Kalibracja aparatu

Odpowiednie przygotowanie do pracy systemu operacyjnego oraz oprogramowania potrzebnego w pracy przy zdjęciach to oczywiście najważniejsze czynności do wykonania w trakcie organizacji fotograficznego warsztatu, ale nie jedyne. Poradnik ten ma za zadanie przybliżyć zagadnienie generowania profili barwnych dla aparatów cyfrowych z wykorzystaniem wzornika ColorChecker Passport.

Profile barwne w plikach DNG – sposób na kalibrację aparatu

Dzięki firmie X-Rite użytkownicy wzorników z rodziny ColorChecker (czyli takich, jak omawiany w poprzednim odcinku cyklu ColorChecker Passport) korzystający na co dzień z formatu DNG otrzymali bardzo ciekawą opcję. Chodzi mianowicie o możliwość wykonania profilu barwnego dla aparatu cyfrowego i włączenia go do zdjęć zapisanych w formacie DNG (otwarty format zapisu zdjęć typu RAW opracowany przez firmę Adobe i promowaną w takich aplikacjach, jak Lightroom i Photoshop).

We wzorniku ColorChecker Passport karty testowe Creative Enhancement Target oraz Classic Target nie zostały umieszczone obok siebie przez przypadek. Po wykonaniu zdjęcia wzornika w celu ustawienia balansu bieli, użytkownik może wykorzystać ten sam kadr do skalibrowania aparatu.

Po co jednak aparat cyfrowy miałby wymagać kalibracji, skoro zadbaliśmy już, aby nasze zdjęcia miały poprawną ekspozycję i balans bieli? Otóż za kolorystykę rejestrowanego przez cyfrówkę obrazu odpowiada wiele elementów natury technicznej: typ matrycy aparatu, procesor obrazu, oprogramowanie wewnętrzne (firmware), a nawet materiał, z jakiego wykonano soczewki obiektywu. Dlatego też każdy aparat rejestruje kolory nieco inaczej. Jeżeli więc chcemy, aby nasze zdjęcia przedstawiały kolory z absolutną wiernością, bądź też, aby ten sam temat sfotografowany różnym sprzętem prezentował się tak samo, musimy dokonać kalibracji aparatu (lub aparatów). Czynność tę umożliwiła firma Adobe wprowadzając w formacie DNG możliwość dodawania do obrazu czegoś w rodzaju profilu ICC sprzętu. Jest to zatem jeden z wielu powodów, dla których warto konwertować zdjęcia w formatach RAW do DNG i w takiej postaci poddawać je edycji.

Choć proces generowania profilu aparatu przebiega z wykorzystaniem narzędzia do eksportu zdjęć, efektem nie jest fotografia, lecz plik zawierający informacje potrzebne do skorygowania barw na zdjęciach wykonanych przez dany aparat.

[kn_advert]

Oczywiście do kalibracji wymagany jest odpowiedni sprzęt i oprogramowanie. Na szczęście i jedno i drugie zapewnia nam omawiany już ColorChecker Passport, na którego przykładzie przeprowadzimy ten projekt (kalibracji można dokonać w oparciu o dowolną 24-polową tablicę barwną ColorChecker). Dołączone do wzornika oprogramowanie pozwala przeprowadzić analizę zdjęcia z tablicą testową (za pomocą programu Adobe Lightroom w wersji 2.0 oraz nowszych lub samodzielnie) i zapisanie w nim odpowiedniego schematu kolorystycznego zawierającego informację o tym, jak powinny być reprodukowane określone barwy. Profil ten może zostać następnie wykorzystany w dowolnie wielu plikach w formacie DNG. Oczywiście dla uzyskania pewności co do kolorystyki zdjęć, najlepiej jest generować profil barwny dla każdej sesji zdjęciowej – nie jest to jednak problemem, ponieważ wzornik Classic Target, w oparciu o który wykonywany jest pomiar fotografowany, jest najczęściej wraz z wzornikiem Creative Enhancement Target wykorzystywanym do kreatywnego balansowania bieli.

Komunikat pojawiający się po zapisie profilu jest jednocześnie potwierdzeniem, że wtyczce ColorChecker Password udało się odnaleźć na zdjęciu sfotografowany wzornik i poprawnie zinterpretować informacje o kolorach.

Omawiana czynność jest bardzo prosta do przeprowadzenia. Po zainstalowaniu dołączonego do wzornika oprogramowania Color Checker Passport (w postaci samodzielnej, wtyczki do Lightrooma lub obydwu) otrzymamy dostęp do potrzebnych narzędzi. Ich działanie omówię na przykładzie wtyczki (plug-in) dla programu Adobe Lightroom 3. Po uruchomieniu programu odnajdujemy zdjęcie zawierające wspomniany wzornik (jeżeli tablica wzorcowa zajmuje niewielką część kadru, przycinamy zdjęcie tak, aby usunąć niepotrzebne elementy) i w module Library klikamy przycisk Export. W oknie dialogowym Export One File wybieramy z listy po lewej stronie grupę X-Rite Presets, a z niej opcję ColorChecker Passport. W polu DNG Profile Name wpisujemy nazwę profilu (dobrze, jeżeli zawierać będzie ona nazwę modelu aparatu i używanego obiektywu) i klikamy Export. Przeprowadzony zostanie proces generowania profilu, a na koniec komputer poinformuje nas o jego zapisaniu oraz poprosi o ponowne uruchomienie programu.

Po ponownym uruchomieniu programu wygenerowany profil dołącza do listy standardowych profili obecnych w programie. Można go przypisać do dowolnego zdjęcia znajdującego się w naszej kolekcji.

Po zrestartowaniu Adobe Lightroom przełączamy się na moduł Develop, gdzie na samym dole prawego panelu odnajdujemy grupę opcji o nazwie Camera Calibration. Tam w menu rozwijalnym Profile zauważymy, że obok standardowych profili Adobe oraz związanych z używanym przez nas sprzętem fotograficznym (firma Adobe od dłuższego już czasu rozwija swoją bazę profili dla konkretnych modeli aparatów, których zadaniem jest imitować dostępne w tych cyfrówkach style barwne, takie jak portretowy, krajobrazowy, neutralny i inne) wygenerowany przez nas w oparciu o wzornik ColorChecker Passport schemat kolorów. Wystarczy go teraz tylko przypisać do zdjęcia i zsynchronizować te ustawienia za pomocą odpowiedniego narzędzia.

[converttable end="1"]

wbudowany profil Adobe Standard

profil wygenerowany za pomocą wtyczki ColorChecker Passport

Choć różnice pomiędzy zdjęciami z nałożonymi różnymi profilami mogą być niekiedy dosyć subtelne, to bezpośrednie porównanie obrazów wzornika ColorChecker w profilach standardowym i wygenerowanym w procesie kalibracji doskonale ukazuje, jak duży rozrzut odcieni występuje pomiędzy niektórymi składowymi barwnymi obrazu.

[converttable]