Oświetlenie typu kanapka - poradnik praktyczny

Jest to dość skrajny przypadek oświetlenia bocznego, sprowadzający się – mówiąc najprościej – do wsadzenia modelki pomiędzy dwie skierowane w ją stronę lampy błyskowe. Najlepiej nadają się w tym celu ponownie softboksy typu strip z uwagi na wąskie, lecz w zamian za to wysokie pole świecenia. W celu uzyskania światła lepiej nadającego się do zdjęć o charakterze "odjechanych" i dramatycznych na stripy te najlepiej jest nałożyć siatkę czyniącą oświetlenie bardziej kontrastowym.

Dwie lampy boczne nie wyczerpują możliwości oświetlenia sceny w tym układzie. Możliwe jest też (a wręcz zalecane) korzystanie z rozmaitych form oświetlenia przedniego pełniącego w tym przypadku rolę światła wypełniającego, ale też w pewnym stopniu modelującego. Decyzja co do tego, jakiego rodzaju mają być to przyrządy (lampa, czy blenda – a jeśli lampa to z jakimi modyfikatorami i na jakiej wysokości) powinna już zależeć od nas i efektu, jaki chcemy uzyskać.

Bazowy schemat oświetlenia typu "kanapka" użytego do wykonania poniższych zdjęć przykładowych.

Co można uzyskać, stosując takie symetryczne rozłożenie świateł przy fotografowaniu osoby nie stojącej w pozycji symetrycznej względem lamp i aparatu? Efekt potrafi być całkiem ciekawy, choć nieco trudny do przewidzenia przed wykonaniem zdjęcia.

Najważniejsze jest jednak coś zupełnie innego: pozycja modela oraz jego położenie względem lamp. "Kanapka" należy do tego typu sposobu oświetlenia sceny, kiedy nawet kilkucentymetrowe zbliżenie się modela do fotografa lub oddalenie od niego daje kolosalne efekty w postaci zupełnej zmiany oświetlenia sceny.

Tak samo ważna jest pozycja, jaką model przyjmuje – domyślna, czyli idealnie symetryczna względem lamp daje bardzo efektowne rezultaty, ale nie jest ona jedyną dopuszczalną. Warto jednak pamiętać o tym, że jakikolwiek obrót osoby pozującej spowoduje kompletne przekształcenie się sposobu "malowania" jej postaci światłem zarówno z lewej, jak i z prawej strony. Efekty mogą być wręcz niemożliwe do przewidzenia, choć bardzo często rezultat na zdjęciu wygląda znakomicie. Sęk w tym, że jego ewentualne powtórzenie wymagałoby od fotografującego wręcz chirurgicznej precyzji.

Przykłady dwóch zdjęć wykonanych przy użyciu oświetlenia typu "kanapka". Jedynymi czynnikami zmiennymi występującymi w tych kadrach są pozycja modelki (w pierwszym przykładzie stoi nieco bardziej z przodu) oraz (w drugim przypadku) obecność oświetlenia wypełniającego w postaci lampy błyskowej wiszącej nad głową fotografa i/lub blendy podtrzymywanej w rękach przez asystenta. Główne źródła światła pozostają bez zmian zarówno pod względem pozycji, jak i mocy błysku.

"Kanapka" jest więc typem oświetlenia, w którym największy efekt przynosi nie grzebanie przy lampach (tego wręcz robić nie należy) lecz poproszenie modelki o przesunięcie się o pół kroku do przodu lub do tyłu. Jest to wspaniałe pole dla eksperymentów i przykład, jak ważne jest położenie źródła światła w stosunku do sceny, gdy znajduje się ona bardzo blisko.

Tak wykonane zostało trzecie z powyższych zdjęć. Warto zwrócić uwagę na dwa elementy: po pierwsze blenda odbija nie światło stripów (te świecą praktycznie wyłącznie na wprost), lecz wiszącej wysoko lampy błyskowej z czaszą typu beauty dish. Po drugie, tak ułożonej blendy nie jest w stanie trzymać jedna osoba – konieczna jest pomoc dwojga asystentów.

To tylko niewielki fragment lekcji e-kursu Studio fotograficzne od A do Z. Dalsza jej część dostępna jest dla Uczestników e-kursu. Jeżeli jesteś zainteresowany przejdź na stronę e-kursu Studio fotograficzne od A do Z i zobacz szczegółowy program.