować wartość kolorystyczną "Mapy gradientu". Użyłem w tym celu jednego koloru o wartości R:11, G:203, B:232. Następnie, za pomocą maski warstwy i miękkiego pędzla wyodrębniłem obszar, który ma pozostać "zmapowany" gradientem. Ostatnim etapem była zmiana trybu mieszania warstw na "Nakładkę" (Overlay).

Ta sama metoda służyć może również do selektywnego kolorowania czarno-białych fotografii. Bardziej skomplikowane kształty (np. elementy karoserii samochodu, chromowania, drobne szczegóły anatomiczne, rośliny, włosy), wymagają jednak znacznej wprawy w posługiwaniu się narzędziami malarskimi w Adobe PS, a niekiedy także doświadczenia w używaniu tabletu graficznego.

Na koniec warto zaznaczyć, że każda z używanych "Map gradientowych" powinna być zapisywana w odpowiedniej bibliotece Adobe PS. Właściwy opis tak zapisanych gradientów ułatwia późniejszą pracę np. ze stosami podobnie edytowanych fotografii.



www.swiatobrazu.pl