Gay Icons w Londynie

Historia kultury gejowskiej to temat, którym interesują się zarówno codzienni obserwatorzy popkultury, jak i naukowcy. W londyńskiej National Portrait Gallery trwa wystawa portretów osób, uznanych za ?gejowskie ikony?.

Każda chyba grupa społeczna i subkultura mają swoje autorytety albo postacie, które uznają za szczególnie ważne, zasłużone, inspirujące. Nie inaczej jest w przypadku środowiska gejów ? które także ze względu na trudności w ich akceptowaniu przez resztę społeczeństwa, wykształciło swoją własną kulturę.

Detail: Harvey Milk by Efren Convento Ramirez, 1978
? Efren Ramirez, 1978/2009

Jednym ze sposobów jej poznania jest wystawa, trwająca właśnie w Londynie. Kuratorzy z National Portrait Gallery postanowili przyjrzeć się gejowskiej kulturze poprzez osoby, które dla tego środowiska są z różnych powodów ważne. Zaprosili więc dziesięcioro specjalistów (Waheed Alli, Alan Hollinghurst, Elton John, Jackie Kay, Billie Jean King, Ian Mckellen, Chris Smith, Ben Summerskill, Sandi Toksvig, Sarah Waters), osoby, którym z powodów zawodowych lub osobistych kultura gejowska jest szczególnie bliska i poprosili ich o wybranie jednej postaci (historycznej lub żyjącej), którą środowisko gejów ceni ? uznaje za swoją ?ikonę?. Tak powstała lista dziesięciu gejowskich ikon ? i tak powstała wystawa, na której każdej z wybranych postaci poświęcono nieco uwagi.

K.D. Lang, Le Meridien Hotel, London by Jill Furmanovsky, 1992
? Jill Furmanovsky

Lista jest zróżnicowana, tak samo jak powody, dla których akurat tych ludzi geje mogą uznać za swoje ikony. Są na niej artyści - Francis Bacon i David Hockney; są pisarze: Daphne du Maurier i Quentin Crisp, kompozytorzy: Piotr Czajkowski i Benjamin Britten oraz muzycy ?popularni: zespół the Village People, piosenkarze Will Young i k.d. lang, a także przedstawiciele przemysłu rozrywkowego, szołmeni Ellen DeGeneres, Lily Savage, Kenneth Williams. Poczesne miejsce w gejowskiej kulturze zajmują sportowcy - Martina Navratilova i Ian Roberts oraz oczywiście polityczni działacze: Harvey Milk i Angela Mason.

Detail: Martina Navratilova By Monti Spry/Rob Taggart, 1978
? 1978 Getty Images. Photograph by Central Press/ Getty Images

To oczywiście wybór dokonany na potrzeby wystawy, ani nie wyczerpuje on tematu, ani nie analizuje w głęboki sposób zasług czy powodów, dla których akurat ci ludzie stali się ważni dla dyskryminowanego środowiska, które od lat na całym świecie walczy o akceptację. Mimo to nawet przegląd dorobku tych dziesięciorga osób daje nie tylko pojęcie o tym, co dla kultury gejowskiej jest istotne, uświadamia też, że geje nie żyją wcale gdzieś na marginesie świata, a czynnie współtworzą nasze kulturowe dziedzictwo.
W National Portrait Gallery za pomocą ponad sześćdziesięciu fotografii ukazano życiorysy dziesięciu ?Gay Icons?. Jak mówią organizatorzy wystawy, największy nacisk położyli na osobiste doświadczenia wybranych osób, chcieli pokazać ich jako zwykłych ludzi, a nie postacie ze świecznika. Skupili się wiec na ich życiu emocjonalnym, a nie karierze.
Wystawa nie kończ się na prezentacji zdjęć, związanych z dziesięcioma ikonami. W czasie jej trwania bowiem każdy, nie tylko gej, może wypełnić specjalną kartę, w której wskaże postać ważną dla niego samego, osobę, niekoniecznie sławną, której życie, zachowanie poglądy są ważne i inspirujące. Najciekawsze wpisy zostaną nagrodzone.

Detail: Village People
? 1977 Getty Images. Photograph by CBS Photo Archive/ Contributor/Getty Images

Wystawa ?Gay Icons? czynna jest od 2 lipca do 18 października 2009.

National Portrait Gallery
St Martin's Place
WC2H 0HE
Londyn
www.npg.org.uk