Bliski, nie tak daleki Wschód na zdjęciach Adama Styp-Rekowskiego

W następstwie współczesnych dramatycznych zmian krajobrazu religijnego, społecznego, w tym ruchów wolnościowych, m.in. Arabskiej Wiosny 2011 roku, a także fundamentalistycznych ruchów islamskich, Północna Afryka i Bliski Wschód przeszły ponownie, jak wiele razy w historii, okres wstrząsów, które w niektórych wypadkach doprowadziły do wojen domowych. Tradycyjny świat, często niezmienny od stuleci, już odchodzi, a wojny i konflikty sprawiają, że dzieje się to jeszcze szybciej. Jednak ten świat wciąż tam jest, trzeba go tylko szukać, znajdywać w krajobrazie zwyczajnego życia i tego, co nas otacza. Adam Styp-Rekowski próbuje zatrzymać zwyczajowy świat międzyludzkich spotkań, obyczajów i pięknej architektury, na przykład ruin starożytnych cywilizacji, meczetów Syrii – starszych niż niejedno europejskie państwo czy libijskiego modernizmu z lat 20. XX wieku. Jego czarno-białe zdjęcia nie przypominają pocztówek z egzotycznego kurortu, ale świetnie skadrowany obraz miejski krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej: Algierii, Autonomicznego Regionu Kurdystanu Irackiego, Egiptu, Iraku, Iranu, Izraela, Jemenu, Jordanii, Kuwejtu, Libanu, Libii, Omanu i jego byłej kolonii – Zanzibaru, Palestyny, Syrii, Tunezji i Turcji. To miejsca, które zdają się coraz dalsze dla Europejczyków, głównie przez to, że tak naprawdę są nieznane, oceniane przez pryzmat stereotypów. 

[kn_free]

 

Prace Styp-Rekowskiego pochodzą z lat 2005–2016 i są rodzajem fotorejestracji fragmentu historii spoza kadru. Celem fotografa jest raczej prezentacja detalu, symbolu wydarzeń niż zdanie z nich pełnej relacji. Ta relacja jest przecież indywidualnym oglądem, odbiorem podyktowanym wiedzą i nastawieniem widza. Nie ma opowieści obiektywnej, aparat i używający go fotograf zawsze odciskają swoje piętno na pokazywanym obrazie. Adam Styp-Rekowski, wybierając fotografie ludzi i miejsc, świadków codziennych, zwyczajnych czynności, ale i gwałtownych zmian, stara się wyciszyć napięcie. Zauważa ulotne, a jednak uniwersalne chwile, na przykład bliskości w rodzinie (matka i córka przygotowujące piknik w czasie Nawroz – kurdyjskiego nowego roku), dziecięcej zabawy, scen na ulicy, rzemieślników przy pracy (szewc w irackim Erbilu), ale i momenty wspólnego protestu (protestant z kairskiego placu Tahrir odpoczywający na gąsienicach czołgu). Dzięki tej różnorodności możemy te sceny odnieść do współistnienia społecznego pod każdą szerokością geograficzną. 

[kn_advert]

 

Opowieści bliskowschodnie Styp-Rekowskiego pozwalają nam oderwać się od obliczonego na efekt szoku przekazu medialnego, którym jesteśmy atakowani w Europie. Doniesienia ze strefy wojny i fundamentalistycznych napięć mają przecież swoją retorykę. Wystawa, którą prezentujemy w Gdańskiej Galerii Fotografii, opowiada z estymą o ludziach i miejscach na Bliskim Wschodzie i w Północnej Afryce, tak czasem podobnych, ale jakże często różniących się od siebie bardziej niż wydawać by się to mogło z perspektywy Europy, w której nie brak krzywdzących stereotypów. Te miejsca i ludzie tworzą fascynującą mozaikę kultur, religii, historii, obyczajów i języków krajów postrzeganych jako odległe, a przecież nie tak wcale dalekich. Krajów o często odmiennej, a jednak przywiązanej do tradycji kulturze bycia wspólnotą i pragnieniu wolności w poczuciu więzi międzyludzkiej. Więzi, jaką dobrze byłoby stworzyć ponad granicami tak mocno dziś podzielonego świata. 

 

Fot. Adam Styp-Rekowski

 

Adam Styp-Rekowski, gdańszczanin, który mieszka obecnie w Tunezji gdzie pracuje jako dyrektor tunezyjskiego biura organizacji Democracy Reporting International zajmującej się wspieraniem procesu wdrażania w życie konstytucji tunezyjskiej. Wcześniej, w latach 2012 – 2015 pracował w Libii, w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, gdzie był odpowiedzialny za projekt dotyczący wspierania procesu przygotowywania konstytucji. Od 2005 do 2012 roku zajmował się projektami związanymi z Irakiem, najpierw jako szef misji organizacji People in Need, a następnie w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych. W Iraku był odpowiedzialny za projekty dotyczące rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i wspierania dla procesu konstytucyjnego. Przed wyjazdem na Bliski Wschód pracował jako szef misji Polskiej Akcji Humanitarnej w Czeczeni, a wcześniej także jako aplikant i asesor notarialny w Gdańsku. Jest absolwentem prawa na Uniwersytecie Gdańskim, posiada również tytuł European Master’s Degree in Human Rights and Democratisation, z uniwersytetu w Padwie i Uniwersytetu Roberta Schumana w Strasbourgu.  

Adam Styp-Rekowski zaczął zajmować się fotografią pod koniec lat 1990. Interesuje go głównie fotografia scen ulicznych i życia codziennego. Jego prace były poprzednio prezentowane w Jordanii, Iraku, Libii i Wielkiej Brytanii. Od 2005 roku mieszka poza Polską na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej w Jordanii, Iraku, Libii i Tunezji. 

 

 

Informacje o wystawach

Tytuł	"Bliski, nie tak daleki Wschód"
Autor	Adam Styp-Rekowski
Wystawa czynna od	17 grudnia 2016
Wystawa czynna do	19 lutego 2017
Wernisaż	16 grudnia 2016 r., godz. 18.00
Miejsce	Gdańska Galeria Fotografii (Zielona Brama) Długi Targ 24, Gdańsk