Panasonic Lumix DMC-LX5 - test aparatu

Aparat jest bardzo mały i... ciężki. To, co przyjemnie zaskakuje przy pierwszym kontakcie, to waga i dobre wyważenie korpusu, odbierane jako znak solidności i trwałości. Wrażenie to potęguje całkowicie metalowa obudowa z gumową, ale imitującą skórę,  okleiną na uchwycie. Po prostu klasyka. Cały aparat swoim wyglądem przypomina dalmierzowe konstrukcje firmy Leica, ale bez dosłowności. Jest to podobieństwo uchwytne, ale nie nachalne. Dzięki temu Panasonic Lumix DMC-LX5 ma swój niepowtarzalny styl. Do innych Lumixów nawiązuje rozmieszczenie elementów obsługi i typowe dla tej firmy rozwiązania, jak choćby  koło nastawcze pod kciuk działające poprzez obrót i wciśnięcie. Generalnie, kto choć raz fotografował zaawansowanym kompaktem lub bezlusterkowcem Panasonika, może od razu brać się za zdjęcia, bez czytania instrukcji obsługi.

Włączanie lampy błyskowej rozwiązane jest w sposób rzadko spotykany w kompaktach. Unosi się ona po wciśnięciu umieszczonego za nią przycisku. W ten sposób fotograf ma pełną kontrolę nad błyskiem (świeci – nie świeci) bez kłopotliwego grzebania w menu.  W swoich materiałach producent unika podania liczby przewodniej lampy, określając zakres jej użyteczności na  "0.8–7.2m (Wide/ISO Auto), 0.3–4.4m (Tele/ISO Auto)". Jest to dość duży zakres odległości, ale zapewne przyjęto dla niego wysokie wartości ISO przy niskich parametrach przysłony. Z reguły urządzenia tego typu nie mają liczby przewodniej większej niż  10–11 i należy przyjąć, że tak jest i w tym wypadku. W odróżnieniu jednak od większości kompaktów aparat posiada sanki dla dodatkowej lampy błyskowej, co znacznie poszerza jego funkcjonalność.

Jedyną, widoczną wadą korpusu jest gniazdo statywowe, umieszczone nie centralnie, lecz z boku dolnej ścianki. W zasadzie uniemożliwia to prawidłowe panoramowanie i dziwi w tak wyrafinowanej konstrukcji.

Dla dobrego oddania barwy liści zdjęcie zostało niedoświetlone o 0,7 EV. Automatyka aparatu ewidentnie ingerowała w plik JPG, starając się pozbyć powstającego w niedoświetlonych partiach obrazu ziarna. Efektem jest znaczna utrata szczegółów. Wywołanie pliku RAW to natomiast walka z szumem o wiele bardziej subtelna i z lepszym rezultatem, ale zdjęcie wymagało potem poprawienia ostrości.

Użyteczność funkcji makro jest zaskakująco duża. Ten sam kadr wykonany z ustawieniem tej funkcji i bez niej, z tej samej odległości.

Przełącznik z boku obiektywu włącza funkcję makro. Niestety nie jest widoczny dla fotografującego i  z reguły zapomina się o wyłączeniu tej funkcji.

Ciekawym elementem sterowania są dwa duże suwaki umieszczone na tubusie obiektywu. Górnym można zmieniać format kadru od typowego dla matrycy  3:2, przez 4:3, 16:9 aż po 1:1. Wygląda to ciekawie, ale użyteczność takiego rozwiązania jest niewielka i dotyczy raczej początkujących amatorów, którzy chcieliby poeksperymentować z kadrem. Zazwyczaj bowiem będziemy dążyli do pełnego wykorzystania zapisu matrycy, zostawiając kadrowanie na czas obróbki komputerowej, chyba, że ktoś preferuje konkretne ustawienie, np. kadr kwadratowy. Wtedy jednak ustawia taką wartość na stałe w menu i łatwo dostępna zmiana tej opcji nie jest mu potrzebna. Inaczej przedstawia się sprawa z drugim suwakiem, umieszczonym z lewej strony tubusu. Zarządza on przełączaniem obiektywu w tryb makro, bardzo skuteczny. Oprócz tego można tym samym przełącznikiem ustawić tryb ostrzenia ręcznego. W przeciwieństwie do poprzedniego, przełącznik ten nie jest wygodnie umieszczony. Z reguły po ustawieniu w pozycji makro, zapomina się o jego ponownym przełączeniu i wykonuje następne zdjęcia, nie mające z makrofotografią nic wspólnego. Jedynie mała ikonka na wyświetlaczu ostrzega o tym fakcie, ale ginie ona w morzu innych oznaczeń.

Fotografia zbliżeniowa to w wypadku Panasonic Lumix DMC-LX5 bardzo dobra zabawa, tym bardziej, że aparat ostrzy szybko i dokładnie. Można fotografować już z odległości jednego centymetra.

Jeżeli dla przysłony f/2,0 czas naświetlania wynosi 1/500 s, to dla f/8,0 będzie to aż 1/30 s. Regulacja przysłony w takim zakresie ma sens i choć z racji krótkich ogniskowych obiektywu głębia ostrości niewiele się zmienia, to zmiana rozmycia ruchu jest widoczna.

W tych skrajnie niekorzystnych warunkach flara obiektywu musiała wystąpić, ale objawiła się tylko jednym "blikiem". Powłoki antyrefleksyjne zdały egzamin. Na takim zdjęciu powinna się również ujawnić aberracja chromatyczna. Aby ją dostrzec trzeba jednak dobrego wzroku, trochę wyobraźni i... złej woli.

Wyświetlacz cyfrowy o przekątnej 3 cali i rozdzielczości 460 tys. punktów jest jasny i daje dobrej jakości obraz. Jak każdy wyświetlacz tego typu sprawdza się świetnie w pomieszczeniach i miejscach o ograniczonym naświetlaniu. W silnym, jesiennym słońcu nie daje jednak fotografującemu żadnych szans na prawidłowe kadrowanie. Obraz nie staje się całkowicie niewidoczny, jak na ekranach z przed kilku lat, ale bardzo "wyprany" z kolorów i mało szczegółowy. Samo patrzenie na ekran w takich warunkach jest nieprzyjemne, o radości fotografowania nie ma mowy. Na szczęście producent przewidział możliwość dołączenia opcjonalnego wizjera elektronicznego, który wsuwa się w sanki od lampy błyskowej (znajdują się tam odpowiednie styki).

Strona 1

Strona 2

Panasonic Lumix DMC-LX5 to przede wszystkim jednak, sygnowany marką LEICA, obiektyw o zakresie ogniskowej 5.1–19.2 mm, czyli 24–90 mm w przeliczeniu na klatkę 35 mm i niesamowitej jak na kompakt jasności f/2,0 dla szerokiego kąta i f/3,3 dla ustawienia Tele. To on głównie powoduje, że aparat zalicza się do wąskiego grona profesjonalnych kompaktów. Dziesięć elementów optycznych w dziewięciu grupach, w tym aż trzy soczewki sferyczne (dwie dwustronnie) to bardzo dużo jak na tego typu konstrukcję i wyraźnie lepiej od poprzednika, czyli Panasonic Lumix DMC-LX3. Obiektyw rysuje ostro i, mimo tak dużego otworu przysłony, bez wyraźnych dystorsji i zauważalnych aberracji, przy czym na pochwałę zasługuje sprawność autofokusa, choć akurat to nie może to dziwić w Panasonicu. Sama średnica pierwszej soczewki jest, jak na tak mały aparat, pokaźna. Wygląda to bardzo profesjonalnie i solidnie, ale wywołuje obawę o możliwość powstawania odblasków. Na szczęście jakość powłok antyrefleksyjnych jest na tym samym poziomie co reszta konstrukcji. Flarę obiektywu można uzyskać, ale niewielkich rozmiarów i tylko fotografując ze światłem w kadrze. Wspaniałą zabawą jest fotografowanie z niewielkiej odległości – w trybie makro obiektyw ostrzy już od jednego centymetra. Małe owady, świat roślin, niewielkie przedmioty na pierwszym planie i rozmyte tła – bardzo łatwo i w przeciwieństwie do wielu kompaktów, naprawdę w dobrej jakości.

Jedną z ciekawszych "zabawek" w menu aparatu jest możliwość robienia zdjęć ze zdefiniowanymi ustawieniami kolorów, w tym wypadku (Uwaga! Aparat przy takich ustawieniach nie zapisuje plików RAW):
efekt piaskowy	fotografia otworkowa
monochromat	elegancki

Za jakość zdjęć oprócz obiektywu odpowiadają jeszcze inne elementy konstrukcji, z których niewątpliwie najważniejszymi są układ stabilizacji obrazu (Optyczny Stabilizator Obrazu O.I.S.) oraz matryca CCD 1/1,63 cala o rozdzielczości 10,1 megapiksela. Została ona przeniesiona z poprzedniego modelu ale podniesiono jej czułość i poprawiono nasycenie barw. Zaprzęgnięcie jej do pracy z nowym procesorem Venus Engine FHD pozwoliło na osiągnięcie wysokich ISO bez nadmiernej utraty jakości obrazu. I tu dotykamy pewnego problemu. Od jakiegoś czasu wygasa wyścig na megapiksele – zupełnie irracjonalny  i mający znaczenie tylko marketingowe, zastępuje go jednak licytowanie się wysokimi wartościami czułości. LX 5 co do wielkości matrycy zachował zdrowy rozsądek 10 mln pikseli to ilość całkowicie wystarczająca większości fotografujących i gwarantująca wykorzystanie rozdzielczości obiektywu. Co do czułości – w pogoni za konkurencją, Panasonic zdecydował się na krok dyskusyjny. Aparat osiąga 12800 ISO ale informacje do pojedynczego piksela obrazu są wtedy zbierane z kilku pół pomiarowych matrycy. Praktycznie powoduje to, że wielkość fotografii jest ograniczona do trzech megapixeli, a i tak jest to obraz dobry do oglądania tylko na komputerze. Jego powiększenie do rozmiarów 1:1 ujawnia dość duże i przede wszystkim brzydkie ziarno. Racjonalność zastosowania tej funkcji w aparacie skierowanym do wymagającej grupy klientów, z zasady przedkładającej jakość fotografii nad inne jej walory, jest wątpliwa. Szumi jednak nie tylko przy najwyższym ISO. Małe matryce od zawsze dawały duże ziarno, a ta w Lumixie jest niestety mała. Pliki JPG są na bieżąco pozbawiane cyfrowego szumu w aparacie, ale bez przesady, tak aby zachować szczegółowość sceny.  W rezultacie kolorowy groszek widoczny jest na większości zdjęć w partiach niedoświetleń. Pociechą pozostaje fakt, że u konkurencji jest niespecjalnie lepiej.

[converttable start="1" end="0" type="vertical"]

ISO 80
ISO 200
ISO 800
ISO 3200
ISO 12800

[converttable]

Strona 3

Trzeba przyznać, że Panasonicowi po raz kolejny udała się sztuka osiągnięcia dobrej dynamiki obrazu. Oprócz matrycy, wpływ na to ma oprogramowanie aparatu. Konkretnie "funkcja inteligentnej rozdzielczości", która automatycznie dzieli obraz na trzy obszary – krawędzie, elementy z fakturą i gładkie powierzchnie, a następnie dobiera do nich indywidualnie poprawki parametrów. Wpływa to pozytywnie na ostrość obrazu, choć i sam obiektyw rysuje ostro, oraz na jego czystość (zmniejszenie szumu).  Bardzo dobrze sprawdza się automatyczny balans bieli. Mimo fotografowania w bardzo różnych warunkach, nigdy nie wymagał on korekty. Na wszelki wypadek oprócz możliwości ręcznego ustawienia tego parametru Panasonic zaoferował jego bracketing.

Dystorsja, jeżeli nawet występuje, to nie jest zauważalna w normalnych warunkach – ogólnie obiektyw robi bardzo dobre wrażenie – w końcu to LEICA.

Zdjęcia w trudnych warunkach oświetleniowych – proszę bardzo. Przy czułości 400 ISO i przysłonie f/2,8 aparat dobrał czas na 0,3 s. Optyczna stabilizacja obrazu pozwoliła zachować ostrość, choć trochę zniszczyła ją walka aparatu z wysokim szumem. Balans bieli nie dał się oszukać.

Ze względu na małe rozmiary matryc i występującą dyfrakcję, w większości kompaktów najwyższą wartością przysłony jest f/8,0. Dodatkowo, większość obiektywów – zwłaszcza tych o dużym zakresie ogniskowych – jest dość ciemna. W połączeniu z panującą modą na wprowadzanie w tych aparatach trybu ręcznego nastawiania parametrów ekspozycji uzyskujemy coś zupełnie niefunkcjonalnego. Założeniem trybu ręcznego jest elastyczne sterowanie zakresem głębi ostrości i rozmyciem ruchu poprzez odpowiedni dobór pary: czas, przysłona. Okazuje się jednak, że przy dłuższych ustawieniach ogniskowej, zazwyczaj uzyskujemy możliwość wyboru jednej z dwóch wielkości przysłon: f/8,0 i f/6,3 bo taka jest jasność obiektywów. Panasonic Lumix DMC-LX5 na tym tle wypada doskonale. Wprawdzie obiektyw również przymyka się do f/8,0 ("...praw fizyki Pan nie zmienisz...") ale aż od f/2,0, co daje całkiem dobre pole manewru. Jasne szkło powoduje, że Panasonic jest jednym z niewielu małych aparatów, gdzie tryby A, S, M są użyteczne.

Cechą charakterystyczną Lumixów jest to, że w menu aparatu można zmieniać niemal wszelkie parametry i to w bardzo szerokim zakresie. Przykładowo, jeżeli zazwyczaj stabilizację obrazu można włączyć lub wyłączyć, to w Panasonicach dodatkowo jeszcze można wybrać jedno z trzech ustawień tej funkcji. I tak jest ze wszystkim: wygląd wyświetlacza, sposób zapisu obrazu, kolorystyka, balans bieli, morze trybów tematycznych. Jeżeli na sklepowej półce są dwa rodzaje musztardy, to mamy wybór, jeżeli jest ich dwieście – miejsce wyboru zajmuje przypadek. Panowanie nad wszystkimi możliwymi ustawieniami Panasonic Lumix DMC-LX5 jest wyzwaniem karkołomnym. Najlepiej od razu ustalić, co jest nam niezbędne i zmieniać tylko te parametry, nie zawracając sobie głowy resztą. Być może w ten sposób dobrowolnie rezygnujemy z części możliwości kamery, ale możemy skupiać się na zdjęciach, a nie na menu aparatu. Szerokie spektrum oprogramowania ma jednak niepodważalną zaletę – można aparat bardzo dokładnie ustawić pod swoje przyzwyczajenia i potrzeby.

Funkcja makro Panasonic Lumix DMC-LX5 to nie tylko fotografowanie kwiatków. Dobre ostrzenie obiektywu plus jego duża jasność zapraszają do twórczych poszukiwań. f/2,0, 1/160 s. ISO 400.

Krótkie ogniskowe aparatu do tego nadają się najlepiej. Ostrość została zachowana od pierwszego planu, tuż przed obiektywem, aż po horyzont. 1/125s, f/5.0, ISO 200, 5,10 mm.

Kto choć raz próbował ten wie. Włosy, a zwłaszcza sierść zwierząt trudno odszumić tak, aby nie stracić całkowicie faktury. Aparat próbował tego na pliku JPG z połowicznym skutkiem. Czarne futro ma wyraźną fakturę, białe, tam gdzie nie zostało prześwietlone też, ale szum pozostał w niektórych partiach obrazu.

Nie ukrywam, że nie jestem zwolennikiem zapisywania aparatem fotograficznym filmów, ale oczywiście Panasonic Lumix DMC-LX5 ma taką możliwość i trzeba ten fakt odnotować. Naciśnięcie charakterystycznego, oznaczonego na czerwono przycisku, na górnej pokrywie kamery, powoduje rozpoczęcie zapisu w formacie AVCHD Lite o jakości obrazu HD i z dobrym dźwiękiem, dzięki funkcji Dolby Digital Creator. Dostępny jest również format Motion JPEG (do 1280 x 720 pikseli). Podczas nagrywania możliwa jest regulacja parametrów migawki i przysłony, co nie jest normą w innych aparatach. Oczywiście można zdać się całkowicie na automatykę, a nawet włączyć tryb iA (inteligentnej automatyki), w którym aparat będzie starał się rozpoznać rodzaj filmowanej sceny i odpowiednio dobrać do tego parametry.

To, co w Panasonic Lumix DMC-LX5 jest najlepsze, zostawiłem na koniec. Aparat może urzekać swoim jasnym obiektywem, dobrą obudową, precyzją wykonania, ale tak naprawdę liczy się przede wszystkim jedno. W świecie kompaktów tylko te najbardziej wyrafinowane i najwyżej pozycjonowane mają możliwość zapisywania plików RAW. Panasonic Lumix DMC-LX5 ma taką możliwość i właśnie dlatego jest wielki! Paradoksalnie jest to prawdopodobnie najmniejszy gabarytowo aparat z taką możliwością, choć tu do zawodów staje porównywalny wielkością Samsung EX 1. Pliki RAW mają rozszerzenie RW2 podobnie jak pliki z Lumixa DMC-G2, ale nie są takie same. Dedykowany do ich obróbki program SILKYPIX Developer Studio 3,1 SE, wgrany z płytki dołączonej do G2, nie rozpoznawał plików z Panasonic Lumix DMC-LX5. Płytka z właściwego zestawu, oczywiście, rozwiązała ten problem. Nawiasem mówiąc, jest to zaskakująco doby program, łatwy w obsłudze, dający możliwość zmian wielu parametrów. Rzeczą bardzo ważną jest fakt, że na kartach pamięci można równocześnie zapisywać to samo zdjęcie w formacie RAW i JPG. Pozwala to traktować JPG-i jako wglądówki i zajmować się obróbką komputerową tylko najwartościowszych RAW-ów. Oczywiście Panasonic dołączył w tym wypadku wybór kompresji plików JPG. Raczej dla zasady niż dla dobra sprawy, bo większa kompresja nie przekłada się wcale na jakieś gigantyczne oszczędności miejsca na kartach pamięci.

Z kim Panasonic Lumix DMC-LX5 5 staje do boju? Do głowy przychodzą przede wszystkim dwa aparaty: Nikon Coolpix P 7000 i Canon PowerShot G 12. Obie konstrukcje mają większy zakres ogniskowych nieco ciemniejszych obiektywów, sprawiają wrażenie większych i chyba nie do końca grają w tej samej lidze. Prawdziwym konkurentem jest Samung EX 1. Jeszcze jaśniejszy obiektyw ze światłem f/1,8 sygnowany jest również przez renomowanego producenta, wymiary są niemal identyczne, bardzo podobna koncepcja i rozwiązania, zbliżona cena. Dodatkowo ruchomy wyświetlacz – rzecz której nie ma Panasonic, a bardzo by się przydała. Podobno Lumix góruje nad konkurentem większą ergonomią, bogatszym menu i jakością pracy autofokusa. Pozostaje jeszcze renoma marki. Czy to wystarczy? Zobaczymy. 

Aparat Panasonic Lumix DMC-LX5 wypożyczyła do testu firma Panasonic Polska Sp. z o.o.

	Canon Powershot G12	Nikon Coolpix P7000 - test	Panasonic Lumix DMC-LX5	Samsung EX1
Wielkość matrycy	10 Mpix	10 Mpix	10 Mpix	10 Mpix
Zakres czułości	80-3200	100-3200, 6400 (Hi1)	80-3200 6400, 12800 (3 Mpix)	80-3200
Dostępne proporcje obrazu	4:3, 4:5, 3:2, 16:9, 1:1	4:3, 3:2, 16:9, 1:1	4:3, 3:2, 16:9, 1:1	4:3, 3:2, 16:9, 1:1
Migawka (pełny zakres)	15s-1/4000s	60s-1/4000s	60s-1/4000s	16s-1/1500s
Ogniskowa obiektywu /ekwiwalent dla filmu 35 mm	6.1-30.5 mm /28-140 mm	6.0-42.6 mm /28-200 mm	5.1-19.2 mm /24-90 mm	5.2-15.6 mm /24-72 mm
Przysłona	f/2.8-4.5	f/2.8-5.6	f/2.0-3.3	f/1.8-2.4
Stabilizacja obrazu	tak	tak	tak	tak
Format zapisu	JPG, RAW	JPG, RAW	JPG, RAW	JPG, RAW
Zapis wideo /maksymalny format zapisu	tak /HD	tak /HD	tak /HD	tak /VGA
LCD	3 cale, 461 tys. punktów	3 cale, 921 tys. punktów	3 cale, 461 tys. punktów	3 cale, 921 tys. punktów
Wbudowana lampa błyskowa /złącze zewnętrznej lampy	tak /tak	tak /tak	tak /tak	tak /tak
Nośnik zapisu	SD, SDHC, SDXC MMC, MMCplus, HC MMCplus	SD, SDHC, SDXC	SD, SDHC, SDXC	SD, SDHC
Wymiary	112.1 x 76.2 x 48.3 mm	114.2 x 77 x 44.8 mm	110 x 65 x 25 mm	114.4 x 64.6 x 30 mm
Waga	350 g	310 g	233 g	356 g
Cena*	1999 zł	2099 zł	1738 zł	1361 zł
*w sklepie cyfrowe.pl, 7.10.2010 r.