Jak fotografować sztuczne ognie - poradnik

Pierwszą rzeczą, jaką powinniśmy się zająć, jest przygotowanie sprzętu potrzebnego do fotografowania ogni sztucznych. Poniższa lista to tylko propozycja ekwipunku i w zależności od indywidualnych preferencji danej osoby może być ona różna. Oprócz aparatu i obiektywów, w plener warto zabrać ze sobą:

• statyw,
• latarkę,
• dodatkową baterię do aparatu,
• wężyk spustowy lub pilot zdalnego sterowania,
• dodatkową kartę pamięci.

Ponieważ czas sylwestra to na naszej szerokości geograficznej okres zimowy, warto się ciepło ubrać i zaopatrzyć w napoje rozgrzewające. Dodatkową, naładowaną baterię przechowujmy w wewnętrznej kieszeni kurtki, tak aby stale była ogrzewana. W niskich temperaturach energia z akumulatorów potrafi uciekać w zastraszającym tempie, dlatego warto mieć dodatkowy egzemplarz. Nie zapomnijmy o naszykowaniu dodatkowej karty pamięci, która będzie sformatowana i gotowa do użycia w każdym momencie. Zdjęcia będziemy wykonywać po zmroku, więc dodatkowe oświetlenie w postaci latarki również się przyda.

fot. AP / Huffington Post

Dobór odpowiedniej lokalizacji też będzie istotną sprawą. Jeżeli chcemy skupić się tylko na samych fajerwerkach i nie interesuje nas miejsce pokazu, to unikajmy punktów otoczonych przez wysokie budynki, wieże, latarnie uliczne czy też drzewa. Podczas fotografowania tego rodzaju obiekty będą nam tylko przeszkadzać. Inaczej będzie wyglądał dobór dogodnej miejscówki, jeżeli zadanie, jakie sobie postawimy, będzie zakładać uwiecznienie nie tylko samych ogni, ale [comment]także scenerii w jakiej odbywa się pokaz. W takim wypadku dobrze jest przybyć na miejsce odpowiednio wcześnie i przemyśleć zawczasu kompozycję kadrów, jakie będziemy chcieli wykonać. Niezwykle efektownie będą wyglądać fajerwerki nad rzeką czy jeziorem. Ich odbicie na tafli wody stworzy niesamowity efekt, jeżeli tylko przygotujemy się do tego rodzaju zdjęć. Jeśli pokaz odbywa się w jakimś charakterystycznym miejscu, warto spróbować umieścić w kadrze jakąś budowlę kojarzącą się z tym miejscem, wraz z rozbłyskami fajerwerków. Dobrą miejscówką do fotografowania pokazów ogni sztucznych będą balkony, dachy, wzgórza czy tez mosty, czyli miejsca, które pozwolą nam ustawić się powyżej poziomu ziemi.

fot. AP / Huffington Post

Zdjęcia będziemy wykonywać z długimi czasami ekspozycji, w związku z czym użycie statywu wydaje się koniecznością. Dzięki niemu będziemy mogli uwiecznić wybuchy fajerwerków wraz z pięknie zarysowanym rozbłyskiem, którego obraz będzie nam się kojarzył z kielichem kwiatu lub gwiazdą. Zdjęcia wykonywane z ręki będą się charakteryzować pofalowanym i rozmazanym obrazem, co w zdecydowanej większości wypadków wygląda nieatrakcyjnie.
Aby uniknąć poruszenia aparatu, należy również (oprócz statywu) skorzystać z wężyka spustowego lub pilota zdalnego sterowania. Obydwa rozwiązania pozwalają otworzyć migawkę w momencie, który nam odpowiada, a co najważniejsze – możemy to zrobić bez konieczności bezpośredniego dotykania korpusu aparatu. W niektórych sytuacjach nawet najdelikatniejsze muśniecie obudowy może spowodować, że zdjęcie będzie nieostre.

Najłatwiej jest wykonywać zdjęcia przy użyciu szerokokątnego obiektywu. Zbyt szerokie ujęcie zawsze możemy łatwo i szybko skadrować przy pomocy nawet najprostszego programu do obróbki zdjęć. Dobrze jest więc rozpocząć swoją przygodę z fotografowaniem fajerwerków właśnie od obiektywów krótkoogniskowych. Nie obawiajmy się też tego, że nie dysponujemy bardzo jasnymi i drogimi szkłami – nawet najprostszy, kitowy obiektyw świetnie się sprawdzi. Osoby lubiące eksperymentowanie powinny też zwrócić swoją uwagę w stronę teleobiektywów, ponieważ one pozwolą na "zbliżenie" eksplozji i zarejestrowanie bardzo efektownych zdjęć. Jednak trzeba się uzbroić w cierpliwość, ponieważ węższy kąt widzenia teleobiektywów utrudni nam zadanie. Trzeba będzie wykonać znacznie więcej ujęć, aby trafić w miejsce rozbłysku fajerwerku.

Field of sparkles, fot. John Harvey

Strona 1

Strona 2

Na zdjęciach fajerwerków chodzi między innymi o to, aby pokazać piękne kolory, jakie towarzyszą pokazom pirotechnicznym. Taki cel najłatwiej jest osiągnąć poprzez stosowanie niskich czułości – rzędu 100 lub 200 ISO. Unikajmy wykorzystywania wyższych ustawień, ponieważ będzie to skutkować spadkiem jakości fotografii. Chodzi o uniknięcie szumu degradującego obraz, ale też o barwy – im wyższe ISO tym gorsza kolorystyka.

Golden gate's golden night, fot. William 88

Automatyczne nastawianie ostrości podczas fotografowania ogni sztucznych jest praktycznie nieprzydatne. Ostrość powinniśmy wyregulować z pomocą skali odległości ostrzenia, którą posiada zdecydowana większość produkowanych obecnie obiektywów niezależnie od marki i rodzaju. Niestety, nie wszystkie obiektywy kitowe taką skalę posiadają i dlatego najprościej jest posłużyć się metodą "na oko" Pierścień ostrości należy przesunąć do oporu w stronę najdalszej odległości, a następnie delikatnie cofnąć. 

Jeżeli nasz obiektyw posiada skalę odległości ostrzenia, to do ustalenia właściwej odległości możemy użyć znacznika nieskończoności – ustawmy odległość tak, aby podziałka znalazła się pośrodku symbolu nieskończoności lub w miejscu tak opisanym.
Najbardziej poprawną metodą będzie jednak wyznaczenie odległości hiperfokalnej. Użycie tego sposobu da nam pewność, że głębia ostrości obejmie wszystko to, co chcemy uwiecznić na zdjęciu. Odległość hiperfokalną można łatwo wyznaczyć z pomocą kalkulatorów głębi ostrości, które są dostępne w internecie, również w formie małych aplikacji przygotowanych dla telefonów.

Korzystajmy z manualnego trybu pracy aparatu, w którym mamy pełną kontrolę nad wszystkimi parametrami ekspozycji. Czas otwarcia migawki powinien być długi i wynosić przynajmniej jedną sekundę. Najlepszym rozwiązaniem może się jednak okazać tzw. "czas B", w którym aparat kontynuuje naświetlanie tak długo, jak długo wciśnięty jest spust migawki.

Ponieważ ognie sztuczne są obiektami bardzo jasnymi, można śmiało przymykać przysłonę, nawet w sytuacji, gdy wybraliśmy niskie ISO. Do odpowiedniego ustawienia dojdziemy metodą prób i błędów, dlatego warto po zakończeniu naświetlania pierwszych ujęć, sprawdzić wynik na ekranie LCD aparatu i skontrolować histogram. Eksperymentowanie najlepiej jest zacząć od wartości f/8,0 lub f/11 i w razie konieczności przymknąć(f/13; f/16...) lub otworzyć (f/5,6; f/4,0...) przysłonę. Pamiętajmy o tym, że im więcej równoczesnych rozbłysków fajerwerków na niebie, tym więcej jest światła docierającego do matrycy aparatu. Im potężniejszy i bardziej spektakularny jest pokaz, tym mocniej będziemy musieli przymykać przysłonę aby uniknąć przepaleń.

AP, fot. Ricardo Mazalan

Jeżeli posiadany przez nas aparat lub obiektyw jest wyposażony w stabilizację obrazu, pamiętajmy o tym, aby ją wyłączyć niezależnie od tego, jaki jest jej rodzaj. Statyw powinien stabilizować aparat i on wykona to najlepiej. Nawet najbardziej wyrafinowane mechanizmy stabilizacji obrazu nie będą w stanie nam pomóc przy czasach ekspozycji rzędu 1, 10 czy też 30 sekund. Podobnie należy postąpić z fleszem. W zdecydowanej większości wypadków błyskająca lampa będzie zbędna i należy ją wyłączyć również dlatego, że pobiera cenną energię z baterii.

Na sam koniec warto też wspomnieć o tym, że fotografie dobrze jest zapisywać w formacie surowym (RAW), który zapewnia najwyższą możliwą jakość obrazu oraz daje ogromne pole do popisu przy późniejszej obróbce pliku na komputerze.

Wszystkie powyższe porady powstały przy założeniu, że naszym narzędziem pracy będzie lustrzanka cyfrowa, jednak osoby dysponujące aparatami kompaktowymi także mogą się pokusić o fotografowanie fajerwerków. Jeżeli dysponujemy aparatem kompaktowym z wymienną optyką takim jak Olympus Pen lub Sony NEX, to możemy bez kłopotu przenieść "lustrzankowe" zasady bezpośrednio do naszego sprzętu. Bardzo dobrze sprawdzą się także zaawansowane kompakty, ponieważ dają możliwość kontrolowania pracy aparatu także w trybach manualnych. Jeżeli nasz kompakt nie udostępnia ręcznej kontroli ekspozycji, to warto poszukać w menu trybu tematycznego "ognie sztuczne" lub "nocny krajobraz" ponieważ to one sprawdzą się najlepiej.