TEST: Sony 50 mm F1.4

Sony 50 mm F1,4 to konstrukcja, która jest obecna od początku powstania systemu lustrzanek małoobrazkowych Sony Alpha, czyli de facto przejęcia działu fotograficznego firmy Konica Minolta i bagnetu A w 2006 roku. Jest to bezpośredni następca obiektywu Minolta AF 50 mm F1,4, który miał swoją premierę w 1984 roku i był częścią wprowadzanego wtedy nowego systemu lustrzanek autofocus marki Minolta. Później wprowadzono kilka modyfikacji w postaci kołowej przysłony i zmian gabarytowych oraz konstrukcyjnych (np. osłona przeciwsłoneczna ze zintegrowanej zmieniła się na montowaną na bagnecie), ale optyka została niezmieniona. To z czym się spotkamy biorąc do ręki Sony 50 mm F1,4 to praktycznie lustrzane odbicie modelu Minolta AF 50 mm F1,4 RS, a jedynymi zmianami jest dodanie współpracy z systemem pomiaru błysku ADI oraz inne logo. Ten krótki wstęp ma pokazać, że mamy do czynienia z obiektywem, który tak naprawdę jest obecny na rynku od niespełna ćwierci wieku co samo w sobie nie jest niczym złym i może poniekąd sugerować, że jest to bardzo dobra konstrukcja, którą warto nadal produkować.

Tubus Sony 50 mm F1,4 jest zbudowany z wysokiej jakości tworzywa sztucznego, a bagnet wykonano z metalu. Znaczna część obudowy jest wykończona gumą, która korzystanie wpływa na wygodę użytkowania a obiektyw dzięki temu lepiej leży w dłoni. Wysuwająca się podczas ostrzenia część Sony 50 mm F1,4 jest - podobnie jak i obudowa, wykonana z tworzywa sztucznego. Pomimo tego, że na zewnątrz korpusu nie znajdziemy elementów metalowych, to tubus jest sztywny a jego elementy ściśle do siebie przylegają.

Pierścień manualnego ostrzenia jest pokryty tą samą gładką gumową okładzina, która znajduje się na tubusie. Ma to niestety negatywny wpływ na wygodę ręcznego nastawiania ostrości zwłaszcza, że rozmiary pierścienia są małe. W momencie gdy dłonie są schowane w rękawice precyzja i komfort obsługi Sony 50 mm F1,4 drastycznie spada. Wielka szkoda, że nie użyto do produkcji tego samego rodzaju gumy co w innych obiektywnych marki Sony, np. w Sony 50 mm F2,8 macro. Sam mechanizm pierścienia pracuje bez zarzutu.

Sony 50 mm F1,4 jest wyposażony w okienko, w którym umieszczano skalę odległości wyrażoną w stopach i metrach oraz skalę zakresu głębi ostrości. Brakuje natomiast znacznika przydatnego przy fotografii w podczerwieni, co bardzo często spotyka się w konstrukcjach o tak długim rodowodzie jak Sony 50 mm F1,4. Tutaj jednak tego zabrakło co może odrobinę dziwić - zwłaszcza jeżeli zestawimy ten fakt z tym, że Canon EF 50 mm F1,4 USM taki znacznik posiada.

Sony 50 mm F1,4 jest przez producenta wyposażony w dużą, okrągłą osłonę przeciwsłoneczną, którą mocuje się z pomocą zaczepu bagnetowego. Można ją też w razie potrzeby założyć odwrotnie co sprawia, że obiektyw zajmuje mniej miejsca w torbie czy plecaku. Wewnętrzna część osłony jest zmatowiona co ma minimalizować prawdopodobieństwo pojawiania się odblasków.

Zestaw akcesoriów dostarczany w pudełku wraz z Sony 50 mm F1,4 zawiera osłonę i komplet dekli. Brakuje dodatkowego pokrowca.

Parametry techniczne Sony 50 mm F1,4

Budowa mechaniczna

Budowa optyczna

Jak już kilkakrotnie nadmieniałem na poprzedniej stronie, Sony 50 mm F1,4 jest obiektywem o długiej historii. Jego układ optyczny jest bardzo dobrym przykładem żywotności klasycznych rozwiązań, które są od ponad stu lat znane i nadal stosowane. Sony 50 mm F1,4 to konstrukcją typu Gaussa zawierającą siedem soczewek ułożonych w sześciu grupach - symetrycznie względem przysłony (artykuł: Historia pewnej "pięćdziesiątki"). Nie znajdziemy tu żadnych specjalnych rodzajów szkła ani soczewek asferycznych.

Przekrój wzdłużny obiektywu Sony 50 mm F1,4

Przysłona jest zbudowana z siedmiu listków, posiada zaokrąglony otwór a jej zakres zawiera się w przedziale f1,4-22. Poniżej znajdują się próbki pokazujące sposób w jaki obiektyw odwzorowuje punkty światła znajdujące się poza głębia ostrości. Dzięki nim można łatwo stwierdzić, że przysłona zachowuje okrągły otwór do poziomu F2,4.

F1,4	F1,7	F2,0
F2,4	F2,8	F3,5
F4,0	F5,6	F8,0

Ostrość obrazu

Sony 50 mm F1,4 to obiektyw o dużym otworze względnym i można się domyślać tego, że jeżeli będziemy korzystać z maksymalnie otwartej przysłony to jakość obrazu nie będzie zachwycająca. Takie przypuszczenia sprawdzają się w praktyce co przedstawiają poniższe próbki.
Jakość obrazu w centrum kadru jest naznaczona rozmyciem, które zanika wraz ze zmniejszaniem apertury. Przysłona F2,0 daje już zadowalające efekty a F2,8 to już poziom bardzo dobrej jakości, jednak aby wykrzesać maksimum możliwości z Sony 50 mm F1,4, nieodzowne będzie użycie przysłon w przedziale F5,6-8,0.
Jeżeli zwrócimy uwagę na obrzeża zdjęć to szybko zauważymy, że korzystanie z przysłony w zakresie F1,4-3,5 będzie się wiązać z niższą jakością, w porównaniu do tego co widać z centrum kadru. Nie ma tu też tak znacznego przyrostu detali rejestrowanych na kolejnych zdjęciach, podobnego do tego co można zauważyć na próbkach z centrum. Pełne wyrównanie ostrości w całym kadrze wymaga użycia przysłony F8,0 lub większej jednak trzeba pamiętać, że dyfrakcja zaczyna się uwidaczniać dość wcześnie bo już przy F11.
Wszystkie powyższe zastrzeżenia trzeba oceniać przez pryzmat tego, że test był wykonany przy użyciu lustrzanki pełnoklatkowej, które nie tylko wykorzysta pełne koło obrazowe obiektywu, ale także stawia wysokie wymagania jakościowe z racji matrycy o rozdzielczości 24,6 milionów pikseli. Miękkie narożniki nie będą miały większego znaczenia dla osób, które skorzystają z Sony 50 mm F1,4 na bagnecie aparatu z matryca formatu APS-C, ponieważ zmniejszona w stosunku do formatu 35 mm powierzchnia elementu światłoczułego, nie obejmie skrajnych obszarów koła obrazowego.

	F1,4
	F1,7
	F2,0
	F2,4
	F2,8
	F3,5
	F4,0
	F5,6
	F8,0
	F11
	F16
	F22
Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 i obiektywem Sony 50 mm F1,4

Aberracja

Tą kategorię oceny jakości Sony 50 mm F1,4 podzieliłem na trzy etapy, a pierwszym z nich jest ocena poprzecznych aberracji chromatycznych. Zamieszczona poniżej tabela zawiera próbki w skali 1:1, które ilustrują skalę występowania tego zjawiska. Już na pierwszy rzut oka widać, że przy dużych otworach przysłony obiektyw ma spore kłopoty z właściwym odwzorowaniem kontrastowych elementów sceny. Na granicy jasnych i ciemnych partii zdjęć wykonanych z użyciem przysłon z zakresu F1,4-2,0 uwidaczniają się purpurowe przebarwienia powodowane przez wystąpienie poprzecznej aberracji chromatycznej.

Aberracja chromatyczna poprzeczna
	F1,4
	F1,7
	F2,0
	F2,8
	F4,0
	F5,6
	F8,0
Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 i obiektywem Sony 50 mm F1,4

Drugim zagadnieniem jest wzdłużna aberracja chromatyczna, którą przy ocenie jakości tak jasnych obiektywów jak Sony 50 mm F1,4 trzeba uwzględnić. Poniższe próbki odzwierciedlają zachowanie się testowanego obiektywu w tej kwestii. Duże otwory przysłony przekładają się na fakt występowania barwnych plam poza głębią ostrości co jest o tyle ważne, że jest niezwykle trudno usunąć je na etapie postprodukcji. Aby w pełni pozbyć się tego niepożądanego efektu należy przymykać przysłonę do F4,0.

Aberracja chromatyczna wzdłużna

F1,4

F1,7

F2,0

F2,4

F2,8

F3,5

F4,0

F5,6

F8,0

Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 i obiektywem Sony 50 mm F1,4

Ostatnią, ale równie ważną sprawą jest ocena aberracji komatycznych. Sony 50 mm F1,4 to obiektyw, który ma być według zapewnień producenta idealnym narzędziem do fotografowania w trudnych warunkach oświetleniowych - a co za tym idzie duża jest możliwość napotkania punktowych źródeł światła. Przykładem takiej sytuacji jest wieczorny plener na ulicach miasta kiedy palą się już latarnie i witryny sklepowe są oświetlone. W takim wypadku istotne będzie to, jak zachowuje się Sony 50 mm F1,4 w zakresie kontroli komy. Poniższa tabela to obrazuje, choć użyte w niej fotografie zostały wykonane w zgoła odmiennych od w/w warunkach. Zdjęcia przedstawiają odbijające się od powierzchni wody promienie porannego słońca i jak widać również w takich okolicznościach warto zwrócić uwagę na aberracje komatyczne.

Aberracja komatyczna
F1,4	F1,7
F2,0	F2,4
F2,8	F3,5
F4,0	F4,5
F5,6	F8,0
Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 i obiektywem Sony 50 mm F1,4

Zniekształcenia punktów światła w narożnikach kadru są znaczne jeżeli używamy niskich wartości F. Im bardziej zmniejszymy otwór przysłony tym mniejsza będzie koma co widać na powyższych próbkach. Aby zupełnie pozbyć się tego niepożądanego efektu trzeba skorzystać z F5,6-8,0.

Winietowanie

Duże zaciemnienie obrzeży kadru to kolejna rzecz jakiej można się spodziewać biorąc do ręki jasną pięćdziesiątkę taką jak Sony 50 mm F1,4. I w tym przypadku mam do czynienia z taką sytuacją, a winieta na F1,4 jest stosunkowo silna. Przymykanie przysłony powoduje wyrównania poziomu naświetlenia kadru, ale by uzyskać wyraźna poprawę w tej materii, musimy zmniejszyć jej otwór przynajmniej o 2 EV. Przy F4,0 winieta ustępuje całkowicie i nie wpływa na jakość fotografii.

	pełny kadr	centrum	narożnik
F1,4
F1,7
F2,0
F2,4
F2,8
F3,5
F4,0
F5,6
F8,0
Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 oraz obiektywem Sony 50 mm F1,4

F1,4

F1,4

F1,4

F1,4

Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 oraz obiektywem Sony 50 mm F1,4

Dystorsja

Sony 50 mm F1,4 to konstrukcja stałoogniskowa, więc można od niej wymagać dobrego skorygowania geometrii obrazu. Poniższe fotografie noszą ślady dystorsji poduszkowej i pokazują, że testowany obiektyw nie sprawuje się w tej kwestii tak jak można by przypuszczać. W pewnych okolicznościach i podczas fotografowania niektórych tematów może to zakłócić jakość fotografii, ale w zdecydowanej większości sytuacji nie powinno mieć większego znaczenia. Warto być świadomym tego, że dystorsja występuje, ale jej poziom jest stosunkowo niski choć zauważalny.

Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 oraz obiektywem Sony 50 mm F1,4

Odblaski

Sony 50 mm F1,4 posiada głęboko osadzoną przednią soczewkę, która jest dodatkowo chroniona przed dostępem bocznego światła przez osłonę przeciwsłoneczną. Nie trzeba się więc zamartwiać świecącym z boku słońcem czy latarnią uliczną. Warto zauważyć, że w sytuacji gdy intensywne źródło światłą znajdzie się wewnątrz kadru, fotografie będą naznaczone śladem odbić powstających wewnątrz układu obiektywu i komory lustra aparatu. Odblaski będę zauważalne, ale ich intensywność nie jest wielka w końcowym rozrachunku mogę dobrze ocenić zachowanie się Sony 50 mm F1,4 podczas zdjęć pod światło. Oprócz tego, że obiektyw posiada dużą osłonę przeciwsłoneczną ważne jest też to, że jego budowa optyczna nie jest bardzo skomplikowana i zawiera niewiele elementów. Każda kolejna soczewka to potencjalne miejsce powstania odbić światła, które później na fotografii objawiają się jako barwne „duchy” zakłócające ich jakość.

F2,0

F8,0

F8,0

F13

Zdjęcia wykonane aparatem Sony Alpha DSLR-A900 i DSLR-A850 oraz obiektywem Sony 50 mm F1,4

Nastawianie ostrości

Sony 50 mm F1,4 to jeden z szeregu obiektywów w ofercie Sony, których układy autofocus są napędzane przez silnik wbudowany w korpus aparatu. Ponieważ brakuje tu nowoczesnego rozwiązania opartego o silnik ultradźwiękowy, to odgłos towarzyszący ostrzeniu jest wyraźnie słyszalny jednak nie przeszkadza podczas fotografowania. Szybkość nastawiania ostrości jest stosunkowo duża co ma związek z lekkością soczewek, przez co silniki wbudowane w aparat są w stanie efektywnie poruszyć całym układem optycznym.

Podczas testu korzystałem z aparatów Sony Alpha DSLR-A850 oraz A900, z którymi Sony 50 mm F1,4 sprawował się bardzo dobrze. Celność automatycznego nastawiania ostrości z tym obiektywem oceniam pozytywnie, a korzystanie z wbudowanego systemu mikro regulacji autofocusa, którymi dysponują w/w aparaty nie było konieczne. Z racji dużej jasności Sony 50 mm F1,4 korpusy stosunkowo szybko nastawiały ostrość nawet w trudnych warunkach oświetleniowych - co z całą pewnością jest dużą zaletą testowanego obiektywu.
 

Podsumowanie

Sony 50 mm F1,4 to jedyna w ofercie Sony standardowa „stałka” dla formatu 35 mm, ale nie jedyny obiektyw o takiej ogniskowej ponieważ jest jeszcze Sony 50 mm F2,8 macro. Brak jest natomiast odpowiednika popularnych konstrukcji rodzaju 50 mm F1,7(F1,8), które występują w systemach Canon (Canon EF 50mm f/1.8 II) oraz Nikon (AF NIKKOR 50mm f/1.8D). Poniższa tabela zestawia wszystkie najnowsze, dostępne aktualnie na rynku obiektywy autofocus o ogniskowej 50 mm i światłosile F1,4 do lustrzanek małoobrazkowych. Wśród innych modeli tego rodzaju Sony 50 mm F1,4 nie wyróżnia się niczym szczególnym choć można zauważyć, że jest najlżejszy, najmniejszy, nie ma żadnych specjalnych rodzajów szkła i soczewek asferycznych i jest najprostszy optycznie (obok konstrukcji Canona). W bezpośrednim porównaniu parametrów z obiektywem Sigmy, Sony 50 mm F1,4 prezentuje się jak Dawid przy Goliacie. Najdroższym produktem w zestawieniu jest smc PENTAX DA Star 55mm F1.4 SDM, który wyraźnie odstaje od stawki a następną konstrukcją w kolejce jest Sigma 50 mm F1.4 EX DG HSM. Pozostałe pięćdziesiątki są wyceniane bardzo podobnie i Sony 50 mm F1,4 idealnie wpasowuje się w ten zakres.

Cecha/Obiektyw	Canon EF 50 mm f/1.4 USM	smc PENTAX DA Star 55mm F1.4 SDM	AF-S NIKKOR 50mm f/1.4G	Sigma 50 mm F1.4 EX DG HSM	Sony 50 mm f/1.4
Elementy/Grupy	7/6	9/8	8/7	8/6	7/6
Rozmiar filtra	58 mm	58 mm	58 mm	77 mm	55 mm
Waga	290 g	375 g	280 g	505 g	220 g
Średnica	73,8 mm	70,5 mm	73,5 mm	84,5 mm	65,5 mm
Długość	50,5 mm	66 mm	54 mm	68,2 mm	43 mm
Listki przysłony	bd	9	9	9	7
Przysłona kołowa	bd	tak	tak	tak	tak
Elementy asferyczne	-	-	-	1	-
Silnik ultradźwiękowy autofocusa	tak/USM	tak/SDM	tak/SWM	tak/HSM	-
Ceny według skapiec.pl*	od 1380 PLN do 1769 PLN	od 2700 PLN do 3399 PLN	od 1345 PLN do 1699 PLN	od 1799 PLN do 2006 PLN	od 1298 PLN do 1719 PLN
Testy na SwiatObrazu.pl			TEST: AF-S NIKKOR 50mm f/1.4G	TEST: Sigma 50 mm f/1.4 EX DG HSM

* stan na dzień 29.09.2009 r. 

Podsumowując cały test warto przypomnieć najważniejsze przypadłości Sony 50 mm F1,4. Jeżeli korzystamy z dużych otworów przysłony to trzeba się liczyć z tym, że jakość obrazu nie będzie najlepsza zwłaszcza gdy będziemy fotografować w intensywnym świetle np. w letni słoneczny dzień. W tym przypadku jeżeli nie domkniemy przysłony do poziomu F2,8 to trzeba się liczyć z tym, że elementy o dużym kontraście będą odwzorowane na zdjęciu wraz z silną aberracją chromatyczną, sferyczną i komą. Jeżeli światło będzie bardziej delikatne i stonowane lub gdy znajdziemy się na sali koncertowej to można sobie pozwolić na pełne otwarcie przysłony. Oczywiście każdy podejmuje w tym przypadku decyzje odnośnie tego co chce pokazać na swojej fotografii, jaki chce uzyskać efekt i jakim sposobem chce go uzyskać.

Pomimo tego, że jakość obrazu przy dużych otworach przysłony jest dość niska to mimo wszystko  Sony 50 mm F1,4 jest obiektywem bardzo użytecznym. Jego duża jasność pozwoli na fotografowanie w miejscach, gdzie inne obiektywy będą sprawiać sporo kłopotów. Nie zawsze przecież można korzystać z lamp błyskowych czy statywów i w takich momentach jasne obiektywy są niezastąpione. Ponadto Sony 50 mm F1,4 jest konstrukcją niewielką i lekką, dzięki czemu można ją ze sobą zabrać praktycznie wszędzie, ponieważ mieści się od kieszeni.
Osoby korzystające z lustrzanek z matrycami formatu APS-C wielu wad tego obiektywu nie zauważą, ponieważ uwidaczniają się one dopiero na pełnej klatce małoobrazkowej. Winieta, koma i spadek ostrości na obrzeżach będzie niejednokrotnie przez nich zupełnie pomijana.
Biorąc pod uwagę wszystkie wady i zalety Sony 50 mm F1,4 zdecydowałem się wystawić ocenę dobrą z racji tego, że optycznie nie jest to obiektyw najlepszy, ale posiada szereg zalet, które czynią go niezwykle użytecznym i pomocnym w wielu sytuacjach, w których przyjdzie nam fotografować. 

Ocena końcowa (w skali 1-6):

dobry

Zalety:

małe gabaryty, duża użyteczność, duża szybkość autofocusa,

Wady:

niska jakość obrazu przy dużych otworach przysłony, brak silnika SSM, wąski pierścień ostrzenia manualnego.

Obiektyw Sony 50 mm F1,4 oraz aparaty Sony Alpha DSLR-A850 i DSLR-A900 wypożyczyła firma Sony Poland

Galeria

Poniższe fotografie zostały wykonane aparatemi Sony Alpha DSLR-A850 i DSLR-A900 oraz obiektywem Sony 50 mm F1,4.

Kliknij na wybrane zdjęcie - zostanie otwarte w pełnej rozdzielczości w nowym oknie.  

ISO 200, 1/5000, F2.0, -1EV	ISO 100, 1/2500, F2.0, -1EV	ISO 100, 1/60, F7.1, -0.7EV
ISO 100, 1/640, F4.0, -0.3EV	ISO 100, 1/80, F5.6, -0,3EV	ISO 800, 1/6400, F2.0, -1EV
ISO 200, 1/3200, F13, +0,3EV	ISO 200, 1/1250, F1,4, -1EV	ISO 200, 1/400, F5.6, -1EV
ISO 200, 1/80, F14	ISO 400, 1/5000, F3.2, -0.3EV	ISO 200, 1/6400, F2.0, -0.7EV
ISO 200, 1/4000, F4.0, +0.3EV	ISO 200, 1/125, F10, -0.7EV	ISO 200, 1/2500, F2.0, -0.7EV
ISO 200, 1/250, F2.0, -0.7EV	ISO 200, 1/2500, F1.6, -1EV	ISO 200, 1/5000, F2.0, -0.7EV
ISO 800, 1/60, F2.8, -0.3EV	ISO 800, 1/60, F2.8, +0.3	ISO 200, 1/1250, F5.0, -0.3
ISO 200, 1/400, F9.0, -1EV	ISO 200, 1/640, F8.0, -0.3EV	ISO 200, 1/1000, F7.1, -1EV
ISO 200, 1/500, F2,8 -0,3 EV	ISO 200, 1/250, F7,1 0,3 EV	ISO 200, 1/250, F6,3
ISO 200, 1/640, F8,0 -0,7 EV	ISO 200, 1/125, F8,0 0,3 EV	ISO 200, 1/350, F8,0 0,5 EV
ISO 200, 1/1500, F1,4 0,5 EV	ISO 100, 1/8000, F2,0 -1 EV	ISO 100, 1/350, F5,6
ISO 100, 1/8000, F1,4	ISO 100, 1/8000, F3,5	ISO 100, 1/125, F11
ISO 100, 1/6000, F1,4	ISO 100, 1/4000, F2,0	ISO 100, 1/250, F2,0 -1 EV
ISO 100, 1/750, F2,0 -1 EV	ISO 100, 1/200, F9,5 0,5 EV	ISO 100, 1/500, F1,4 1 EV
ISO 100, 1/6000, F1,4 0,5 EV	ISO 200, 1/200, F2,0 -0,5 EV	ISO 200, 1/60, F2,0 -0,5 EV