11 stycznia 2011, 13:36
Autor: Jarosław Zachwieja
czytano: 41868 razy

pseudo-HDR - szybkie wykonywanie zdjęć o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW

pseudo-HDR - szybkie wykonywanie zdjęć o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW

HDRI, czyli technika tworzenia fotografii o poszerzonym zakresie tonalnym, zdobywa sobie coraz większą popularność. Jej używanie przestaje też być uważane za objaw złego smaku, a zarówno w Internecie, jak i na półkach księgarń spotkać można coraz więcej ciekawych poradników uczących, jak właściwie wykonywać tego typu zdjęcia. Istnieją też techniki pozwalające uzyskać obrazy o szerokiej tonalności z jednej fotografii określane potocznie mianem pseudo-HDR. Jedną z nich, szczególnie łatwą do wykonania, a przy tym bardzo skuteczną, chcielibyśmy zaprezentować w poniższym artykule.

Na łamach serwisu SwiatObrazu.pl od pewnego czasu staramy się promować technikę HDRI w sposób całościowy: począwszy od informacji teoretycznych, poprzez dobór kadru, wykonywanie zdjęć składowych, łączenie ze sobą w programie graficznym, aż po najczęściej popełniane błędy i informacje, jak można ich uniknąć. Zagadnieniom tym poświęciliśmy m.in. nasz warsztat wideo pt. Zachwycające fotografie w technice HDRI - film szkoleniowy dla początkujących oraz cztery z 12 wyjątkowych filmów szkoleniowych w abonamencie na 2011 rok. Jako uzupełnienie tego materiału pragniemy też zaprezentować znacznie prostszą, choć w wielu wypadkach równie użyteczną technikę, polegającą na uzyskaniu zdjęcia o poszerzonej tonalności z pojedynczego pliku w formacie RAW. Jest ona przez niektórych fotografów dość słusznie określana mianem "pseudo-HDR", co w niczym nie umniejsza jej możliwości. Zapraszamy wszystkich do zapoznania się z nią – niejednokrotnie pozwala ona bowiem wyjść obronną ręką nawet podczas fotografowania w bardzo trudnych warunkach oświetleniowych.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Różnica pomiędzy najciemniejszymi i najjaśniejszymi rozpoznawalnymi na zdjęciu obszarami kadru nosi nazwę rozpiętości tonalnej zdjęcia. Stosunkowo niskie możliwości w zakresie zdolności reprodukcji obrazów o dużej tonalności to jedna z najważniejszych wad aparatów cyfrowych nie tylko w stosunku do ludzkiego wzroku, ale nawet do tradycyjnej fotografii opartej na negatywowych materiałach światłoczułych. Na tej fotografii wykonanej w technice HDR zarówno obszary bardzo jasne (trawa oświetlona przez słońce), jak i bardzo ciemne (ukryte w cieniu pnie drzew) są doskonale widoczne – zdjęcie odznacza się więc dużą rozpiętością tonalną.

 

Technika generowania obrazów o poszerzonej rozpiętości tonalnej, znana szerzej jako HDRI (skrót od angielskiej nazwy High Dynamic Range Imaging) budzi w środowiskach fotograficznych sporo kontrowersji. Zwolennicy wskazują, że za jej pomocą można uzyskać zdjęcia o tonalności i kolorystyce niemożliwej do uzyskania w inny sposób – i to zarówno skrajnie "odrealnionych", jak i wyjątkowo realistycznych. Przeciwnicy krytykują zdecydowanie zbyt duży (ich zdaniem) stopień ingerencji cyfrowej w obraz, ożywiając przy okazji odwieczny spór o granice fotografii. Sprawę komplikują też sami stosujący tę technikę fotografowie, których niektóre wyczyny potrafią przyprawić o ból głowy. Na szczęście oprócz takich "koszmarków" liczne są też przykłady pozytywne, takie jak choćby zdjęcia wyróżnione w serwisie internetowym Bigpicture. Odpowiednio wykorzystana technika pseudo-HDR również pozwala uzyskać zapierające dech w piersiach obrazy z wykorzystaniem zaledwie jednego zdjęcia źródłowego.

 

Czym się różni pseudo-HDR od "prawdziwego" HDRI?

Tworzenie zdjęć o poszerzonym zakresie tonalnym polega, jak wiadomo, na łączeniu ze sobą kilku różniących się ekspozycją zdjęć w jeden obraz odznaczający się tonalnością przekraczającą możliwości przetwornika aparatu cyfrowego. Rozpiętość tonalna zdjęć, czyli zakres pomiędzy ich najsłabiej oraz najsilniej naświetlonymi obszarami (w stopniu umożliwiającym ich identyfikację), różni się w zależności od technologii ich wykonywania. Na przykład, tradycyjne materiały negatywowe odznaczają się znacznie wyższym zakresem tonalnym, aniżeli slajdy czy matryce aparatów światłoczułych. W przypadku aparatów cyfrowych elementów mających wpływ na tę cechę zdjęć, jest znacznie więcej, z czego najbardziej podstawowym jest zastosowana w aparacie matryca światłoczuła. Różnice pomiędzy poszczególnymi modelami cyfrówek mogą w tym względzie sięgać nawet 2–3 stopni EV.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Canon EOS 50D, Nikon D300, Sony A700 – wszystkie te aparaty, zaprojektowane z myślą o mniej więcej jednej grupie odbiorców różnią się pod względem zakresu tonalnego swoich matryc w dość znacznym stopniu. Cecha ta potrafi być niejednokrotnie przedmiotem sporów pomiędzy użytkownikami konkurencyjnych modeli cyfrówek (zwłaszcza zaawansowanych).

 

Zagadnienie rozpiętości tonalnej oraz elementów mających na nią wpływ, to tak naprawdę temat na całkiem pokaźną książkę. W tym momencie jednak ważniejsze jest coś innego: to mianowicie, że z reguły aparat rejestruje więcej (a w pewnych określonych sytuacjach nawet znacznie więcej) informacji na temat szczegółów w obszarach mocno naświetlonych, zacienionych oraz w tonach pośrednich, aniżeli jest zapisywanych w końcowym zdjęciu. Umiejętne wyodrębnienie tych informacji pozwala skutecznie zwiększyć dynamikę zdjęć – a w konsekwencji ich atrakcyjność dla oglądających. Technika pseudo-HDR sprowadza się do takiej właśnie obróbki zdjęcia, która pozwala na zwiększenie tonalności pojedynczego zdjęcia.

 

Dlaczego format RAW?

Choć teoretycznie nic nie stoi na przeszkodzie, aby opisane w dalszej części tego artykułu zabiegi stosować w stosunku do zdjęć zapisanych w dowolnym formacie, to doświadczenie uczy, że najlepsze efekty osiąga się "wyciągając" pseudo-HDR z cyfrowych negatywów, czyli plików RAW. Jest ku temu kilka powodów. Po pierwsze, format JPEG jest stratną formą zapisu zdjęć i w zależności od stopnia kompresji zdjęć pewne słabo widoczne w cieniach i obszarach jasno naświetlonych detale sceny mogą zostać utracone. Po drugie, choć teoretycznie nic nie stoi na przeszkodzie, aby obrazy zapisane w formacie JPEG odznaczały się wysoką precyzją koloru (specyfikacja tego formatu przewiduje stosowanie 12-bitowego kodowania barw), to praktycznie wszystkie zdjęcia zapisywane w formatach JPEG odznaczają się precyzją 8-bitową. A to z kolei oznacza, że na każdy kanał barw podstawowych (R, G i B) przypada zaledwie 256 stopni gradacji. Pliki RAW rejestrowane są zawsze z precyzją co najmniej 12-bitową, dzięki czemu liczba odcieni każdej z barw podstawowych jest wyższa i wynosi 4096.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Pliki RAW w porównaniu z plikami JPEG zawierającymi to samo zdjęcie odznaczają się wyższą objętością – zawierają bowiem dane obrazu wprost z matrycy, nie poddane interpolacji barwnej, kompresji stratnej, ani innej obróbce oraz odznaczające się znacznie bogatszą informacją na temat rozkładu tonów w scenie. Dlatego też z pliku w formacie RAW można "wyciągnąć" znacznie więcej szczegółów z prześwietlonych i niedoświetlonych partii obrazu. Więcej informacji na temat specyfiki tego formatu można znaleźć w pierwszej i drugiej części artykułu pt. Format RAW a inne formaty cyfrowego zapisu obrazu.

 

Wszystkie te cechy przekładają się na rozpiętość tonalną zdjęć zapisanych w formacie JPEG. Teoretycznie może ona wynieść do 11 EV, lecz z reguły jest znacznie niższa. Tymczasem, choć pomiar rozpiętości tonalnej aparatów cyfrowych wykazuje z reguły maksymalną rozpiętość tonalną na poziomie 8-9,5 EV, to poprzez odpowiednią obróbkę zdjęć za pomocą aplikacji do konwersji plików RAW często można osiągnąć wartości znacznie wyższe, osiągające nawet 12 EV i więcej (pamiętajmy, że każdy 1 stopień EV oznacza możliwość zarejestrowania tonu dwukrotnie jaśniejszego lub ciemniejszego od poprzednika!). Ponadto nawet analiza zdjęć zapisanych w formacie RAW skonwertowanych do JPEG przy użyciu domyślnych ustawień takich programów jak Adobe Camera Raw, czy dostarczanej przez producenta aparatu "wywoływarki" najczęściej wykazuje, że tak uzyskany plik JPEG odznacza się tonalnością szerszą od pliku JPEG generowanego przez aparat o około 1 EV. W pewnych sytuacjach jest to już naprawdę wiele.

 

Wstęp

Fotografowanie
Wykonując zdjęcia pseudo-HDR dysponujemy tylko jedną fotografią źródłową (zamiast tak jak w tradycyjnej HDRI co najmniej trzema), dlatego też najważniejszą rzeczą związaną z omawianą techniką jest ustalenie właściwej ekspozycji. Nie ma na to niestety żadnej uniwersalnej recepty, ponieważ wszystko zależy w tym przypadku od fotografowanej sceny – jej kontrastowości oraz rozkładu tonów (czy przeważają obszary jasne, czy ciemne). Można natomiast napisać o pewnych uniwersalnych zasadach towarzyszących wykonywaniu tego typu zdjęć i właśnie te zasady postaramy się przybliżyć.

 

Zalecane ustawienia aparatu

Przede wszystkim, ze względu na znaczny stopień cyfrowo dokonywanych rozjaśnień ciemnych partii zdjęć, fotografujemy przy jak najniżej ustawionej czułości ISO – optymalna wartość to najniższa czułość fizyczna matrycy (np. dla aparatu Canon EOS 50D jest to ISO 100, natomiast dla Nikona D700 będzie to ISO 200 – szczegółowe informacje na ten temat znajdziemy w specyfikacji technicznej naszego modelu aparatu). Oczywiście idealna sytuacja ma miejsce wówczas, gdy fotografujemy w warunkach silnego oświetlenia lub też użycie dłuższych czasów naświetlania nie stanowi problemu (np. podczas uwieczniania scen statycznych przy użyciu statywu) i nie zawsze jest to możliwe. Na wszelki wypadek jednak załóżmy, że istnieje pewna idealna, niska wartość czułości ISO, którą za wszelką cenę będziemy starali się uzyskać. Jest tak, ponieważ przy owej idealnej, niskiej czułości ISO zdolność matrycy aparatu do rejestrowania scen tonalnych o dużej rozpiętości jest po prostu najwyższa.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
W wielu aparatach cyfrowych wysokie i niskie czułości ISO nie będące czułościami "natywnymi" matrycy, ale uzyskiwane za pomocą zabiegów cyfrowych, wyróżniane są oznaczeniami literowymi. W ten sposób najniższą "fizyczną" czułość aparatu najłatwiej można rozpoznać, szukając najmniejszej wartości opisanej liczbą. W przypadku Nikona D90 jest nią ISO 200.

 

Sama ekspozycja, jak już zostało to wspomniane, zależy w dużej mierze od sceny, a przede wszystkim od jej rozpiętości tonalnej. Jednak ponieważ fotografia HDRI z definicji wiąże się ze scenami o tonalności przekraczającej możliwości matrycy aparatu, to i w pseudo-HDR będziemy mieli do czynienia z tego typu ujęciami, w których pojawiać się będą w kadrze zarówno prześwietlenia, jak i niedoświetlenia. Ponieważ z uwagi na to, że dysponujemy tylko jednym zdjęciem źródłowym, elementów tych nie unikniemy (w innym wypadku nie byłoby potrzeby tworzenia obrazu pseudo-HDR ani stosowania technik HDRI). Cała sztuka polega na takim ustawieniu ekspozycji, aby obszary prześwietlone były jak najmniejsze i nie "rozpływały się" na otoczenie. Zazwyczaj owocuje to niedoświetleniem sceny, którym jednak nie powinniśmy się przejmować – o ile odzyskanie informacji z przepalonych części kadru jest raczej niemożliwe, o tyle "wyciąganie" detali z cieni jest możliwe i przy niskiej czułości ISO zazwyczaj nie powoduje zauważalnego wzrostu zaszumienia.

W naszym przykładzie wykorzystaliśmy zdjęcie wykonane na potrzeby warsztatu Zachwycające fotografie w technice HDRI - film szkoleniowy dla początkujących – głównie po to, aby każdy mógł porównać, jakie możliwości w porównaniu z "prawdziwą" techniką HDRI mają zdjęcia pseudo-HDR, a czego uzyskać za ich pomocą się nie da. Właściwą ekspozycję (przy której okna świątyni są prześwietlone, lecz mimo to zachowały resztki informacji na temat swojego wyglądu – w tym również delikatnego, witrażowego okratowania) uzyskano niedoświetlając zdjęcie w porównaniu ze wskazaniami matrycowego światłomierza o -2 EV. Jest to zarazem ta wartość korekty, od której warto rozpoczynać wszystkie eksperymenty z techniką pseudo-HDR, ponieważ często okazuje się tą właściwą.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Źródłowa fotografia odznacza się niewielką jasnością. W istocie jest ona niedoświetlona w stosunku do wskazań światłomierza ustawionego na pomiar matrycowy o -2 EV. Dzięki temu mamy nadzieję odzyskać z okien choć część informacji na temat ich wyglądu.

 

Strategie fotografowania

Ustalenie odpowiedniej ekspozycji podczas wykonywania zdjęcia sceny o rozpiętości tonalnej przekraczającej możliwości matrycy nie jest, jak już napisaliśmy, sprawą prostą. Stosowana często przez fotografujących w trybie RAW technika polegająca na wykonywaniu zdjęć o ekspozycji na granicy przepalenia obrazu w tym przypadku na pewno się nie sprawdzi.

Podczas fotografowania najlepiej jest się posługiwać zarówno histogramem, jak i oznaczaniem miejsc prześwietlonych (o ile tylko nasz aparat dysponuje tą drugą funkcją). Naszym celem w takiej sytuacji będzie uzyskanie zdjęcia, którego histogram będzie się odznaczał mniej więcej równym udziałem obszarów białych i czarnych (graniczne części wykresu). Te bowiem obszary będą dla nas w zasadzie nie do odzyskania.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Funkcja podświetlania przepalonych obszarów kadru może być niedostępna w niektórych prostszych modelach lustrzanek i aparatów kompaktowych. Jeżeli jednak nią dysponujemy, warto jest ją uruchomić – pomaga bowiem ocenić skalę przeeksponowania zdjęcia, a przy tym jest bardziej czytelna i łatwiejsza w użyciu od histogramu.

Jeśli chodzi o podświetlanie w aparacie obszarów prześwietlonych, to pamiętajmy, że aby prześwietlenia dawały się kontrolować, powinny obejmować one co najwyżej obszary ewidentnie bardzo jasne, nie zaś ich najbliższe otoczenie (efekt poświaty). Jeżeli jednak zauważymy, że rozpiętość tonalna całej sceny przekracza możliwości naszego aparatu o więcej niż 2–3 EV (można w tym celu wykonać kilka próbnych ujęć z różnymi ustawieniami ekspozycji), to lepiej poszukajmy sobie innego kadru lub zastosujmy technikę HDRI w tradycyjnej formie.

 

Edycja cyfrowa
Ze zdjęcia naświetlanego w taki sposób, jak zostało to opisane na poprzedniej stronie, współczesne oprogramowanie do obróbki plików RAW potrafi odzyskać zadziwiająco dużo informacji na temat obszarów zarówno niedoświetlonych, jak i prześwietlonych. W tym drugim przypadku odbywa się to najczęściej poprzez analizę punktów obrazu bezpośrednio towarzyszących miejscom przepalonym i pomaga często nawet w sytuacjach, zdawałoby się, zupełnie beznadziejnych.

 

ACR i Lightroom – potęga suwaków Recovery i Fill Light

Szczególnie dobre efekty w zakresie poszerzania rozpiętości tonalnej fotografii daje wykorzystanie narzędzi opracowanych przez firmę Adobe i zastosowanych w module Adobe Camera Raw (a zatem obecnych w programach Photoshop oraz Photoshop Elements) oraz w aplikacji Lightroom. Z nich właśnie skorzystamy w software’owej części naszego poradnika – użytym w tym celu programem będzie Adobe Photoshop CS5.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Moduł Adobe Camera Raw wchodzący w skład programów Photoshop i Photoshop Elements dysponuje znakomitymi narzędziami do kontroli naświetlenia zarówno całego zdjęcia, jak i określonych jego fragmentów. A ponieważ edycja dokonywana jest na obrazie wygenerowanym bezpośrednio z "cyfrowych negatywów", otrzymane w ten sposób zdjęcie jest znacznie lepszej jakości od analogicznego kadru uzyskiwanego dzięki takim znanym narzędziom jak Krzywe czy Poziomy.

 

Pierwszą czynnością, jaką wykonamy po otwarciu zdjęcia w ACR (lub po zaimportowaniu go do Lightrooma), będzie włączenie podświetlenia obszarów prześwietlonych – dokonujemy tego, klikając kwadratowy przycisk z prawej górnej strony histogramu. Następnie na liście narzędzi podstawowych (Basic) zerujemy wartość parametru Jasność (Brightness). Jego domyślne ustawienie (+50) w większości przypadków sprawdza się doskonale, lecz w naszej sytuacji powoduje niepożądane zwiększenie poziomu przepaleń obrazu – jeżeli tylko zechcemy, będziemy mogli je później przywrócić.

Kolejny krok to odzyskanie typu przepalonych fragmentów kadru, ile się tylko da. Dokonujemy tego, ustawiając parametr Odtwarzanie (Recovery) na wartość maksymalną (100) – warto w tym momencie zwrócić uwagę, jak zmienia się wygląd zdjęcia w obszarach jasnych. Następnym krokiem będzie korekta tonów średnich i cieni. Tej możemy dokonać na dwa sposoby: suwakami Ekspozycja (Exposure) oraz Wypełnij światło (Fill Light). Wykorzystamy obydwa, podnosząc najpierw wartość Ekspozycji o nie więcej niż połowę w stosunku do stopnia niedoświetlenia zdjęcia (czyli w naszym przypadku maksymalnie o +1 EV – najlepiej jednak mniej, tak aby nie pojawiły się na powrót silne prześwietlenia dużych partii obrazu). Następnie wyrównujemy oświetlenie sceny za pomocą drugiej opcji, dodając dużą ilość "cyfrowego światła wypełniającego".

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Zdjęcie po wyregulowaniu ekspozycji charakteryzuje się znakomitą tonalnością i jest przy tym pozbawione widocznych szumów. Dopiero bliższa inspekcja w powiększeniu wykazuje spadek jakości obrazu w najciemniejszych jego obszarach.

 

Korekta barwna i inne poprawki

Kiedy fotografia będzie się już odznaczała optymalnym naświetleniem (pomocny w ocenie będzie oczywiście histogram – pamiętajmy też, że aby zdjęcie wydawało się naturalne, nie może być zbyt jasne ani pozbawione zupełnie cieni) możemy wyłączyć mechanizm podświetlenia obszarów przepalonych i zająć się korektą kolorystyki i wad obrazu. W tym pierwszym przypadku oczywiście wszystko zależy od zdjęcia i tego, co chcemy osiągnąć – prawie zawsze konieczna będzie korekta balansu bieli, ale przy okazji można też skorzystać z możliwości udostępnianych przez inne opcje, a zwłaszcza Przejrzystość (Clarity) i Jaskrawość (Vibrance).

 

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Niejednokrotnie podczas korekty zdjęcia typu pseudo-HDR konieczne będzie wyeliminowanie aberracji chromatycznych, towarzyszących silnie naświetlonym obszarom kadru. Niestety nawet w przypadku obiektywów o bardzo wysokiej jakości wada ta zazwyczaj zawsze pojawia się w miejscach, w których sąsiadują ze sobą obiekty o skrajnie różnym stopniu naświetlenia.

Gotowe zdjęcie możemy zapisać na dysku twardym komputera (Save Image) lub otworzyć w edytorze graficznym do dalszej obróbki (Open Image). Jednak w odróżnieniu od obrazu powstałego w wyniku mapowania tonalnego obrazu HDR, fotografia typu pseudo-HDR z reguły nie wymaga już korekty w programie graficznym.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Fotografia w wersji ostatecznej po zapisaniu na dysk twardy komputera. Dodatkowa obróbka okazała się niepotrzebna.

 

Zakończenie
Nasze zdjęcie jest już gotowe. Jak widać, techniki pseudo-HDR nie bez powodu uważane są za wyjątkowo łatwe w stosowaniu. Nie jest to jednak wszystko, co można i należy wiedzieć na temat ich stosowania. Na zakończenie artykułu prezentujemy jeszcze dwie szczególnie ważne informacje przydatne zwłaszcza tym, dla których temat ten do tej pory był zupełnie obcy.

 

Same aparaty też potrafią – choć nie zawsze dobrze

Od około pięciu lat w wielu aparatach cyfrowych pojawiły się funkcje pełniące nieco podobną rolę do przedstawionej techniki. Za pomocą odpowiedniej obróbki programowej modyfikują one obraz fotograficzny tak, aby wydawał się on odznaczać większym zakresem tonalnym. Z reguły odbywa się to poprzez rozjaśnianie obszarów zacienionych, natomiast rzadziej spotykanym działaniem jest odzysk obszarów delikatnie prześwietlonych.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Choć funkcje typu D-Lighting, czy DRO pomagają uzyskać zdjęcia o mniejszym stopniu przepaleń i niedoświetleń, to na pewno nie umożliwią osiągnięcia takich efektów, jakie będą udziałem świadomego fotografa umiejętnie edytującego pliki RAW. Niemniej jednak, gdy z jakiegoś powodu wolimy lub musimy zapisywać zdjęcia w formacie JPEG, to nie ma żadnych powodów, aby z tych udogodnień nie korzystać.

 

Ponieważ funkcje takie praktycznie w każdym przypadku są owocem niezależnej pracy zespołów opracowujących modele aparatów dla konkretnych producentów, są one opatrywane indywidualnymi nazwami. I tak w przypadku aparatów firmy Sony będzie to poprawiający wygląd obszarów ciemnych Dynamic Range Optimization (DRO), a w lustrzankach i kompaktach Nikona analogiczną funkcją będzie odzyskujący część prześwietlonych obszarów Active D-Lighting. Z kolei użytkownicy lustrzanek firmy Canon mają do dyspozycji priorytet obszarów jasnych (Highlight Tone Priority), dzięki któremu znacznie zwiększona zostaje precyzja aparatu w zakresie rejestrowania subtelnych zmian tonalności w obszarach jasnych – niestety za cenę pewnych ograniczeń, takich jak zwiększenie minimalnej czułości ISO do 200.

Często wszystkie te nazwy wykorzystuje się również w celach marketingowych – warto jednak wiedzieć, że zarówno zasady ich działania, jak i efekty są do siebie zbliżone. Nie jest to też aż tak wydajny system, jak własnoręczna edycja plików RAW (zysk rozpiętości tonalnej nie przekracza z reguły 1-1,5 EV), niemniej jednak podczas fotografowania w formacie JPEG może być przydatny.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Większość aparatów dysponujących funkcjami umożliwiającymi zwiększanie dynamiki tonalnej zdjęć pozwala regulować siłę ich działania. Z reguły jednak tylko najintensywniejsze ustawienia powodują widoczne na pierwszy rzut oka zmiany tonalności zdjęć.

 

Czego nie da się w ten sposób uzyskać?

Jak łatwo można się domyślić, technika pseudo-HDR niesie ze sobą sporo ograniczeń. Pierwszym jest oczywiście zakres rozpiętości tonalnej sceny, jaką możemy za jej pomocą uzyskać – co jest o tyle zrozumiałe, że materiałem wyjściowym jest jedna fotografia.

Z "prawdziwą" techniką HDRI kojarzonych jest jednak również wiele innych "efektów specjalnych" możliwych do uzyskania w procesie mapowania tonalnego – takich jak charakterystyczna miękkość obrazu, ostro zaznaczone krawędzie, czy bardzo fantazyjna kolorystyka. Choć nie są to elementy związane z generowaniem obrazów o wysokiej rozpiętości tonalnej (a wręcz przeciwnie – z "przywracaniem" tych obrazów do możliwej do wyświetlenia przez monitor niskiej rozpiętości tonalnej), to jednak już na dobre kojarzone są ze zdjęciami HDRI.

pseudo-HDR szybkie zdjęcia o szerokiej tonalności z jednego pliku RAW
Jak osiągnąć zdjęcie o tak bogatej tonalności, kolorystyce, tryskające szczegółami i pozbawione zakłóceń? Tego najłatwiej możecie się dowiedzieć, sięgając po nasze filmy szkoleniowe, wprowadzające w temat fotografowania z wykorzystaniem technik HDRI.

 

Pamiętać też należy o problemach wiążących się z tak silną cyfrową modyfikacją obrazu fotograficznego. Odzysk obszarów przepalonych (o ile jest w ogóle możliwy) nie gwarantuje poprawności odwzorowywanych kolorów – co widać szczególnie dobrze w przypadku bardzo naświetlonych obszarów na twarzach ludzi po przeprowadzeniu korekty. Z kolei miejsca ciemne po rozjaśnieniu mogą charakteryzować się silnym zaszumieniem. Są to ograniczenia techniczne i nie da się ich do końca uniknąć.

 

 



www.swiatobrazu.pl