Człowiek i Natura - Warsztat Fotografii Humanistycznej

"W różnorodności ścieżek sztuki fotograficznej portret traktuję jako najtrudniejszą. Nie mam tu na myśli trudności związanych z techniką czy estetyką powoływanego do istnienia obrazu - nie w tym rzecz. Portret dla mnie to przede wszystkim szczerość dialogu - odrzucenie na tę krótką chwilę masek, zostawienie ich na boku, zbliżenie intymne pozwalające zajrzeć we wnętrze człowieka, ale bez aktu agresji. Takie przyzwolenie otrzymałem jako dar od swojego taty. Myślę, że w dotychczas wykonanych przeze mnie portretach najbliżej prawdy o człowieku byłem fotografując właśnie Jego. Tata godził się na to i nie grał kogoś innego, wiedząc, że nie przekroczę żadnej granicy, która mogłaby naruszyć jego godność lub go poniżyć. Pragnę nawiązywać takie relacje z innymi osobami, które fotografuję; nie zawsze się to jednak udaje, ale staram się do tego dążyć.

 

Do tematu o człowieku postanowiłem dołączyć cykl drzew, od których chyba już się nie uwolnię, ale to i dobrze, bo tak naprawdę to nie chcę: są dla mnie bramą do normalności, lepszego, pięknego, duchowego świata, a przede wszystkim dają tlen" - mówi Marek Wesołowski. 

 

[kn_free]

[kn_advert]

DRZEWA Marka Wesołowskiego

Marek Wesołowski wszedł w tajny układ z drzewami - to pewne. Został przyjęty do tajnego bractwa, które pozwala mu na wgląd w życie drzew w sposób nie dla każdego dostępny. I nie jest to kwestia dobrego sprzętu ani przebywania w atrakcyjnych okolicznościach przyrody. To kwestia szczególnego współistnienia z innymi żywymi organizmami bez względu na ich umiejętność rewanżu, którego zwykle oczekujemy. Chcemy pieszczoty za pieszczotę, owoców w zamian za troskę, wymiany towaru za towar. Ale tak nie jest. Drzewa dysponują światłem i cieniem, potrafią długo przetrwać bez deszczu, jeszcze dłużej bez ludzi. Mają pamięć, która wprawia w drżenie. Gdyby umiały mówić o ludzkiej małości i wielkości, nie zdołalibyśmy tej wiedzy unieść. A one potrafią; przecież są drzewami.

Marek snuje o nich opowieść w sposób, który i nam otwiera oczy; każe patrzeć na te nieuważnie mijane obiekty jak na wciąż żywe bóstwa z dawnych legend i mitów. Układa ich zmarszczki, zagłębienia, rany w nowy obraz; wyjmuje z całości mikrowłókna i splata z włosami kobiet, frędzlami chust, rękami starych ludzi. Pokazuje: patrz, wszystko jest jednym, świat jest jedną wielką Analogią, powiela się na tyle pięknych sposobów, kosmos jest harmonią, nie chaosem. Aby to ujrzeć, trzeba zrzucić sieć narzuconych kulturowo ograniczeń i wrócić do chwili, gdy zmysły wzroku i słuchu były w stanie czystym i sprzęgniętym z naturą - wtedy otwierają się słynne drzwi percepcji przeczuwane przez mistyków od Blake’a przez Huxleya po Jima Morrisona.

To, co i jak widzimy jest wypadkową naszego rozwoju duchowego, intelektualnego i biologicznego. Gdy oczy zawodzą z powodu wieku lub niedostatku wiedzy i przestają zauważać bogactwo świata, staje się on płaski, dwuwymiarowy, ubogi w treść i formę. Od tego, by je ujrzeć na nowo mamy Sztukę. Taką jak fotografie Marka Wesołowskiego. Przyglądajmy się im uważnie, one pomagają odzyskać wzrok.

Ewa Parma

Fot. Marek Wesołowski

Fot. Marek Wesołowski

Fot. Marek Wesołowski

PORTRET według Marka Wesołowskiego

To nie jest pojedynczy artefakt; to proces, nieustanna sesja zdjęciowa ukazująca Obiekt w sieci czasu, emocji i relacji z innymi ludźmi, naturą żywą i martwą. Niewiele ma wspólnego z makijażem permanentnym zwłaszcza, że z założenia Obiekt pokazany jest bez makijażu, liftingu i sztuczek rodem z photoshopa. Jest to raczej proces bliski edukacji permanentnej, która każe bez końca szukać, odkrywać i pobudzać ciekawość. Kim jesteś Ty, na którego patrzę, poluję, próbuję złapać w siatkę pikseli? Pokaż mi swoją twarz sprzed dnia narodzin, domaga się jeden z koanów Zen.

I tego chce Marek Wesołowski - Fotograf, który hipnotyzuje Obiekt zza aparatu: "Pomyśl o dniu, w którym byłaś szczęśliwa. Przypomnij sobie ulubiony wiersz. Poczuj bryzę na twarzy, gdy siedzisz na piasku i układasz siebie z kamyków i muszelek."  "Ty" zapada w sen i po chwili jest już w niej, w fotografii, a kiedy się budzi tęskni za następną. Bo jest to też rodzaj uzależnienia, który wymaga ostrożności i wiedzy.

To więź, która może potrwać długo i nie będzie uwierać, domagać się wyłączności ani przysiąg na wieki. Każda chwila może być okazją, by utrwalić cień uśmiechu, rozpaczy, gniewu, wyraz oczu, który przyszłemu odbiorcy nie pozwoli szybko odejść i zapomnieć. Każe mu stać przed zdjęciem i podejmować próby przejścia przez bramy czasu i oczu, wyjść ze swojej strefy intymnej i wejść w cudzą, zamienić się miejscami jak bohaterowie z opowiadań Julio Cortazara, byle dowiedzieć się prawdy, byle nie tkwić "w tym śnie nieskończenie kłamliwym"(W nocy twarzą ku niebu, JC).

Portret permanentny to seria wizerunków, film w zwolnionym tempie, gdzie Obiekt zastyga jak w dzieciństwie podczas zabawy w posągi. Odbiorca goni, podąża za okiem Marka - Fotografa, ale Obiekt jest już dawno w innym miejscu i czasie, możliwe, że nie żyje, a jeśli nawet gdzieś teraz robi zakupy lub płacze po kimś, to nie jest już on. Fotograf uśmiercił go w chwili, gdy nacisnął spust migawki; na zdjęciu pozostał zarys sylwetki jak na miejscu zbrodni.

Szczególna natura związku pomiędzy Obiektem a Fotografem sprawia, że wkraczanie w intymną przestrzeń nie zagraża osobie fizycznej, nie ujmuje jej godności, ale odsłania nędzę i wielkość ludzkiej egzystencji, jej ulotność i nietrwałe piękno. Przez to staje się przekazem uniwersalnym czyli takim, który przetrwa wieki i będzie niepokoił zgodnie z intencją Fotografa. Zaś Obiekt, konkretne, pojedyncze "Ty" stanie się medium, listem w butelce, kapsułą czasu z wiadomością dla potomnych: "Bowiem świat TY nie pomoże ci przetrwać, natomiast pomoże ci przeczuć wieczność." (Martin Buber).

Ewa Parma

 

Fot. Marek Wesołowski

Fot. Marek Wesołowski

Fot. Marek Wesołowski