4 porady, jak przyciągać uwagę widzów - kompozycja w fotografii przyrodniczej

Fotografia dzikiej przyrody wymaga wielu kompetencji - takich jak warsztat, cierpliwość, wytrwałość czy znajomość zwyczajów zwierząt - ale również odrobiny szczęścia. Kiedy fotograf znajdzie się we właściwym miejscu i czasie musi wykazać się bezbłędnym refleksem. Brak odpowiedniej rekacji spowoduje utratę chwili na zawsze. Opanowanie tych wszystkich elementów wymaga dużo ćwiczeń, tak aby obsługa aparatu weszła w krew na tyle, iż stanie się instynktowna. Jednakże takie umiejętności nie wystarczają, aby zacząć wyrażać siebie. Mike O’Leary podaje kilka wskazówek, co zrobić, aby zdjęcia przyrodnicze umożliwiały twórczą ekspresję a nie tylko odwzorowywanie przyrody.

 

Jak zauważa fotografowie przyrody nie mogą stosować zbyt wielu akcesoriów, stąd skazani są na podstawowe elementy fotograficznego rzemiosła. Dodatkowo muszą wykazać się bardzo dobrą znajomością fotografowanego tematu, aby znaleźć się w odpowiednim miejscu i czasie. Droga do udanych kadrów wymaga wiele wytrwałości, a także prób i błędów. Po przyswojeniu sobie takich podstaw fotografii przyrodniczej, konieczne jest poukładanie wszystkich elementów w kadrze i twórcze komponowanie obrazów. Mike O’Leary dzieli się kilkoma podpowiedziami, jak uzyskiwać bardziej wciągające kompozycje.

 

[kn_advert]

Jednym ze skuteczniejszych sposobów na zwrócenie uwagi widzów na obraz jest odizolowanie fotografowanego obiektu od jego otoczenia. Można to osiągnąć na wiele sposobów. Mike O’Leary podaje jako przykład poniższą fotografię dzioborożca afrykańskiego na nieba. 

 

 

Dzioborożec na tle afrykańskiego nieba. / Canon 6D z obiektywem 300 mm / f/4, ISO 250, 1/3200 s / fot. Mike O’Leary

 

Jak zauważa autor powyższej fotografii każdy lubi takie obraz ukazujące wyraźne sylwetki. Takie przedstawienie jest bardzo graficzne, a skrajny kontrast szybko zapada w pamięć. Zarys zwierzęcia angażuje umysł oglądającego, który zaczyna odruchowo wypełniać puste plamy barwne. Pojawia się pytanie, czy udaje się stworzyć rzeczywisty obraz czy raczej fantazję? Tworzenie takich romantycznych obrazów pozwala obserwatorom snucie własnych wizji, co z pewnością wywoła zainteresowanie.

 

Muchołówka popielata na ciemnym tle. / Canon 6D Mark II z obiektywem 600 mm / f/6.3, ISO 640, 1/640 s / fot. Mike O’Leary

 

Według Mike’a O’Leary nic nie sprawia lepiej, że sfotografowane zwierzę przyciąga uwagę, niż umieszczenie go na ciemny tle. W szczególności w przypadku ptaków ważne jest to, aby były oświetlone bezpośrednio, ponieważ ujawnia to całą zdumiewającą teksturę ich piór. Nie uda się tego uzyskać poprzez światło otoczenia czy boczne. 

 

Jak zauważa fotograf wiele gatunków ptaków - ze względu na swoją naturę - często przesiaduje na krawędziach żywopłotów lub dachów, dając okazję do wykorzystania ciemniejszego tła. Nie warto jednak bardzo sztywno trzymać się tej zasady, gdyż specyficzne ubarwienie niektórych gatunków może doprowadzać wręcz do przepalenia fragmentów ich opierzenia. Niemniej takie podejście z pewnością jest inspirujące.

 

Kulik wielki w świetle poranka i osłonięty wodorostami umieszczonymi na pierwszym planie. / Canon 6D Mark II z obiektywem 600 mm / f/8, 1250 ISO, 1/1000 s / fot. Mike O’Leary

 

Mike O’Leary zdradza, że jednym z jego ulubionych sposobów na wyróżnienie głównego obiektu jest wykorzystanie małej głębi ostrości i wtrącenie w kadr elementów pierwszego planu. Na powyższym zdjęciu fotograf wykorzystał wodorosty, aby skupić uwagę na ptaku. Brązowe wodorosty nawiązywały do siedliska ptaka. Sam autor przyznaje, że po gdyby miał ponownie wykonać tę ekspozycję prawdopodobnie domknąłby przysłonę, aby oddać elementy obrazu jako bardziej wyraźne, niemniej jest to dobry przykład zastosowania omawianej techniki. Gdyby nie takie odizolowanie zwierzęcia, osobnik pozostałby zagubiony wśród znajdujących się wokół kawałków wodorostów, kamyków czy refleksów na powierzchni wody. 

 

Hałaśnik szary na zielonym tle. / Canon 6D z obiektywem 200 mm / f/5.6, ISO 320, 1/400 s / fot. Mike O’Leary

 

Według Mike’a O’Leary używanie kolorów do tworzenia kontrastu - w przeciwieństwie do operowania kontrastem za pomocą światła i cieni - ma ogromny potencjał, aby natychmiastowo wywołać u widzów efekt "wow". Barwy wpływają na nastrój oglądających w bardzo subtelny sposób. Zrozumienie zasad koła barw i które kolory się dopełniają lub kontrastują ze sobą pomoże zmienić dobre zdjęcia w świetne. Fotograf proponuje wyobrażenie sobie powyższego hałaśnika szarego na tle brązowych krzaków. Mógłby to oczywiście być wciąż przyjemny obraz, ale jednak wyraźna zieleń zdecydowanie ożywia zdjęcie i sprawia, że jest on bardziej pobudzający oraz orzeźwiający. Taka charakterystyka obrazu z pewnością sprawia, że bardziej zapada w pamięć. Zasadę tę można połączyć z poprzednimi wskazówkami, np. jeszcze bardziej izolując główny motyw od tła.

 

Te 4 proste rady doświadczonego fotografa przyrodniczego z pewnością będą pomocne podczas łapania niezwykłych momentów z życia zwierząt. Mike O’Leary proponuje dużo eksperymentować z różnymi planami i kolorami. Sugeruje przy tym, aby niekoniecznie czekać aż uda się dostrzec jakiś okaz, lecz próbować nawet z samymi "scenami", bez głównych bohaterów w planie. Wystarczy znaleźć np. pustą gałąź i poeksperymentować, jak zmienia się relacja pierwszego planu i tła przy różnorodnych odległościach pomiędzy tymi elementami obrazu. Takie wyczucie przestrzeni z pewnością pomoże w rozwinięciu skrzydeł jako fotograf przyrody.