Fotograf w przepisach prawa autorskiego - rozliczenia podatkowe i ZUS

Jestem fotografem. Zajmuję się też wykonywaniem prac graficznych. W chwili obecnej pracuję na podstawie umowy o pracę. Czasem zawieram umowy o dzieło na wykonanie konkretnych prac graficznych lub fotograficznych z innym podmiotem. Mam również kolekcję prac, które z założenia były robione jako fotografie hobbystyczne. Rozważam możliwość rozpoczęcia prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Czy w mojej sytuacji miałoby znaczenie, gdybym miał status twórcy? Jak uzyskać taki status?

Określenie ,,twórca" jest różnie definiowane. To, czy dana osoba będzie uznana za twórcę, zależy od perspektywy, z jakiej dokonywana jest ocena. Podkreślenia wymaga jednakże to, że twórcy przysługują nie tylko prawa o charakterze osobistym i majątkowym do utworu, ale także ma on możliwość skorzystania z pewnych rozwiązań o charakterze podatkowym oraz wynikających z systemu ubezpieczeń społecznych. Zastosowanie tych regulacji pozwala na optymalizację opodatkowania przychodów twórcy.

Prawa autorskie i pokrewne

Na gruncie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631 ze zm.) domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Utworem zaś jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim zawiera przykładowy katalog utworów, które są przedmiotem prawa autorskiego. I tak w pkt 3 wymienione są utwory fotograficzne. Utworem mogą być także prace graficzne.

[kn_advert]

Status twórcy a podatki i ZUS

Status twórcy jest istotny także z punktu widzenia prawa podatkowego i systemu ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r., nr 205, poz. 1585 ze zm.), za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się także twórcę i artystę. Za twórcę zaś uważa się osobę, która tworzy dzieła m.in. w zakresie sztuk plastycznych, fotografiki, przy czym dzieła te muszą być przedmiotem prawa autorskiego. Samo zaś uznanie działalności za twórczą lub artystyczną i ustalenie daty jej rozpoczęcia następuje w formie decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, działającej przy ministrze właściwym do spraw kultury.

Jak widać, na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uzyskanie statusu twórcy wymaga decyzji administracyjnej. Taka ścieżka nie jest zaś wymagana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w ustawie o podatku od towarów i usług.

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) nie zawiera legalnej definicji twórcy, odsyłając w tej kwestii do odrębnych przepisów, czyli do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Aby więc możliwe było zastosowanie np. 50% kosztów uzyskania przychodów przez danego podatnika, wystarczające jest spełnienie przesłanek wynikających z ustawy o podatku dochodowym oraz fakt bycia twórcą w rozumieniu prawa autorskiego. Fakt ten nie wymaga żadnego urzędowego potwierdzenia.

Rozliczenie VAT

Podobnie problematyka ta jest potraktowana w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.), która zawiera pewne uregulowania specjalne dotyczące twórców, zaś w kwestii tego, kogo należy uznać za twórcę, odsyła do ustawy o prawie autorskim.

Podsumowując, należy stwierdzić, że posiadanie statusu twórcy oraz jego praw osobistych i majątkowych ma istotne znaczenie dla podatnika także w świetle ustaw podatkowych i o systemie ubezpieczeń społecznych.

Artykuł pochodzi od Partnera merytorycznego SwiatObrazu.pl: www.podatki.biz