Tablet na biurku fotografa

Na co fotografowi tablet?

Choć słowo "tablet" święci obecnie triumfy jako nazwa urządzenia multimedialnego będącego de facto większym odpowiednikiem smartfona, to dla osób związanych z tworzeniem i obróbką cyfrowego obrazu (a więc i z fotografią cyfrową) pierwotne znaczenie jest zupełnie inne. Tablet graficzny jest bowiem urządzeniem wskazującym składającym się z podkładki zaopatrzonej w tzw. obszar aktywny, reprezentujący ekran komputera oraz piórka jako urządzenia wskazującego, którego przesuwanie nad podkładką i dotykanie jej daje taki sam efekt jak manipulowanie myszką i naciskanie jej przycisków. Proste, prawda?
 

Tablet graficzny to bardzo niepozorne urządzenie – a jednak wielu fotografów nie zamieniłoby go pod żadnym pozorem na najlepszą nawet myszkę. (Fot. Wacom)

 

Oczywiście tę absolutną podstawę wspomaga najczęściej wiele innych rozwiązań funkcjonalnych – tablet może mieć przyciski, być czuły na dotyk, dysponować specjalną myszką, dzięki której powierzchnia podkładki zamienia się w tradycyjną podkładkę pod mysz, a nawet być wyposażony w ekran LCD. Wiele zależy też od oprogramowania sterującego – może mieć ono większą lub mniejszą funkcjonalność. Podstawowa zasada jest jednak niezmienna: tablet to urządzenie, za pomocą którego specjalnym rysikiem, zwanym też piórkiem lub stylusem "rysujemy" po specjalnym podłożu, a nasze gesty (łącznie z takimi szczegółami, jak siła nacisku, czy kąt ułożenia piórka) znajdują swoje odzwierciedlenie w tym, co dzieje się na ekranie.

[kn_advert]

Tablet a fotografia cyfrowa

Do czego jednak tablet przyda się fotografowi? Przede wszystkim do precyzyjnej obróbki zdjęć. Żeby to wyjaśnić, można odwołać się do dawnych technik ciemniowych, kiedy to maski rysowano na papierze i wycinano nożyczkami, a czynności retuszowe i korekcyjne wykonywano piórkiem i pędzelkiem. Nie jest to jednak konieczne – wystarczy spytać dowolnego fotografa, kiedy ostatni raz musiał dokonywać myszką obróbki jakiegoś konkretnego obszaru zdjęcia (np. w celu miejscowej zmiany kolorów lub rozjaśnienia cieni) i czy miło wspomina tę pracę. Zapewne usłyszymy od niego w odpowiedzi pogardliwe parsknięcie(chyba, że bardzo lubi pracę retuszera, choć ktoś taki zapewne mając do wyboru myszkę lub tablet piórkowy i tak zapewne wybrałby to ostatnie).
 

Trudno sobie wyobrazić bardziej intuicyjną formę edycji zdjęć, niż z wykorzystaniem tabletu piórkowego – no, może poza sytuacją, gdy tablet jest jednocześnie wyświetlaczem, ale i takie urządzenia są dostępne dla najbardziej wymagających. (Fot. Wacom / Apple)

 

Tablet jest więc dla fotografa przede wszystkim znakomitym narzędziem tam, gdzie edycja zdjęć nie ogranicza się do manipulowania suwakami i nakładania filtrów, ale konieczne jest działanie na fragmentach obrazu niemożliwych do zdefiniowania w inny sposób, niż po prostu ręczne ich zaznaczenie. A ponieważ większość modeli tabletów dysponuje dodatkową funkcjonalnością (podkładka może mieć konfigurowalne przyciski, a samo piórko ma dwa końce, z których użycie drugiego powoduje przełączenie z aktywnego narzędzia w programie graficznym na gumkę), to po odpowiednim ustawieniu tabletu obsługujący go może zrobić ze zdjęciem właściwie wszystko, nawet nie sięgając do klawiatury.

Oczywiście możliwości wykorzystania tabletu nie kończą się na tym. Nowoczesny tablet to urządzenie bardzo uniwersalne – najczęściej wyposażone w możliwość obsługi dotykiem podobnie jak touchpad w notebooku czy tablet multimedialny. Jest to wykorzystywane do wykonywania dodatkowych czynności za pomocą tzw. gestów. Może być to na przykład powiększanie fragmentu zdjęcia poprzez dotknięcie jednocześnie dwoma palcami małego fragmentu obrazu i rozciągnięcie ich (odwrotny gest powoduje pomniejszenie obrazka) lub przewijanie zdjęć podczas przeglądania poprzez przeciągania palcem po powierzchni w lewo i w prawo. Do tego dochodzą takie rzeczy, jak gesty edycyjne (np. obracanie zdjęć czy kadrowanie), przypisywanie przyciskom sterującym najczęściej używanych narzędzi i wiele innych przydatnych drobiazgów. A to dopiero początek...

 

Ergonomia, precyzja i zdrowsze nadgarstki

U osób, które korzystają z tabletu przez dłuższy czas i zdążą nabrać nieco większej wprawy w jego obsłudze (bo przyzwyczajenie się do tego, że zamiast poruszać myszką posługujemy się piórkiem jest jednakowoż konieczne) obserwuje się często dość ciekawe zjawisko: tablet z piórkiem zaczyna być dla nich pełnoprawnym substytutem myszki, z którego korzysta im się równie dobrze, jak z tej ostatniej. I o wiele wygodniej, a nawet zdrowiej.
 

Pozycja dłoni, jaką przyjmujemy pisząc piórem lub długopisem jest znacznie bardziej naturalna i korzystna dla dłoni, nadgarstka i przedramienia, niż długotrwałe operowanie myszką. (Fot. Wacom)

 

Dlaczego? Otóż długie siedzenie przed komputerem i trzymanie dłoni w charakterystyczny sposób prędzej czy później prowadzi do powstania problemów natury zdrowotnej – bólów nadgarstka, łokci, zmęczenia palców, a z czasem poważniejszych dolegliwości. Korzystając z pióra i tabletu wykonujemy te operacje w sposób bardziej naturalny dla całej ręki. W dodatku większość wymagających precyzji czynności (jak na przykład kreślenie maski na zdjęciu) wykonujemy sprawniej, przez co spędzamy przed monitorem mniej czasu. Żadna bowiem, nawet najlepsza mysz nie umożliwia tak bezproblemowego kreślenia złożonych kształtów, jak piórko w choć trochę przyzwyczajonej do niego dłoni – nawet jeśli na co dzień długopisu używamy tylko i wyłącznie do podpisywania się.

Nic więc dziwnego, że sporo fotografów zaczyna używać piórka do czynności kojarzonych wcześniej raczej z myszkami – sortowania zdjęć, wyboru tych przeznaczonych do wydruku lub publikacji w Internecie itd. Zresztą w przypadku niektórych modeli tabletów producenci pamiętają również o osobach ceniących sobie na równi pracę z tabletem i tradycyjne formy obsługi komputera – zapewniając np. specjalne "myszki", które po położeniu na powierzchni podkładki tabletu sprawiają, że ten automatycznie przełącza się w tryb "pracy à la mysz".

 

Jestem fotoamatorem - czy potrzebuję tabletu?

Najkrótsza i trochę przewrotna odpowiedź na to pytanie brzmi "nie". Zresztą na liście rzeczy potrzebnych do życia nie ma też wielu innych pozycji, bez których nie wyobrażamy sobie egzystencji. Pytanie powinno więc zostać sformułowane nieco inaczej: co jako fotoamator zyskam na pracy z tabletem? I tu już zabrzmi odpowiedź "bardzo wiele". Nie ma bowiem co ukrywać, że każdy fotograf-amator od czasu do czasu staje przed koniecznością obróbki swoich zdjęć – im większą chce mieć kontrolę nad swoimi pracami, tym poważniejsze i częstsze są te manipulacje.
 

Tablet piórkowy Wacom Bamboo powstał pierwotnie dla amatorskich rysowników oraz fotografów. Świadczy o tym m.in. dołączane do kolejnych edycji tego tabletu oprogramowanie – warte łącznie prawie tyle, ile trzeba zapłacić za sam tablet. (Fot. Wacom)

 

W praktyce jeśli ktoś lubi "grzebać" przy zdjęciach, to z dużym prawdopodobieństwem pokocha tablet. Jeśli zaś oprócz fotografii ma zapędy rysownika, grafika czy twórcy kolaży, to prawdopodobieństwo to zamienia się w zasadzie w pewność. Po prostu piórkiem, ołówkiem czy pędzlem pracuje się znacznie wygodniej, niż myszką. Pozostaje kwestia ceny – kiedyś dysponując budżetem rzędu 250-400 zł mieliśmy przed sobą dwie możliwości: szukać na serwisach aukcyjnych używanego egzemplarza porządnego tabletu w dobrym stanie, albo też zdecydować się na produkt będący tabletem wyłącznie z nazwy. Obecnie najtańszy porządny tablet formatu A6 można nabyć za ok 270 złotych, a model profesjonalny 870 złotych (mniej, jeśli jest się uczniem, studentem lub nauczycielem).

Warto zauważyć, że w przypadku niektórych edycji z tabletem można było dostać bardzo atrakcyjne oprogramowanie, które atrakcyjną i tak cenę czynią jeszcze atrakcyjniejszą. Tak było chociażby w przypadku pierwszej edycji modelu Wacom Bamboo Fun, razem z którym dostawało się software wart mniej więcej 550 złotych – była to klasyczna sytuacja typu "płacisz za dodatki, produkt masz gratis". Oczywiście nie jest tak we wszystkich przypadkach, ale np. obecnie na taki "wypasiony" pakiet, składający się z programów ArtRage 3.0, Photoshop Elements 11 i Corel Painter Essentials 4 może liczyć nabywca modelu Wacom Bamboo3 Fun M Pen & Touch A5 kosztującego około 550 zł.

 

 

Przegląd oferty Wacoma

Nie ma sensu zaprzeczać, że jeśli chodzi o ofertę tabletów piórkowych, to obecnie i od dawna już lat na rynku liczą się wyłącznie urządzenia firmy Wacom. Jest tak z wielu powodów, na które składają się całe lata rozwoju technologii systemu piórek niewymagających zasilania, precyzyjnego wykrywania położenia i kąta nachylenia stylusa w stosunku do powierzchni tabletów i doskonałe oprogramowanie sterujące pozwalające wykorzystać te dane. Jeżeli dodamy do tego fakt, iż Wacom nie jest firmą, która długo osiada na laurach, to nic dziwnego, że ich marka stała się synonimem jakości i profesjonalizmu.
 

Najnowsza oferta firmy Wacom z ujednoliconą nazwą Intuos to urządzenia przeznaczone zarówno dla amatorów, jak i dla zawodowców. Powoduje to niestety sporo nieporozumień. (Fot. Wacom)

 

Największy przełom w kwestii szerszej dostępności i większego upowszechnienia tego sprzętu nastąpił jednak w okolicach 2007 roku, kiedy oferta tabletów Wacoma została wzbogacona o modele z linii Bamboo – tablety dla amatorów mogące cenowo konkurować z tańszymi markami (których wyroby nazywano złośliwie, choć nie bez powodu, "produktami tabletopodobnymi"), a jednocześnie technologicznie nie odbiegające od tzw. wyższej półki. Eksperyment się sprawdził i popularne "bambusy" rozpowszechniły się nie tylko wśród rysowników i grafików tworzących amatorsko, ale też wśród fotografów.

Obecnie,  po niedawnych mocnych zmianach w kwestii nazewnictwa, oferta firmy Wacom obejmuje trzy główne linie tabletów oraz sporą ofertę akcesoriów dodatkowych. Warto zrobić krótkie przedstawienie każdej z tych linii, ponieważ dokonane zmiany prawdopodobnie jeszcze przez dość długi czas będą powodować u potencjalnych nabywców sporo nieporozumień.

[kn_advert]

Wacom Intuos (dawna linia Wacom Bamboo)

To, co dotychczas było sprzedawane pod marką Wacom Bamboo (na rynek trafiły trzy generacje tych tabletów) obecnie dostępne będzie pod nazwą Wacom Intuos. Są to proste pod względem wizualnym, ale oferujące całkiem zaawansowane możliwości tablety dla użytkowników wymagających dobrej jakości w niewysokiej cenie. W skład tej linii wchodzą trzy modele Intuos Pen S (Small), Intuos Pen&Touch S (tablet piórkowo-dotykowy dostępny w edycji zwyczajnej oraz MANGA, wzbogacony o oprogramowanie dla osób, których interesuje rysowanie komiksów w stylu japońskim) oraz Intuos Pen&Touch M (Medium).
 

Wbrew swojej nazwie, najnowsze edycje tabletów Wacom Intuos są w prostej linii następcami modeli Bamboo (albo - jeśli użyć tego określenia) czwartą generacją tego sprzętu. (Fot. Wacom)

 

Główne cechy:

• rozmiar i waga – 210×178×10 mm, 300 g  (wersja M 275×222×10 mm, 520 g),
• sterowanie – 1024 stopnie czułości nacisku, wielodotykowy (tylko edycje Touch),
• ułatwienia sterowania – 4 przyciski ExpressKey dostosowane do używanej aplikacji, menu okrągłe, panel kontrolny Express View,
• komunikacja z komputerem – USB, opcja bezprzewodowa.

 

Aktualne ceny (cena regularna/edycja edukacyjna):

Wacom Intuos Pen S – 269 zł/242 zł,

Wacom Intuos Pen&Touch S – 386 zł/348 zł,

Wacom Intuos Pen&Touch M – 773 zł/696 zł.

 

Wacom Intuos Pro (dawna linia Wacom Intuos)

Tablet do zastosowań profesjonalnych i dla bardziej zasobnych amatorów. Odznacza się większą precyzją działań, inaczej rozwiązanym panelem sterującym oraz (według niektórych przede wszystkim) znacznie bardziej rozbudowanym oprogramowaniem pomocniczym i sterownikami. Na pozór różnica niewielka, ale doświadczony użytkownik jest w stanie dzięki temu oprogramowaniu w znacznym stopniu uprościć sobie pracę.
 

Tablety Wacom Intuos Pro to linia przeznaczona dla użytkowników profesjonalnych - a więc kontynuacja dawnych Intuosów. Tego typu ujednolicenie nazw w przyszłości być może ułatwi orientowanie się w ofercie tego producenta, jednak na razie jest mocno dezorientujące. (Fot. Wacom)

 

Główne cechy:

• rozmiar i waga – 320×208×12 mm, 660 g (wersja S); 380×251×12 mm, 990 g (wersja M); 487×318×12 mm, 18000 g (wersja L),
• sterowanie – 2048 stopni czułości nacisku (zarówno rysik, jak i gumka), 60 poziomów nachylenia piórka, wielodotykowy,
• ułatwienia sterowania – 6/8/8 (wersje S/M/L) konfigurowalnych przycisków ExpressKey, menu okrągłe, panel kontrolny Express View, pierścień Touch Ring z 4 konfigurowalnymi funkcjami,
• komunikacja z komputerem – USB, opcja bezprzewodowa.

 

Aktualne ceny (cena regularna/edycja edukacyjna):

Wacom Intuos Pro S – 872 zł/785 zł,

Wacom Intuos Pro M – 1216 zł/1351 zł,

Wacom Intuos Pro M edycja specjalna – 1323 zł/1471 zł,

Wacom Intuos Pro L – 1670 zł/1856 zł.

 

Wacom Cintiq

Bardzo interesująca hybryda tabletu piórkowego (lub w nowszej wersji piórkowo-dotykowego) z wysokiej jakości monitorem LCD. Sprzęt dla najbardziej wymagających grafików i fotografów, którzy pragną pracować bezpośrednio na obrazie. Sprzęt bardzo drogi, co można łatwo zrozumieć jeśli weźmiemy pod uwagę rozmiary urządzeń i technologię, którą trzeba było wykorzystać do ich opracowania. Duże rozmiary i waga czynią z tych urządzeń bardziej wyspecjalizowane interfejsy stacjonarne, aniżeli podręczne urządzenia sterujące.
 

Wacom Cintiq 21UX – pierwszy tablet z rodziny Cintiq, zaprezentowany i wprowadzony do sprzedaży w 2007 roku był mocno szokującym jak na swoje czasy urządzeniem. (Fot. Wacom)

 

Główne cechy:

• wymiary – 650×400×55 mm, 15,3 kg (modele 22HD, 22HD Touch); 769×464×64 mm, 13,7 kg (modele 24HD, 24HD Touch),
• przekątna ekranu i rozdzielczość – 13,3 cala, 1920×1080 pikseli (model 13HD); 21,5 cala, 1920×1080 pikseli (modele 22HD, 22HD Touch); 24 cale, 1920×1200 pikseli (model 24HD, 24HD Touch),
• sterowanie – 2048 stopni czułości nacisku, rozpoznawanie nachylenia piórka, wielodotykowy (tylko seria Touch),
• ułatwienia sterowania – 4/10/16 (w zależności od wersji) konfigurowalnych przycisków ExpressKey, przełącznik Ropcker Ring, przycisk Home Button, paski dotykowe Touch Strips (nie dotyczy modelu 13HD).

 

Aktualne ceny:

Wacom Cintiq 13HD – 3737 zł,

Wacom Cintiq 22HD (wersja DTK-2200) – 7243 zł,

Wacom Cintiq 24HD – 9256 zł,

Wacom Cintiq 22HD Touch – 9385 zł,

Wacom Cintiq 24HD Touch – 14085 zł.

 

Inne produkty

Nie jest to pełna oferta Wacoma, lecz jedynie jej tzw. rdzeń. Oprócz tego producent ten produkuje i sprzedaje urządzenia dość specyficzne (zarówno małe, jak i duże) oraz całą masę akcesoriów do swoich tabletów. Z tej pierwszej grupy warto wymienić choćby tablet Intuos XL do zastosowań CAD i DTP o bardzo dużej powierzchni roboczej, tablety biznesowe (PL) i dedykowane do podpisów (STU) czy niedawną nowość Inkling (http://inkling.wacom.pl/) – pióro, którym "piszemy" jednocześnie normalnie i cyfrowo.
 

Inkling – dość zadziwiające urządzenie, które z braku lepszego określenia można byłoby nazwać hybrydą pióra i skanera typu tracer. (Fot. Wacom)

 

Akcesoria to głównie różne rodzaje piórek, końcówek i dodatków do nich (np. podstawki), inne typy sterowników, ale również futerały, moduły łączności bezprzewodowej, a nawet specjalne rękawiczki ułatwiające pracę z tabletami dotykowymi. Można powiedzieć przekornie, że jeśli chodzi o "dopieszczanie" miłośników swoich produktów, to pomysłowość specjalistów z Wacoma nie ustępuje pomysłowości projektantów Apple’a – choć to, co produkują ci pierwsi wydaje się mieć więcej zastosowań praktycznych.

 

 

Przyszłość tabletów graficznych

Tablet graficzny jest niewątpliwie jednym z najbardziej użytecznych specjalistycznych urządzeń wskazujących – również dla fotografa-amatora. Co do tego nie ma wątpliwości. Obecna generacja tych urządzeń jest tak zaawansowana, a przy tym (w porównaniu do minionych lat) przystępna cenowo, że pytania o najbliższe lata i to, co mogą zmienić w ofercie tabletów graficznych jest jak najzupełniej uprawniona. Tym bardziej, że jest to segment, w którym liczy się obecnie praktycznie jeden producent, a monopole prędzej czy później nie wróżą konsumentowi zbyt dobrze.

[kn_advert]

Hybryda tabletu i... tabletu

Nie, to nie jest błąd w tekście. Kierunek rozwoju tabletów piórkowych nadały w ostatnich miesiącach paradoksalnie zupełnie inne urządzenia – tablety multimedialne działające w oparciu o systemy operacyjne dla urządzeń mobilnych. Każdy, kto korzystał (albo też próbował korzystać) z obydwu tych grup urządzeń do obróbki zdjęć wie, że wprawdzie w tabletach multimedialnych drzemie ogromny potencjał, to jednak precyzja pracy z nimi nijak się ma do możliwości tabletów piórkowych. A jeśli by tak dało się połączyć te dwie technologie...?
 

Tablety Wacom Cintiq przy wszystkich swoich zaletach trudno uznać za urządzenia poręczne. Nic zresztą dziwnego – nie są to samodzielnie działające maszyny, lecz ich interfejsy. Cintiq Companion jest czymś zupełnie innym, choć korzysta z tej samej technologii. (Fot. Wacom)

 

Jest to myśl tak oczywista, że komunikaty prasowe firmy Wacom sprzed kilku miesięcy nie wzbudziły u nas nawet specjalnego zdziwienia: firma pracuje nad hybrydą tabletu z rodziny Cintiq z komputerem typu All-in-one. Dzięki temu grafik, fotoedytor lub dowolny inny specjalista od cyfrowej obróbki obrazu zyska w swoim tablecie pełnoprawną stację roboczą. Pierwszym zwiastunem tego urządzenia jest Cintiq Companion Hybrid zaprezentowany światu dwa miesiące temu. A co będzie dalej? Czas pokaże.

 

Chcecie wiedzieć, jak się korzysta z tabletu? Wkrótce Wam to zademonstrujemy

A my tymczasem kończymy nasz krótki przegląd stanowiący wprowadzenie w temat tabletów piórkowych. Artykuł ten jest pierwszym z cyklu tekstów, dotyczących tych urządzeń, jednak od następnego odcinka zajmiemy się stroną praktyczną korzystania z tabletów graficznych – na przykładzie różnych zdjęć i różnych modeli tych urządzeń przekonamy się, czy i o ile wygodniejsza może być praca z piórkiem, niż z myszką. Zapraszamy.

 

Więcej informacji o produktach i ich parametrach znajdziesz na stronie WACOM.PL