Fotografia na świecie: Japonia, cz. 3

Po raz trzeci w cyklu "Fotografia na świecie" spotykamy się z fotografią japońską. W bieżącym odcinku przypomnimy dorobek kilku najbardziej uznanych dwudziestowiecznych fotografów japońskich - wśród nich nazwiska, które stanowią niemal synonim fotografii z tego kraju: Nobuyoshi Arakiego i Daido Moriyamę.

Czytaj także:

W trzeciej części poświęconego Japonii odcinka cyklu "Fotografia na świecie" przyjrzymy się pracom najsłynniejszych chyba fotografów japońskich. W drugiej połowie minionego stulecia światową sławę zyskali sobie Daido Moriyama, który w swoich pesymistycznych dziełach rejestrował alienację społeczeństwa japońskiego po wojnie oraz Nobuyoshi Araki – głośny i kontrowersyjny ze względu na swoje prace przesycone duchem fetyszystycznej erotyki, jednak będący również autorem wybitnych, kameralnych prac poświęconych przemijaniu i utracie bliskiej osoby. W niniejszym odcinku poznamy jednak prace nie tylko tych autorów – pojawi się Masao Yamamoto, którego dzieła nazywane są "fotograficznym haiku" oraz Hiroshiego Sugimoto, którego fotografia jest refleksją nad trwaniem i czasem.

Daido Moriyama oddaje swoją fotografią element pesymizmu, obecny w japońskim społeczeństwie powojennym. Zainspirowany zarówno pracami swojego mistrza Eikoh Hosoe, jak i dziełami literackimi Yukio Mishimy i Jacka Kerouaca, Moriyama fotografował chwile alienacji, samotności, utraty gruntu pod nogami i zabijania czasu wśród łatwo dostępnych rozrywek. Poszukiwał ich przede wszystkim w tokijskiej dzielnicy Shinjuku, gdzie kwitło nocne życie. Ziarniste, czarno-białe, zaciemnione zdjęcia, często pod zaskakującym kątem, pełne wrażenia ruchu ukazują chaotyczny świat oszałamiający wrażeniami, które fascynują swoim niebezpiecznym czarem i tanim wdziękiem, ale też zmęczone, zobojętniałe twarze. To fotografia czujna i celna, choć nieoferująca łatwych przyjemności.

Fot. Daido Moriyama

[kn_advert]

Fot. Daido Moriyama

Daido Moriyama

Nobuyoshi Araki

Nobuyoshi Araki jest jednym z najbardziej znanych fotografów japońskich, ale też prawdopodobnie jednym z najsłynniejszych na świecie. Rozgłos zawdzięcza nie tylko jakości swoich prac, ale i kontrowersji, jakie wywoływały i nadal wywołują. Autor ponad 350 autorskich książek fotograficznych nie stronił bowiem od bardzo dosłownej, perwersyjnej erotyki rodem z tokijskiego półświatka, przez co niektórzy nazywali jego prace zwyczajną pornografią. Araki jest jednal znakomitym artystą niezależnie od otaczającej go skandalicznej aury – dowodzi tego cykl Winter Journey i Sentimental Journey poświęcony chorobie i odchodzeniu jego żony, a potem pożegnaniu ich wspólnego kota. To ciche, dyskretne fotografie, opowiadające o przemijaniu i bliskości dwojga ludzi za pomocą dyskretnych portretów, fragmentów krajobrazu, wnętrz, przedmiotów (czy ich nieobecności).

Fot. Nobuyoshi Araki

[kn_advert]

Fot. Nobuyoshi Araki

Hiroshi Sugimoto

Hiroshi Sugimoto w swoich pracach opowiada przede wszystkim o czasie, trwaniu i przemijaniu. W tym celu eksperymentuje z naświetleniem. Ten "współczesny surrealista" w swoich fotografiach morza i horyzontu posługuje się dawnymi modelami aparatów wielkoformatowych. W innym cyklu, Theatres, naświetlał kliszę przy pomocy ekranu kinowego przez cały czas trwania filmu. Jego fotografię (dwukrotnie tę samą) wykorzystali: kompozytorzy Taylor Deupree i Richard Chartier oraz zespół U2.

Fot. Hiroshi Sugimoto

[kn_advert]

Fot. Hiroshi Sugimoto

Masao Yamamoto

Prace Masao Yamamoto są nazywane "fotograficznym haiku" ze względu na ich minimalistyczną, niemal ascetyczną formę i niewielki rozmiar. Fotografa interesuje przede wszystkim świat natury. Wydruki są w przypadku Yamamoto osobną formą sztuki. Pokryte zdobieniami farby, zabarwione herbatą to małe poetyckie dzieła. "Dobra fotografia to dla mnie taka, która koi. Fotografia, która daje odwagę, przywołuje dobre wspomnienia, daje radość", mówi o swej filozofii pracy.

Fot. Masao Yamamoto

[kn_advert]

Fot. Masao Yamamoto

Czytaj także: