Fotograf i kasy fiskalne – uważaj, żeby nie stracić zwolnienia

Podatnicy VAT (czyli miedzy innymi fotografowie, prowadzący działalność gospodarczą w zakresie fotografii) podlegają ogólnym przepisom, zobowiązującym do rejestrowania obrotów w kasie fiskalnej w przypadku sprzedaży osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Dla mniejszych podatników przewidziano jednak zwolnienia z tego obowiązku ze względu na wysokość obrotów, i część fotografów prowadzących działalność z tego zwolnienia korzysta. Ale sprzedaż pewnych towarów powoduje utratę zwolnienia, bez względu na wysokość obrotu. I jest to utrata zwolnienia natychmiastowa.  Oto prosty przykład (będący punktem wyjścia do poznania mechanizmu pułapki i sposobów jej uniknięcia).

Pan Jerzy jest fotografem, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług fotograficznych, pracuje głównie na rzecz zleceniodawców instytucjonalnych, ale sporadycznie wykonuje również usługi dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności. Nie przekracza jednak limitu 20 000 zł, i wobec tego nie musi się martwić kasą rejestrującą.

Pan Jerzy co jakiś czas wymienia swój sprzęt fotograficzny. Właśnie postanowił się pozbyć jednego z aparatów. Wystawił go na allegro, uzyskał akceptowalną cenę i po uzyskaniu zapłaty przekazał go kupującemu, którym okazał się być pan nieprowadzący działalności gospodarczej. Pan Jerzy, jako uczciwy podatnik zapisał sprzedaż w swojej ewidencji rachunkowej, przesłał nabywcy fakturę i zapomniał o sprawie. W trakcie postępowania kontrolnego okazało się, że zdaniem kontrolujących Pan Jerzy wykonał czynność określoną w par. 4.1 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przepis ten stanowi, iż zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3 (czyli również zwolnienia ze względu na wysokość obrotów), nie stosuje się w przypadku dostaw między innymi sprzętu fotograficznego (z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego). W związku z tym Pan Jerzy powinien sprzedaż tego aparatu zarejestrować na kasie fiskalnej. Ponieważ tego nie zrobiił, wpadł w kłopoty. Omówienie ich rodzaju to temat na zupełnie inny materiał.

Pan Jerzy mógł w bardzo prosty sposób tych kłopotów uniknąć. Wystarczyłoby sporządzenie jednego dokumentu – przekazania środka trwałego (albo wyposażenia – jeśli aparat figurował w ewidencji wyposażenia) na cele osobiste. Skutki późniejszej sprzedaży w podatku dochodowym i w podatku od towarów i usług będą prawie takie same, jak gdyby sprzedał przez firmę, ale jeśli chodzi o kasę rejestrującą - już nie.

W rozumieniu ustawy o VAT dostawa oznacza również przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika (definicja towaru w ustawie o VAT jest nieco szersza niż potoczne rozumienie tego słowa - i obejmuje  również aparat z naszego przykładu).

Jednak mimo, iż Pan Jerzy dokona dostawy aparatu (przekazanie na cele osobiste) obowiązek instalacji kasy i rejestracji tej transakcji przy jej użyciu nie powstanie. A dlaczego?

W wyniku wcześniejszego przekazania aparatu na cele osobiste, stał się on składnikiem majątku osobistego. Przedmiotem działalności Pana Jerzego jest wykonywanie usług, a nie handel sprzętem fotograficznym – wobec tego jego sprzedaż dla obcej osoby nie wiąże się w żaden sposób z regulacjami ustawy o VAT, w tym regulacjami obejmującymi obowiązek rejestracji przy użyciu kas rejestrujących (Pan Jerzy dla tej czynności nie jest po prostu podatnikiem VAT). Sprzedaż ta ani nie wpływa na limit sprzedaży, ani na obowiązek instalacji kasy z tytułu sprzedaży "zabronionego" towaru.

Zaraz, zaraz – zapytają co bieglejsi w podatkach. Skoro przekazanie na cele osobiste to dostawa, i skoro dostawa aparatów fotograficznych musi zostać zarejestrowana, to przecież dostawa dla siebie (a tym jest przekazanie na cele osobiste) również powinna zostać ewidencjonowana na kasie rejestrującej – zgodnie z rozporządzeniem?

Otóż nie. Przepis ustawy o VAT stanowi bowiem bardzo precyzyjnie:

"Art. 111. 1. Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. "

Co prawda Pan Jerzy wykonał dostawę na swoją rzecz, ale jest to dostawa wyłączona co do zasady z rejestrowania na kasie fiskalnej. Pan Jerzy nie jest bowiem osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – przecież gdyby nie prowadził działalności, nie miałby tych wszystkich kłopotów.

[kn_advert]