23 marca 2012, 12:00

Autor: Joanna Zielińska
czytano: 108306 razy

World Press Photo - zdjęcie roku na przestrzeni lat

World Press Photo to jeden z największych i najbardziej prestiżowych konkursów fotografii prasowej na świecie. Począwszy od 1955, co roku niezależne, międzynarodowe jury przyznaje nagrody w kilkunastu kategoriach: zdjęcie roku, zdarzenia, ludzie w zdarzeniach, sportowe sytuacje, ludzie sportu, życie codzienne, współczesne problemy, portrety, sztuka, przyroda.

Prezentujemy wszystkie fotografie, które zwyciężyły w konkursie World Press Photo od 1955 do 2011 roku (w latach 1959, 1961 i 1970 konkurs nie odbył się).

Zobacz także:

1955, Fot. Mogens von Haven

W 1955 roku nagrodzono pracę Mogensa von Havena przedstawiającą wypadek motocyklowy, który miał miejsce 28 sierpnia 1955 roku na duńskim torze wyścigowym Volk Mølle Racetrack.

1956, Fot. Helmuth Pirath

Helmuth Pirath został zwycięzcą World Press Photo w 1956 roku. Zwycięskie zdjęcie, wykonane w Niemczech Zachodnich, przedstawia powrót niemieckiego jeńca wojennego, który powrócił z ZSRR. To scena powitania ojca z córką; żołnierz chce serdecznie uściskać córeczkę, lecz dziewczynka, która w chwili uwięzienia ojca miała zaledwie rok, jest wyraźnie oszołomiona tą chwilą i być może nie potrafi w pierwszej chwili go rozpoznać.

[kn_advert]

1957, Fot. Douglas Martin

Douglas Martin w 1957 roku zwrócił uwagę na problem rasizmu w USA. Bohaterka fotografii, urodzona w 1942 roku Dorothy Counts była jedną z pierwszych czarnoskórych uczennic dopuszczonych do nauki w Harry Harding High School w Charlotte (Karolina Północna). Nakazem Sądu Najwyższego szkoła zerwała z zasadą segregacji rasowej, wciąż żywej jeszcze w USA w chwili, gdy wykonano to zdjęcie. Biali uczniowie rzucają jednak rasistowskie uwagi w kierunku swojej koleżanki, każąc jej "wracać skąd przyszła". Dorothy na skutek prześladowań zrezygnowała z nauki w szkole po czterech dniach.

1958, Fot. Stanislav Tereba

Czechosłowacki fotograf Stanislav Tereba, nagrodzony w 1958 roku, zarejestrował scenę mającą miejsce podczas meczu piłki nożnej między drużynami Inter Praga i Cervena Hvezda Bratysława. Miroslav Čtvrtníček, bramkarz Sparty, stoi na murawie w ulewnym deszczu. Na trybunach widzimy za to rzędy parasoli. Tereba zasłynął również później, fotografując wydarzenia Praskiej Wiosny w 1969 roku.

1955 -1959

1960 - 1965

1960, Fot. Yasushi Nagao

W 1960 roku wyróżniono Yasushi Nagao, który zarejestrował scenę zamachu na przewodniczącego Partii Socjalistycznej Inejiro Asanumę. Podczas przemowy Asanumy w Tokio, student - nacjonalista Otoya Yamaguchi rzucił się na polityka z mieczem. Zdarzenie nagrano na taśmie i sfotografowano, a sprawca zamachu został aresztowany i wkrótce popełnił samobójstwo w więzieniu. Zdjęcie Nagao przedstawiające chwilę ataku zostało nagrodzone również Nagrodą Pulitzera.

1962, Fot. Héctor Rondón Lovera

Héctor Rondón Lovera w 1962 roku sfotografował zamieszki w Wenezueli. W pobliżu bazy morskiej Puerto Cabello żołnierz został śmiertelnie raniony przez snajpera. Lovera uchwycił scenę, w której ksiądz udziela rannemu ostatniego namaszczenia.

1963, Fot. Malcolm W. Browne

Wstrząsająca fotografia Malcolma Browne'a z 1963 roku przedstawia mnicha buddyjskiego Thich Quang Duca, który w proteście przeciwko opresyjnej wobec buddystów polityce rządu Południowego Wietnamu dokonał samospalenia. 11 czerwca 1963 roku mnich usiadł na środku ruchliwej ulicy w Sajgonie, oblał się benzyną i podpalił. Browne mówił o tej chwili: “Wielokrotnie pytano mnie, czy mogłem powstrzymać samobójstwo. Nie mogłem. Stała tam zwarta grupa około dwustu mnichów gotowych zablokować mnie, gdybym spróbował się ruszyć. Kilku z nich rzuciło się pod koła wozu strażackiego. Po latach mam jednak poczucie, że przyczyniłem się do tej śmierci. Że starszy mnich nie zrobiłby tego, gdyby nie był pewny obecności reportera, który przekaże relację światu". Za przykładem Thich Quang Duca poszli również inni.

[kn_advert]

1964, Fot. Don McCullin

Zasłużony brytyjski fotoreporter Don McCullin, współpracownik The Observer I The Sunday Times, w 1964 roku był obecny na Cyprze, gdzie trwała wojna grecko-turecka. Uchwycił moment, w którym mieszkanka Cypru rozpacza po stracie swojego męża. McCullin był reporterem podczas wojny w Wietnamie, fotografował konflikt w Irlandii Północnej. Znany jest też z dosyć ostrych wypowiedzi dotyczących swojej profesji. Jak sam przyznał, fotografia wojenna odcisnęła piętno na jego psychice. “Męczy mnie wciąż poczucie winy, powtarzam sobie wciąż: nie zabiłem tego człowieka, nie zagłodziłem tego dziecka. Mam dość i dlatego chcę fotografować krajobrazy, kwiaty, poświęcić się pokojowi".

1965, Fot. Kyoichi Sawada

Od 1965 roku czołowe miejsce w mediach zajmowała wojna w Wietnamie, co znalazło swoje odbicie w wyróżnieniach World Press Photo. Ten temat będzie dominował również w kolejnych latach. Kyoichi Sawada, wyróżniony w 1965 roku, uchwycił moment ewakuacji wioski, która według Amerykanów była bazą Wietkongu. Tuż przed bombardowaniem kobieta z dziećmi przeprawiała się przez rzekę w celu znalezienia bezpiecznego miejsca.

1966 - 1971

1966, Fot. Kyoichi Sawada

Kyoichi Sawada został nagrodzony również w 1966 roku. Na fotografii, która otrzymała również nagrodę Pulitzera, amerykańscy żołnierze ciągną za transporterem opancerzonym ciało zabitego członka Wietkongu do miejsca pogrzebu.

1967, Fot. Co Rentmeester

1967 rok również upłynął pod znakiem wojny w Wietnamie. Na pierwszej barwnej fotografii, która wygrała konkurs World Press Photo, holenderski fotograf Co Rentmeester sportretował dowódcę czołgu M48 Patton.

[kn_advert]

1968, Fot. Eddie Adams

W 1968 roku wyróżniono Eddiego Adamsa z Associated Press za wstrząsające zdjęcie w Wietnamu, które stało się jednym z symboli tej wojny. Generał Nguyễn Ngọc Loan, dowódca policji Wietnamu Południowego, rozstrzeliwuje na nim żołnierza Wietkongu Nguyễn Văn Léma. Według południowowietnamskich źródeł, Lém miał dowodzić szwadronem śmierci, który zabijał członków policji i ich rodziny. Adams był obecny jedynie przy samej egzekucji. Mimo, iż jej zapis otrzymał wyróżnienie World Press Photo i nagrodę Pulitzera, a także stał się ikoną ruchu antywojennego, fotograf żałował, że sięgnął wówczas po aparat. “Fotografia to tylko pólprawda. Moje zdjęcie nie mówi: co ty zrobiłbyś, gdybyś znalazł się na miejscu generała?", przyznał w wywiadzie.

1969, Fot. Hanns-Jörg Anders

Rok 1969 przyniósł nagrodę dla Hanns-Jörga Andersa i jego relacji z zamieszek w Irlandii Północnej. "Chcemy pokoju", głosi graffiti na murze w Derry. Na jego tle stoi irlandzki chłopiec w masce przeciwgazowej. Za chwilę angielscy żołnierze rozpylą gaz łzawiący.

1971, Fot. Wolfgang Peter Geller

W 1971 roku w pobliżu Saarbrücken w Niemczech rozegrała się strzelanina między policją a grupą napastników, którzy niedługo wcześniej okradli bank. Grupa miała ze sobą porwanego dla okupu zakładnika. Po pościgu wywiązała się strzelanina, którą zarejestrował Wolfgang Peter Geller.

1972 - 1976

1972, Fot. Nick Ut

Jedna z najsłynniejszych i najbardziej poruszających fotografii wszech czasów została wyróżniona w roku 1972. Nick Ut z Associated Press uchwycił moment po bombardowaniu napalmem wioski Trang Bang przez południowowietnamskie samoloty. Z płonących zabudowań uciekają ranne dzieci, wśród nich Phan Thi Kim Phuc, która stała się symbolem okrucieństwa wojny w Wietnamie. Zdjęcie porażało do tego stopnia, że prezydent Nixon nie był w stanie uwierzyć, że jest prawdziwe. Dziś mieszkająca w Kanadzie Phan Thi Kim Phuc, która niemal cudem przeżyła atak, jest Ambasadorem Dobrej Woli UNESCO.

1973, Fot. Orlando Lagos

Autora zdjęcia, które zwyciężyło w 1973 roku, świat poznał dopiero w roku 2007, gdy zmarł. Orlando Lagos, znany chilijski fotograf, współpracownik prezydenta Salvadora Allende, podpisał specjalną umowę z The New York Times, na mocy której nie mógł ujawnić swojej tożsamości. Zdjęcie przedstawia ostatnie chwile Salvadora Allende w pałacu Moneda – właśnie trwa bowiem przewrót wojskowy dokonywany przez generała Pinocheta.

1974, Fot. Ovie Carter

Ovie Carter w 1974 roku przedstawił relację z klęski głodu w Sahelu. Trwa susza. W Kao, w Nigrze, matka - sama cierpiąca z braku pożywienia - pociesza swoje wyniszczone dziecko. Twarze głodu, reportaż opublikowany w Chicago Tribune, wstrząsnął opinią publiczną. Zdjęcia Cartera zwróciły uwagę świata na problemy Afryki.

[kn_advert]

1975, Fot. Stanley Forman

Kobieta i małe dziecko ewakuują się z płonącego budynku w Bostonie. Droga przeciwpożarowa jest uszkodzona; ofiary pożaru czekają na drabinę ratunkową wraz z pilnującym ich strażakiem. Pod ich ciężarem zapadają się schody przeciwpożarowe. W wyniku upadku ginie kobieta, jej córce udaje się jednak przeżyć. Dramatyczny lot zarejestrował obecny na miejscu Stanley Forman z Boston Herald.

1976, Fot. Françoise Demulder

W styczniu 1976 roku francuska reporterka Françoise Demulder pojawiła się w Libanie, gdzie od roku trwała krwawa wojna domowa. W Bejrucie udało jej się sfotografować palestyńskich uchodźców.

1977 - 1981

1977, Fot. Leslie Hammond

Jest rok 1977, w Republice Południowej Afryki obowiązuje polityka apartheidu. Mieszkańcy protestujący przeciwko zburzeniu ich domów pod Kapsztadem organizują pokojowy obóz protestacyjny w Modderdam. Policja wyrusza na nich z gazem łzawiącym. Scenę zarejestrował Leslie Hammond.

1978, Fot. Sadayuki Mikami

Budowa nowego lotniska Narita w Tokio, planowana od 1966, budziła poważne protesty z powodu przesiedleń mieszkańców okolicy. W 1978 roku nastąpiło otwarcie lotniska, któremu towarzyszyły brutalne zamieszki. Poniosło w nich śmierć 13 osób. Na zdjęciu, którego autorem jest Sadayuki Mikami z Associated Press, widać jednego z demonstrantów, który zajął się ogniem od koktajlu Mołotowa.

[kn_advert]

1979, Fot. David Burnett

Amerykański fotograf David Burnett, znany już ze swojego reportażu z rewolucji ajatollahów w Iranie dla Time'a, został nagrodzony w 1979 roku za swoją fotografię z Kambodży. Zbrodniczy reżim Czerwonych Khmerów właśnie upadał. Przy granicy z Tajlandią zorganizowano obóz dla uchodźców. Tam Burnett wykonał portret jednej z przebywających tam kobiet. Po chwili zauważamy, że ta wyraźnie naznaczona tragicznymi zajściami, cicha, zrezygnowana kobieta trzyma na kolanach ledwie widoczne, małe dziecko.

1980, Fot. Mike Wells

W 1980 roku World Press Photo przypomina po raz kolejny o głodzie w Afryce. Brytyjski fotograf Mike Wells był w Ugandzie świadkiem poruszającej sceny. Biały misjonarz trzyma słabą, maleńką dłoń wyniszczonego głodem dziecka. To jedno z najbardziej znanych zdjęć w dziejach World Press Photo.

1981, Fot. Manuel Pérez Barriopedro

23 lutego 1981 roku w Hiszpanii miał miejsce nieudany zamach stanu. Oddział Guardia Civil dostał się do Kongresu w chwili zaprzysiężenia premiera i przetrzymywał zgromadzonych posłów przez 18 godzin. Przewrót jednak zakończył się następnego dnia. Podpułkownika Antonio Tejero, wymachującego bronią w chwili przemowy w Kongresie, sfotografował Manuel Pérez Barriopedro.

1982 - 1986

1982, Fot. Robin Moyer

Amerykański fotograf Robin Moyer w 1982 roku fotografował krwawe wydarzenia w nadal ogarniętym wojną Libanie. Ciała ofiar masakry – Palestyńczyków zabitych przez chrześcijańskich falangistów w masakrze w Sabrze i Szatili – leżały na drodze. Zginęło wówczas, według różnych szacunków, nawet 3500 osób, głównie cywilów.

1983, Fot. Mustafa Bozdemir

Fotografia Mustafy Bozdemira z 1983 roku przedstawia 37-letnią Kezban Özer, która odkrywa z przerażeniem, że pięcioro jej dzieci zginęło w trzęsieniu ziemi, które nawiedziło Turcję. Kezban wraz z mężem wyszli tego dnia rankiem wydoić krowy, podczas gdy dzieci spały. Wkrótce ich miejscowość, podobnie jak 146 inne, została zniszczona w wyniku trzęsienia ziemi o natężeniu 7.1 stopni w skali Richtera. Zginęło 1336 osób.

1984, Fot. Pablo Bartholomew

Indyjski fotograf Pablo Bartholomew fotografował skutki katastrofy fabryki pestycydów Union Carbide w Bhopalu. Zdjęcie wyróżnione przez World Press Photo przedstawia pogrzeb dziecka zabitego przez trujący gaz. Tę samą scenę sfotografował również Raghu Rai z Magnum Photos. Katastrofa w Bhopalu, choć nie została tak nagłośniona medialnie jak wybuch w Czarnobylu, jest obecnie uważane za najtragiczniejszą w skutkach awarię przemysłową. Szacunkowe dane mówią, że na skutek uwolnienia trującego gazu zmarło nawet 20 tysięcy osób.

[kn_advert]

1985, Fot. Frank Fournier

W 1985 roku świat poznał twarz 13-letniej Omayry Sanchez, ofiary wybuchu wulkanu Nevado del Ruíz w Kolumbii, którą sfotografował Frank Fournier. Uwięziona w gruzie i błocie Omayra walczyła o przeżycie przez wiele godzin. Rozmawiała ze zgromadzonymi wokół ludźmi, przykuwając uwagę mediów. Mimo apeli Czerwonego Krzyża o pomoc ze strony rządu nie udało się jej uwolnić; Omayra straciła przytomność i zmarła. Zdjęcie Franka Fourniera, który – jak sam przyznał – był pod ogromnym wrażeniem pogody ducha i odwagi umierającego dziecka, wzbudziło kontrowersje nie tylko pod adresem samego autora (oskarżanego o nieetyczne postępowanie), ale przede wszystkim rządu Kolumbii, który mimo ostrzeżeń nie zrobił nic, aby zapobiec skutkom wybuchu i niedostatecznie zadbał o pomoc dla ofiar.

1986, Fot. Alon Reininger

Lata 80. przyniosły światu nowy powód do lęku – rozpowszechnianie się AIDS. Nowa choroba budziła powszechne przerażenie. Alon Reininger sfotografował jednego z pacjentów - Kena Meeksa, 42-latka w zaawansowanym stadium choroby.

1987 - 1991

1987, Fot. Anthony Suau

W 1987 roku miały miejsce wybory w Korei Południowej. Przeciwko ich zwycięzcom odbywały się demonstracje – zarzucano powszechnie, że rząd został wybrany w wyniku oszustwa. Zdjęcie Anthony'ego Suau (który został już wcześniej nagrodzony Nagrodą Pulitzera za reportaż z Etiopii) przedstawia kobietę proszącą policjanta o łaskę dla swojego syna – aresztowanego demonstranta.

1988, Fot. David Turnley

W 1988 roku miało miejsce trzęsienie ziemi w Armenii. W miejscowości Leninakan Boris Abgarzian płacze po śmierci swojego 17-letniego syna, który zginął w katastrofie. Zmarły był jedną z ok. 25 tysięcy ofiar trzęsienia ziemi. Skala tragedii była tak wielka, że Michaił Gorbaczow zwrócił się z prośbą do USA o pomoc humanitarną – po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej. Zdjęcie wykonał David Turnley, który już wkrótce będzie znany ze swoich reportaży z Chin i Europy Środkowej, a kilka lat później zostanie ponownie nagrodzony w World Press Photo.

[kn_advert]

1989, Fot. Charlie Cole

W pobliżu placu Tiananmen w Pekinie samotny demonstrator wychodzi naprzeciw kolumnie czołgów. Jest 5 czerwca 1989 roku. Dzień wcześniej wojsko brutalnie stłumiło tu protesty studentów. Tank Man lub Samotny Buntownik, jak nazwała go prasa, nie zatrzymał się nawet, gdy czołgi jechały wprost na niego. Wdrapał się na jeden z nich, krzycząc coś do żołnierzy. Mężczyznę odciągnięto na bok. Tożsamość Tank Mana, który stał się symbolem walki o wolność w Chinach, pozostaje nieznana; najczęściej utrzymuje się, że był to student Wang Weilin. Scenę zarejestrowało jednocześnie kilku fotoreporterów – Jeff Widener, Stuart Franklin, Terril Jones i Charlie Cole (Newsweek), którego wyróżniono na World Press Photo.

1990, Fot. Georges Merillon

W roku 1990 rząd ówczesnej Jugosławii nie uznał autonomii Kosowa. Mieszkańcy protestowali przeciw tej decyzji; niektórzy z demonstrantów zginęli, wśród nich 27-letni Elshani Nashim. Georges Merillon z Gamma sfotografował żegnających go bliskich.

1991, Fot. David Turnley

W 1991 laureatem nagrody World Press Photo został ponownie David Turnley za zdjęcie wykonane podczas wojny w Zatoce Perskiej. Sierżant Ken Kozakiewicz jest zrozpaczony po otrzymaniu wiadomości, że jego przyjaciel Andy Alaniz zginął w bratobójczym ogniu.

1992 - 1996

1992, Fot. James Nachtwey

Poruszające, oszczędne, wykonane w czerni i bieli zdjęcie autorstwa Jamesa Nachtweya zostało nagrodzone w 1992 roku. Przedstawia mieszkankę Somalii niosącą do grobu ciało swojego dziecka, zawinięte w białą chustę. Z powodu wojny domowej i skutkującej głodem suszy, w tym czasie w Somalii umierało każdego dnia 200 osób. Z zagranicy napływała pomoc humanitarna, jednak jej dystrybucję blokowały lokalne gangi. W przeciągu dwóch lat klęski w Somalii pochłonęły, jak się przypuszcza, niemal 2 miliony ofiar. Nachtwey, korespondent Time'a, który współpracował m.in. z Bang Bang Club, jest jednym z najbardziej znanych na świecie reporterów wojennych.

1993, Fot. Larry Towell

Każdy konflikt zbrojny dotyczy również dzieci. Mówi o tym zdjęcie Larry'ego Towella z 1993 roku, wykonane w Strefie Gazy. Palestyńscy chłopcy demonstrują gotowość do walki, wymachując w powietrzu zabawkową bronią. Na obszarze tym trwa od wielu lat nierozwiązany do tej pory konflikt. W 1994 roku na mocy porozumienia między Izraelem a Organizacją Wyzwolenia Palestyny proklamowano tymczasową Autonomię Palestyńską, która miała istnieć przez 5 lat – do czasu osiągnięcia porozumienia pokojowego. Porozumienia nie podpisano do dziś. Strefa Gazy, choć formalnie pod administracją Autonomii Palestyńskiej, nie jest częścią żadnego suwerennego państwa.

1994, Fot. James Nachtwey

W 1994 roku światem wstrząsnęły wiadomości z Rwandy. Narastajace przez dekady w tym afrykańskim kraju napięcie między dwiema największymi grupami etnicznymi, Hutu i Tutsi, doprowadziło do ludobójstwa na niewyobrażalną skalę. Pochodzenie z grupy Tutsi lub sympatyzowanie z nią zaczęło oznaczać w praktyce wyrok śmierci. Fotografia Jamesa Nachtweya została wykonana w szpitalu Czerwonego Krzyża i przedstawia mężczyznę Hutu, którego podejrzewano o pomoc Tutsi. Przeżył, ale odniósł liczne rany zadane najczęściej używaną w Rwandzie bronią, maczetą. W 1994 w Rwandzie zginęło 800 tysięcy osób.

[kn_advert]

1995, Fot. Lucian Perkins

Lucian Perkins sfotografował autobus jadący w kierunku Groznego, stolicy Czeczenii. W 1994 roku wybuchła tam pierwsza wojna z Rosją. Walki trwały jeszcze przez wiele miesięcy – w tym w rejonie Shali, skąd ewakuują się uchodźcy. Jeden z nich, widoczny na zdjęciu chłopiec, wygląda przez szybę autobusu w kierunku oddalającego się domu. Komisja World Press Photo stwierdziła, że “Wyraz twarzy chłopca wyraża w skrócie wszystko, co Perkins widział w Czeczenii. Zrobił mu zdjęcie o symbolicznym znaczeniu". Perkins był wcześniej nagrodzony Pulitzerem za reportaż dotyczący ubóstwa w wielopokoleniowych rodzinach w USA.

1996, Fot. Francesco Zizola

Na fotografii Francesco Zizoli z 1996 roku widzimy najmłodsze ofiary wojny w Angoli (1975-2002). W miejscowości Kuito, gdzie zrobiono zdjęcie, mieszka bardzo dużo ofiar min, w tym wiele dzieci. Do dziś na terenie Angoli znajduje się duża ilość min przeciwpiechotnych. Pozostawiane przez wiele lat drogach i mostach przez różne siły, wciąż okaleczają kolejne osoby.

1997 - 2001

1997, Fot. Hocine

Zdjęcie wykonane przez Hocine'a (France-Presse) w 1997 w Algierii przedstawia kobietę płaczącą pod ścianą szpitala po masakrze w Bentalha. Wojna domowa, trwająca w Algierii od 1992 roku, pochłonęła 60 tysięcy ofiar.

1998, Fot. Dayna Smith

Lata 90. to czas licznych wojen domowych i konfliktów etnicznych na całym świecie. W 1998 roku oczy świata zwrócone były w kierunku Kosowa. Tam powstało zdjęcie wykonane przez Daynę Smith z The Washington Post – przedstawia ono pogrzeb jednego z Albańczyków walczących o niepodległość Kosowa od Serbii. Wdowa po zmarłym żołnierzu jest pocieszana przez zgromadzonych wokół bliskich.

[kn_advert]

1999, Fot. Claus Bjørn Larsen

W 1999 roku zwycięskim wybrano zdjęcie również poruszające problem wojny w Kosowie. Duńczyk Claus Bjørn Larsen sfotografował rannego uchodźcę w mieście Kukës w Albanii, gdzie zorganizowano pomoc dla uciekających z ogarniętego wojną Kosowa. Miasto Kukës zostało zgłoszone do nagrody Nobla za działania na rzecz pokoju. “Chciałem porozmawiać z tym człowiekiem", mówił Larsen o wykonanym przez siebie portrecie rannego. “Ale szedł jak w transie. Zrobiłem mu cztery zdjęcia, po czym po prostu zniknął".

2000, Fot. Lara Jo Regan

Lara Jo Regan fotografowała życie meksykańskich imigrantów przybyłych do USA. Widoczna na fotografii rodzina z Las Colonias w Teksasie należy do grupy niewidzialnych obywateli – osób nieuwzględnionych w amerykańskim spisie powszechnym. Takich imigrantów są w USA miliony. Nieuwzględnienie ich w pomiarach populacji skutkuje gorszym dostępem do edukacji czy służby zdrowia, co w efekcie podtrzymuje podziały społeczne.

2001, Fot. Erik Refner

Jest rok 2001. Afgańczycy uciekają przed opresyjną władzą i skutkami suszy do sąsiedniego Pakistanu. W jednym z obozów dla uchodźców, Jalozai, brakuje jedzenia i wody, panuje przeludnienie. W rezultacie giną ludzie, przede wszystkim dzieci – tak jak zaledwie roczny chłopiec widoczny na zdjęciu wykonanym przez duńskiego fotografa Erika Refnera. Rodzina dziecka pozwoliła Refnerowi sfotografować pochówek. 8 miesięcy później ONZ przeniosła uchodźców z Jalozai w inne miejsca.

2002 - 2006

2002, Fot. Eric Grigorian

W 2002 trzęsienie ziemi o natężeniu 6 stopni w skali Richtera nawiedziło Iran. Ormiański fotograf Eric Grigorian zarejestrował poruszającą scenę – na chwilę przed pogrzebem ojca zrozpaczony chłopiec stoi przy grobie, trzymając ubranie zmarłego.

2003, Fot. Jean-Marc Bouju

W 2003 roku rozpoczęła się druga wojna w Iraku. Francuski fotograf Jean-Marc Bouju znalazł się w pobliżu obozu dla jeńców wojennych w okolicach An Najaf. Tam zobaczył jednego z jeńców, zakutego w kajdanki i z głową zasłoniętą kapturem, pocieszającego swoje dziecko. Jeden z amerykańskich żołnierzy rozerwał kajdanki, aby Irakijczyk mógł przytulić syna. Dalszy los dziecka i jego ojca jest nieznany.

[kn_advert]

2004, Fot. Arko Datta

Arko Datta w 2004 roku sfotografował kobietę płaczącą po śmierci członka rodziny zabitego przez tsunami. Trzęsienie ziemi u wybrzeży Indonezji spowodowało straszliwe zniszczenia na obszarze wielu krajów Azji. Tsunami wywołane wstrząsem spowodowało szczególne zniszczenia w rejonie Tamil Nadu w Indiach. Zginęło 200 tysięcy ludzi, a miliony pozostały bez dachu nad głową. Była to najtragiczniejsza w skutkach katastrofa naturalna w historii.

2005, Fot. Finbarr O'Reilly

Roczna Alassa Galisou kładzie dłoń na ustach swojej zmartwionej matki. Obie cierpią głód i czekają na jedzenie w centrum pomocy humanitarnej w Tahoua w Nigrze. Susza i plaga szarańczy spowodowały, że miliony mieszkańców afrykańskiego kraju pozostały bez pożywienia. Ze strony organizacji humanitarnych, ONZ i krajów zachodnich napływała pomoc, jednak działo się to bardzo powoli, co powodowało oburzenie opinii publicznej. Autorem fotografii jest Finbarr O'Reilly (Reuters).

2006, Fot. Spencer Platt

2006 rok, na terenie Libanu trwa konflikt między organizacją Hezbollah a państwem Izrael. Przez sześć tygodni trwają bombardowania. Spencer Platt z Getty Images wykonał zdjęcie 15 sierpnia, kiedy wojna kończyła się, a mieszkańcy Bejrutu zaczęli wracać do domów. Tysiące z nich zostało zniszczonych, jak ten w dzielnicy Haret Hreik widoczny na zdjęciu. Wśród gruzu krążą samochodem młodzi Libańczycy.

2007 - 2011

2007, Fot. Tim Hetherington

Brytyjczyk Tim Hetherington (Vanity Fair), nagrodzony w 2007 roku, sfotografował amerykańskiego żołnierza słaniającego się przy ścianie bunkra. Wydarzenie miało miejsce w dolinie Korengal, gdzie trwały najbardziej zacięte walki między armią USA a siłami ekstremistów islamskich. Trwająca już od kilku lat wojna wydawała się nie mieć końca. Hetherington wraz z dziennikarzem Sebastianem Jungerem nakręcił również wówczas film Restrepo, poświęcony wojnie w Afganistanie. Cztery lata później reporter zginął w Libii.

2008, Fot. Anthony Suau

Anthony Suau (nagrodzony już wcześniej, w 1987 roku) został nagrodzony w 2008 za zdjęcie dokumentujące kryzys ekonomiczny w USA. Pod koniec 2007 roku, na skutek pęknięcia “bańki kredytowej", amerykańska gospodarka drastycznie zwolniła. Wielu obywateli nie było w stanie spłacać kredytu na zakup domów, w związku z czym tracili do nich prawo. W jednym z takich skonfiskowanych domów w Cleveland niezbędną ekspertyzę przeprowadzał detektyw z biura szeryfa. W domach, z których eksmitowano mieszkańców, schronienie znajdowali często bezdomni i narkomani.

[kn_advert]

2009, Fot. Pietro Masturzo

Pietro Masturzo w 2009 roku sfotografował mieszkankę Teheranu krzyczącą na dachu – podobnie jak podczas rewolucji w 1979. Kobieta wyraża swój protest przeciwko ogłoszonym wynikom wyborów, w których oficjalnie zwyciężył Mahmoud Ahmadineżad. Wzbudziło to liczne protesty.

2010, Fot. Jodi Bieber

18-letnia Bibi Aisha, której przejmujący portret wykonała Jodi Bieber - fotograf z RPA, została okrutnie okaleczona przez swojego męża - Taliba, od którego próbowała uciec. Portret Aishy bywa często porównywany do słynnego zdjęcia afgańskiej dziewczynki wykonanego przez Steve'a McCurry. Stał się też symbolem cierpienia kobiet na świecie. “Około 50 % populacji to kobiety. Wiele z nich wciąż żyje w marnych warunkach i cierpi z powodu przemocy. Ta afgańska kobieta jest jak ikona", uzasadniało swój wybór jury World Press Photo.

2011, Fot. Samuel Aranda

Laureatem nagrody World Press Photo w 2011 został Samuel Aranda. Zdjęcie wykonane szpitalu polowym w Sanie (Jemen), w listopadzie 2011 roku, przedstawia Fatimę Al-Qaws trzymającą w ramionach syna, rannego podczas demonstracji przeciwko rządom Alego Abdullaha Saleha. “Byłam szczęśliwa, że mój syn żyje, że można go uratować", mówiła Al-Qaws. 18-letni Zayed przeżył.

Zobacz także: