Ostre zdjęcia w 6 punktach

Ostre zdjęcia - temat może wydawać się banalny, ale jednocześnie jest jedną z kwestii sprawiających amatorom najwięcej problemów. Fotografia o niewystarczającej ostrości może bowiem powstać nie tylko w wyniku popełnienia błędów technicznych, ale też za sprawą niesprzyjających warunków panujących w trakcie wykonywania zdjęć.

Gdy interesujące Cię obszary kadru są w mniejszym lub większym stopniu rozmyte, to prawdopodobnie źle ustawiłeś punkt ostrości i/lub głębię ostrości. Może to być również związane z ruchem aparatu bądź fotografowanego obiektu. Brak ostrości związany jest wtedy ze zbyt długim czasem naświetlania albo nieprawidłowym sposobem posługiwania się aparatem.

Należy tu też rozróżnić nazewnictwo, bo o ile w pierwszym przypadku faktycznie mówi się o nieostrości, tak w drugim będziesz miał do czynienia ze zdjęciem poruszonym, gdzie obraz rozmyty jest wskutek ruchu i niewłaściwego doboru czasu otwarcia migawki. 

Receptę na jedno i drugie przedstawiam poniżej.

Poprawnie trzymaj aparat

Pewien snajper jakiś czas temu pokazywał pozycje, w których można fotografować na nieco dłuższych niż zwykłe czasach otwarcia migawki. To o tyle ciekawe, że faktycznie działa, dbałość o stabilizację aparatu przełoży się na lepsze zdjęcia. W skrócie: trzymaj ręce przy ciele i szukaj punktów oparcia.

Przykładowe pozycje Alexa Jensena / źródło: PetaPixel

Używaj statywu

To najlepsza metoda. I najprostsza. Statyw jest rozwiązaniem uniwersalnym, bo nawet jeśli nie zmieścisz się z dużym trójnogiem w jakimś miejscu, to zawsze możesz użyć mniejszego. Przykładem na to są produkty firmy Joby, tzw. GorillaPody, które można zainstalować nawet na drzewie, lampie ulicznej czy jeszcze innej, równie egzotycznej lokalizacji.

Poza tym, jeśli w danej sytuacji statywu nie weźmiesz, to na pewno akurat będzie Ci potrzebny. Nie wierzysz? Sprawdź sam.

GorillaPod – statyw z elastycznymi nogami, którego najważniejszą cechą jest możliwość postawienia na niemal każdej powierzchni, a w razie konieczności również owinięcia wokół dowolnego przedmiotu. Fot. SwiatObrazu.pl

Zadbaj o właściwy czas otwarcia migawki

Jeden z najbardziej istotnych czynników, jeśli mówimy o ostrych zdjęciach, to prędkość otwarcia migawki. W skrócie: im krótszy czas, tym mniejszym wstrząsom Twój aparat będzie poddany. To recepta zarówno na ruch fotografowanego obiektu, jak i niepożądane drgania lustrzanki.

Istnieje pewna - przez jednych uznawana, przez innych nie - zasada:

• jeśli masz obiektyw o ogniskowej 50 mm, możesz fotografować z minimalną prędkością 1/60 sekundy;
• jeśli masz obiektyw o ogniskowej 100 mm, fotografuj z prędkością nie mniejszą, niż 1/125 sekundy;
• jeśli masz obiektyw o ogniskowej 200 mm, to najbezpieczniej będzie korzystać z czasów 1/250 sekundy i krótszych;

Nie jest to oczywiście regułą, ponieważ niektórzy potrafią utrzymać o wiele krótszy czas. Trzeba też wziąć pod uwagę nowoczesne, coraz wydajniejsze systemy stabilizacji obrazu.

Przysłona też ma znaczenie

Im otwór względny bardziej otwarty, tym mniejsza kontrola nad głębią ostrości, ale też i większa możliwość fotografowania na krótszych czasach otwarcia migawki. To dość prosta, podstawowa zależność. Trzecim składnikiem odpowiedzialnym za możliwość użycia czasów krótszych jest czułość ISO. Im wyższa, tym "szybciej" możesz fotografować.

Fot. nayukim, Flickr

Im bardziej otwarta przysłona (czyli najczęściej wartości od f/1,8), tym większe rozmycie tła. Jeśli z kolei otwór względny zdecydujesz się przymknąć - powiedzmy do f/22 - to wówczas będziesz miał do dyspozycji plan całkowicie ostry, o ile tylko fotografujesz krajobrazy czy wykonujesz inne, konwencjonalne zdjęcia. Z trochę odmiennym zbiorem zasad spotkasz się w przypadku fotografii makro.

Stabilizacja obrazu

Wiele modeli aparatów i obiektywów oferuje system stabilizacji obrazu (VR, IS, OIS i inne to skróty używane przez producentów), które pozwolą fotografować na przykład z czasem otwarcia migawki mniejszym o 2-4 kroki (w zależności od efektywności mechanizmu). Stabilizacja może okazać się niezbędna, jeśli fotografujesz z ręki.

Sprawdź swój wzrok. Serio

Może brzmi dziwnie, ale dziwne nie jest. Okularnicy bywają przyzwyczajeni do swoich okularów i często uważają, że nie potrzebują mocniejszych szkieł. W praktyce jednak często okazuje się, że jest wręcz odwrotnie i soczewki z większym plusem lub minusem znacznie poprawiłyby komfort.

Fot. Sigfrid Lundberg, Flickr

A, jeszcze jedno. Jeśli jesteś krótkowidzem i przez wizjer patrzysz w okularach, to warto przekręcić sobie odpowiednio korektę dioptrii, właśnie w stronę minusa. Jeśli Twój aparat został wyposażony w wizjer optyczny, to raczej nie masz co liczyć na "wsparcie" wady rzędu -3,5 i większej, ale zawsze da to jakiś - nawet znikomy - efekt. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku niektórych EVF (wizjerów elektronicznych), gdzie producenci dbają nawet o tych użytkowników, którzy bez okularów nie są w stanie otworzyć lodówki.

[kn_advert]