18 września 2009, 13:14
Autor: Piotr Madura
czytano: 27507 razy

Recenzja Apple Final Cut Studio 2009 - nowe oprogramowanie do montażu wideo w praktyce

Recenzja Apple Final Cut Studio 2009 - nowe oprogramowanie do montażu wideo w praktyce

W lipcu tego roku byliśmy świadkami premiery nowej odsłony jednego z najpopularniejszych - jeśli nie najpopularniejszego pakietu oprogramowania do montażu wideo - Final Cut Studio 2009. Dzięki firmie Apple mieliśmy możliwość dokładniejszego przyjrzenia się najnowszemu pakietowi FCS i zbadania jak aplikacje wchodzące w jego skład sprawdzają się w praktyce. Zapraszamy do lektury recenzji, którą oparliśmy o opinie Pana Andrzeja Klimczyka, który na co dzień korzysta z aplikacji do montażu firmy Apple.

 

Przygotowując recenzję Final Cut Studio przyłożyliśmy szczególny nacisk na aplikacje, funkcje i narzędzia, które z praktycznego punktu widzenia wnoszą najwięcej świeżości i usprawnień do procesu montażu filmu. Opinie na temat nowości jakie znalazły się w nowej wersji FCS oparte są na wrażeniach zebranych podczas praktycznego użycia. Pod koniec recenzji prezentujemy dwa przykładowe spoty reklamowe, w których wykorzystane zostały najnowsze rozwiązania znajdujące się w pakiecie Apple Final Cut Studio 2009.

 

Final Cut Pro 7

Nowe kodeki ProRes

Poszerzona rodzina kodeków ProRes, to przede wszystkim ukłon w stronę osób przetwarzających materiał wysokiej rozdzielczości na potrzeby telewizji lub prezentacji w sieci Internet. Liczba urządzeń zdolnych rejestrować materiał wideo standardzie High Definition rośnie w dużym tempie. Równolegle wzrasta też zapotrzebowanie na oprogramowanie zdolne przetworzyć wysokiej jakości materiał i skompresować go do pliku o małej wadze, tracąc przy tym możliwie jak najmniej informacji o obrazie.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 

W nowym pakiecie Final Cut Pro 7 producent dostarcza trzy nowe wersje kodeków:

 

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

 

Easy Export

Kolejnym narzędziem ułatwiającym pracę montażysty jest Easy Export (Share). Za jego pomocą można wyeksportować zmontowany materiał, a w tym czasie wykonywać inne zadania. W poprzednich wersjach FCS wykorzystywany był do tego głównie Compressor, który niestety w swoje zadania angażował całe oprogramowanie i moc obliczeniową procesora. To z kolei utrudniało pracę nad innymi projektami. Easy Export jest narzędziem, które nie tylko zdolne jest pracować w tle, ale posiada także szereg ustawień eksportu. Za jego pomocą możemy w prosty sposób dostosować materiał m.in. do iPoda, eksportu do serwisu YouTube czy zapisu na DVD i Blu-ray Disc.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 

iChat Theather

Jedną z największych innowacji wprowadzonych do FCS jest funkcja iChat Theather. Dzięki niej możemy w czasie rzeczywistym przesłać montowany materiał na odległość i wyświetlić go na ekranie innego MAC-a lub iPoda Touch. Wystarczy uruchomić telekonferencję (video-chat) aby równocześnie widzieć swojego rozmówcę poprzez kamerę internetową i wspólnie z nim oglądać montowany materiał. Transmisja obrazu dokonywana jest za pośrednictwem Internetu, a więc posiada zasięg ogólnoświatowy.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

Ta prosta funkcja może być dla niektórych samodzielnych montażystów jedynie gadżetem, z którego skorzystają "od święta". Natomiast jej niezaprzeczalne zalety docenią wszyscy ci, którzy w czasie montażu potrzebują na bieżąco konsultować się z reżyserem, producentem lub zleceniodawcą. iChat Theather to funkcja, która eliminuje konieczność eksportu filmu i wysyłania go do oceny pocztą (płyta, pendrive, etc.) lub za pośrednictwem sieci Internet. Odtwarzanie filmu w czasie rzeczywistym na drugim komputerze, w znaczący sposób ułatwia komunikację między montażystą a zespołem z którym ten współpracuje. Nabiera to szczególnego znaczenia wtedy, gdy materiał montowany jest w terenie a wszelkie polecenia i uwagi nadchodzą z drugiego końca świata. Bieżąca ocena tworzonego dzieła przekłada się więc nie tylko na jego dopracowanie, ale również na skrócenie całego procesu poprzez eliminację wszelkich nieścisłości.
Praktyczny sprawdzian iChat Theather zdał na piątkę. Przesłany do MacBooka poprzez sieć Internet obraz był dobrej jakości i przy tym odtwarzany praktycznie bez opóźnień.

 

Narzędzie zmiany tempa filmu

Narzędzie zmiany tempa filmu mimo, że od dawna jest atutem FCP to zostało poddane liftingowi. Jego zmodyfikowana obsługa jest teraz jeszcze prostsza i oferuje predefiniowane ustawienia zwiększania i zmniejszania tempa odtwarzania nagrania wideo. Zmianę prędkości można teraz wykonać bezpośrednio na linii czasu, co znacząco ułatwia proces tworzenia filmu.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 

Kolorowe markery

Wreszcie montażyści doczekali się małego, ale jakże uprzyjemniającego pracę na linii czasu usprawnienia. Kolorowe markery to ukłon w stronę montażystów lubiących porządek i pełen wgląd w strukturę składanego materiału. Wstawienie na linii czasu markera o odpowiednim kolorze pozwala na późniejsze odnalezienie konkretnej sceny lub na oddzielenie poszczególnych fragmentów, odcinków, etc. Czytelny timeline to podstawa komfortowej pracy montażysty.

 studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 

Transitions - przejścia

W nowej wersji funkcja ta pozwala na zaaplikowanie przejść do większej ilości ścieżek wideo jednocześnie. W poprzedniej wersji Transitions można było skorzystać wyłącznie z Default Transitions, pod warunkiem, że wiedziało się jak to uczynić. Teraz użytkownik ma pełne pole wyboru jakie przejścia gdzie, i w jakiej ilości chce zastosować.  Dodano także szereg nowych typów "przejść alpha", które można dopasować do różnych typów ujęć.

Lista przejść wzbogacona została o następujące:

• Circle
• Countdown
• Graph Paper
• Leaves
• Lens Flare
• Mist
• Sparkles
• Static
• Veil

 

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 

Final Cut Pro 7


Motion 4

 

Motion 4

Cienie i odbicia 3D

Czwarta odsłona aplikacji Motion to kolejny krok w stronę zwiększenia realizmu dwu- i trójwymiarowych animacji. Cienie zmieniające swój charakter w zależności od rodzaju i miejsca oświetlenia, realistyczne odbicia na szklistych i metalicznych powierzchniach to zalety nowego Motion 4. Wszystkie efekty w prosty sposób włącza się i wyłącza za pomocą kilku kliknięć myszki. Nawet początkujący montażysta bez doświadczenia w animacji komputerowej bez problemu powinien sobie poradzić z obsługą wymienionych funkcji.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 

Głębia ostrości

Wraz z funkcją dodawania cieni i odbić dostajemy także narzędzie do symulacji głębi ostrości. Efekty jego użycia są przyzwoite pod warunkiem, że nasz obiekt ma prostą budowę. Niestety im większe jego skomplikowanie, im mniejsze wymiary, tym efekt końcowy jest odleglejszy od naszego wyobrażenia. Musimy pamiętać, że jest to tylko symulacja oparta na maskowaniu jednego obszaru i rozmywaniu innego, a trójwymiarowy efekt głębi ostrości jest wyłącznie złudzeniem optycznym powstającym w naszym umyśle.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

 

Narzędzia tekstowe

Programiści Apple'a nie zapomnieli także o narzędziach tekstowych. One również doczekały się udoskonalenia i animowanie tekstu jest teraz jeszcze prostsze. Wystarczy nadać ruch i inne cechy (Behavior) jednej literce, aby móc później przypisać je całemu słowu a nawet zdaniu. Gdy mamy do przygotowania całą listę tekstów do umieszczenia w filmie, to wspomniane rozwiązanie pozwoli zaoszczędzić trochę czasu.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

Ważnym dodatkiem jest także funkcja "scroll" pomocna przy tworzeniu napisów końcowych. Przypisanie jej do wklejonego tekstu pozwala szybko i łatwo stworzyć oraz edytować "listę płac". Dotychczasowa wersja wymagała dużej cierpliwości i dobrego rozeznania. Teraz wszystko działa sprawnie i intuicyjnie.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

 

3Dconnexion SpaceNavigator

W czwartej edycji aplikacji Motion dodano wsparcie dla manipulatora 3Dconnexion SpaceNavigator. To przypominające myszkę lub dżoga urządzenie chętnie wykorzystywane jest w aplikacjach typu CAD oraz GoogleEarth. Dzięki niemu nawigacja w tych programach jest znacznie wygodniejsza niż za pomocą tradycyjnej myszki. Niestety nie posiadamy takiego urządzenia, więc nie mogliśmy przetestować jaki ma wpływ na wygodę pracy w Motion 4. Sądząc po opiniach użytkowników innych aplikacji, także i tutaj trójosiowy manipulator powinien jednak pracę usprawnić.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

 

Bad Film Filter

Na koniec napisze jeszcze o małym dodatku w postaci wtyczki Bad Film Filter. Dosłowne tłumaczenie jej nazwy nie będzie  najszczęśliwszym pomysłem, dlatego powiem ogólnie, że ma ona za zadanie nadać ścieżce wideo charakter starego filmu. Trzaski, rysy, pasy i sprane kolory. W takie elementy wzbogacony zostanie materiał po zastosowaniu plugin'u Bad Film Filter.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

Przydatność tego dodatku można rozpatrywać na dwie strony. Z jednej to duże ułatwienie, gdyż nie trzeba samemu kręcić suwakami i tworzyć od zera opisywane efekty. Z drugiej mamy do czynienia z czymś, co wykorzystywane będzie głównie przez początkujących montażystów, tnących i sklejających filmy wyłącznie na własny użytek.

 


Soundtrack Pro 3

 

Soundtrack Pro 3

Dobrze zmontowany film to nie tylko wysokiej jakości obraz, przemyślana kolejność scen i odpowiednie przejścia między nimi. Niebagatelne znaczenie ma także odpowiednia ścieżka dźwiękowa, która musi stanowić z obrazem zgraną całość. Montując film z jednego pociętego na sceny nagrania fonia i obraz są ze sobą zgrane, zarówno w czasie jak i pod względem głośności. Sytuacja komplikuje się, gdy poszczególne sceny rejestrowane były różnymi kamerami, w różnych warunkach i ustawieniach albo sam dźwięk w sposób niezależny od obrazu, czyli np. przy wklejaniu utworu muzycznego z płyty. W przedstawionym powyżej przypadku konieczne jest dostosowanie natężenia dźwięku każdej ścieżki dźwiękowej osobno. Niekiedy zachodzi także konieczność dostosowania głośności tylko dla wybranych momentów, takich jak dialogi czy odgłosy wystrzałów, upadków itp.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

W każdej z opisywanych sytuacji można wspomóc się teraz nową funkcją Voice-level match. Kilka kliknięć myszką wystarczy, aby szybko i łatwo dopasować do siebie głośność wybranych scen. Edycja poszczególnych kanałów w ścieżce dźwiękowej to kolejne usprawnienie wprowadzone w trzeciej części Soundtrack Pro 3. Dodawanie i usuwanie kanałów jest wyjątkowo proste i działa na zasadzie "przeciągnij i upuść" oraz "wytnij, kopiuj, wklej".
Trzecia, warta przybliżenia funkcja w nowym Soundtrack'a Pro to Advanced time stretch. Kompresowanie i rozciąganie ścieżki dźwiękowej przydaje się, gdy chcemy precyzyjnie dopasować jej długość do czasu trwania filmu. Narzędzie Apple nadaje się do tego bardzo dobrze i co ważne nie wymaga stosowania zewnętrznych płatnych plugin-ów, jak miało to miejsce dotychczas.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 



Color 1.5

 

Color 1.5

Dodana kompatybilność z plikami formatu 4K, to uśmiech w stronę osób montujących materiał pochodzący z profesjonalnych kinowych kamer typu Red One czy DI. Jak w praktyce wygląda praca z takim formatem nie wiemy, ale można przypuszczać że poza znacznie większymi wymaganiami sprzętowymi (4 krotnie większa rozdzielczość niż FullHD) różnic w montażu być nie powinno. Dla przeciętnego użytkownika FCS kompatybilność z formatem 4K pozostanie jedynie ciekawostką.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być
źródło: Apple

Oprócz wsparcia dla 4K umożliwiono także podpięcie sprzętowych kontrolerów do korekcji koloru. Podobnie jak w przypadku formatu 4K, tak i tutaj mamy do czynienia bardziej z popisem możliwości producenta oprogramowania niż z funkcją, na którą czekały całe rzesze użytkowników FCS.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 


Compressor 3.5

Compressor 3.5

Compressor w wersji 3.5 to ostatnia aplikacja wchodząca w skład nowego Final Cut Studio, która doczekała się aktualizacji. Teraz oprócz znanych wcześniej funkcji dodano także trzy nowe, które mają za zadanie usprawnić proces kodowania materiału do pliku. Tak jak w poprzednich wersjach dysponujemy pełną paletą rozmaitych formatów zapisu. Ponadto dodano tzw. Batch Templates, które spełniają podobną rolę jak funkcja Share w Final Cut Pro. Dzięki nim w prosty sposób możemy przystosować nasz materiał do oglądania w sieci, iTunes albo zwyczajnie wypalić na płycie CD/DVD czy Blu-Ray. Powielanie tych samych funkcji w różnych aplikacjach może wydawać się dziwnym posunięciem programistów, ale jak praktyka pokazuje ułatwia to znacznie pracę nad materiałem. Możliwość szybkiego eksportu materiału z większości aplikacji wchodzących w skład FCS, to dobry kierunek jaki obrali twórcy oprogramowania firmy Apple.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być


Wykonujący swoją pracę w tle Compressor 3.5 można także zaprząc do pracy automatycznej. Nowa funkcja Job Actions to lista zadań jakie można zlecić Compressorowi i ten wykona za nas całość operacji a my w tym czasie możemy zająć się czymś innym. Wystarczy kilka kliknięć myszką, aby program sam renderował materiał i wyeksportował do sieci lub wypalił płytę. Jeśli zamierzamy wykonać kilka razy tę samą procedurę, to nowe narzędzie Job Actions sprawdzi się w tym znakomicie.

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

Na koniec jeszcze jedna ciekawostka nowego Compressora 3.5 – Dropplety. Najprościej mówiąc jest to zbiór wybranych wcześniej ustawień Compressora zapisanych do małej aplikacji, którą możemy umieścić na pulpicie. Po jej uruchomieniu Compressor automatycznie dostosowuje parametry eksportu do naszych preferencji i realizuje zlecone zadanie. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, gdy tworzymy materiał na różne potrzeby. Dzięki Droppletom nie trzeba już ustawiać parametrów eksportu za każdym razem. Kolejne rozwiązanie, które sprawia że życie staje się prostsze. 

studio film Internet narzędzie inny funkcja który on montażysta czas materiał być

 


Podsumowanie i przykłady montażu

 

Podsumowanie

Final Cut Studio w nowej odsłonie to przykład dobrze przemyślanej aktualizacji oprogramowania. Programiści firmy Apple zdecydowali się nie wprowadzać żadnych przełomowych zmian, które niekoniecznie mogły by się spodobać użytkownikom poprzednich wersji. Mamy więc do czynienia z małą ewolucją znakomitej aplikacji do montażu, nie zaś rewolucją którą tak często stara się wprowadzać firma z Redmond w swoich aplikacjach. Jeśli przyjrzeć się zmianom jakie wprowadzono do nowego FCS widać, że mają one jedną wspólną cechę - maksymalne uproszczenie procesu montażu i eksportu filmu. Dla użytkowników oznacza to przede wszystkim oszczędność czasu. Oczywiście w nowej odsłonie FCS znalazło się także kilka nowości poszerzających możliwości pakietu, m.in. edycja plików 4K, nowe (znakomite!) kodeki ProRes czy dodatki w Motion 4. FCS w wersji 2009 wnosi całą listę usprawnień, które są tak użyteczne i intuicyjne, że już po chwili obcowania z nimi użytkownik uzależnia się od wygody i trudno wyobrazić sobie pracę bez nich. Jak widać wcale nie trzeba wprowadzać rewolucyjnych zmian do oprogramowania, aby nadać mu świeżości i zachęcić aktualnych użytkowników do dokonania upgrade'u do nowszej wersji.

 

Poniżej prezentujemy przykładowe animacje stworzone przy użyciu
najnowszych narzędzi wchodzących w skład Final Cut Studio 2009
.

 

Przykład I

Przykład II

 

 



www.swiatobrazu.pl