Zalety i wady obiektywu "kitowego"

"Kit" zawsze będzie dobrym startem

Nikon D5500 trafił do sklepów w kilku zestawach. Możemy kupić albo sam korpus, albo jedną z poniższych opcji:

• D5500 z AF-S DX NIKKOR 18-55 mm VR II;
• D5500 z AF-S DX NIKKOR 18-105 mm VR;
• D5500 z AF-S DX NIKKOR 18-55 mm VR II oraz AF-S DX NIKKOR 55-200 mm VR;
• D5500 z AF-S DX NIKKOR 18-55 mm VR II oraz AF-S NIKKOR 55-300 mm VR;
• D5500 z AF-S DX NIKKOR 18-140 mm VR.

Jak więc widzicie, producent pomyślał o zaspokojeniu większości naszych potrzeb. Możemy wybrać opcję niedrogą, z najbardziej podstawowym szkłem, lub bardziej rozbudowaną, gdzie dostajemy obiektyw uniwersalny (pokrywający szerszy zakres ogniskowych) lub nawet dwa obiektywy, otrzymując, w rezultacie, zakres ogniskowych od 18 do 300 mm (wszystkie wartości w ekwiwalencie dla formatu pełnoklatkowego).

Tego nie zrobisz z obiektywem stałoogniskowym

Na tak zwany "start" w zupełności wystarczy nam AF-S DX NIKKOR 18-55 mm VR II. Z tego typu szkłem jesteśmy w stanie uczyć się kompozycji zarówno na szerokim kącie, jak i ogniskowej portretowej. Możemy ćwiczyć fotografowanie krajobrazów na szerokim planie, wyszczególniać pojedyncze elementy. Zorientować się, jaka istnieje różnica między wykonywaniem zdjęć na ogniskowej 18 mm, a 55 mm. Na tak zwanym “długim końcu" będziemy w stanie również - przy maksymalnie otwartym otworze przysłony - wygenerować delikatny efekt rozmycia tła. Podkreślam - delikatny.

AF-S DX NIKKOR 18-55 mm VR II to szkło niedrogie, ale wyjątkowo uniwersalne. Do nauki jest wręcz idealne; nie generuje niepotrzebnych kosztów, a pozwala przyswoić zdecydowaną większość podstawowych zagadnień związanych z fotografią. Przy odpowiednio dobranym korpusie, dobrze sprawującym się na wysokich ISO, osiągniemy naprawdę zadowalające rezultaty.

Osobiście znam wielu fotografów zawodowych, którzy zaczynali właśnie od obiektywów klasy 18-55 mm, kupując kolejny dopiero wtedy, gdy obecny faktycznie przestawał im wystarczać. Jeśli należysz do takiej właśnie grupy, to zapewne zdałeś już sobie sprawę z pewnych niedostatków “kita".

Przekrój przez zakres ogniskowych AF-S DX NIKKOR 18-55 mm VR II. Pierwsze zdjęcie przedstawia obszerne 18 mm, podczas gdy drugi - 55 mm - funkcjonuje jako skromny teleobiektyw. 

Wady?

Pierwszą rzeczą jest niemożność tak efektownego rozmycia tła, jak ma to miejsce w przypadku stałoogniskowych 35 mm, 50 mm czy 85 mm. Co więcej, nic z tym nie da się zrobić - jasność jest niezmienialną cechą danego szkła (jasne, można skorzystać z "przyciemniających" filtrów szarych, ale nie o to chodzi). Standardowe f/3,5 na krótkim końcu w obiektywach 18-55 mm wynika z prostoty konstrukcji i konieczności utrzymywania niewysokich kosztów produkcji, tak, by producent mógł klientowi zaproponować w pełni funkcjonalny zestaw z lustrzanką w relatywnie niedużej cenie.

Przykład wykorzystania obiektywu Nikkor AF-S DX Micro 85 mm f/3.5G ED VR pokazuje, jak może wyglądać efektowne rozmycie tła

Druga kwestia to jakość wykonania. Jakby na sprawę nie patrzeć, “kity" pancerne nie są. Owszem, są to szkła dobrze poskładane i dopasowane (sam plastik jest bardzo wysokiej jakości), natomiast w zestawieniu z dedykowanymi “stałkami" nie mają większych szans. W bardziej zaawansowanych szkłach znajdziemy również uszczelnienia przed opadami deszczu i kurzem czy wzmacniane metalem konstrukcje. Tutaj stal otrzymujemy wyłącznie na bagnecie.

Etap drugi. Kiedy kupić jasną "stałkę"?

Najmniej kosztowną opcją wejścia w świat obiektywów stałoogniskowych jest zakup standardowego AF-S NIKKOR 50 mm f/1,8G. Za kilkaset złotych otrzymujemy bowiem sprzęt świetny do portretów, zwłaszcza w połączeniu z Nikonem D5500. Możemy w ten sposób uniknąć wysokich kosztów zakupu 85 mm i zainwestować w coś bardziej uniwersalnego. Ogniskowa, w ekwiwalencie dla formatu małoobrazkowego, wyniesie wówczas 75 mm.

Różnica między 50 mm ze światłem f/1,8, a 18-55 mm ze światłem f/5,6 na długim końcu, jest znaczna. Ten pierwszy przepuszcza światło 10-12 razy skuteczniej, dzięki czemu otrzymujemy możliwość fotografowania w ciemniejszych sceneriach. Przykładowo, w identycznych warunkach “kit" potrzebowałby czasu otwarcia migawki równego 1/10 sekundy, podczas gdy stałoogniskowa 50 mm zadowoli się już 1/100 sekundy.

Zaletą przysłony na poziomie f/1,8 jest również zdecydowanie przyjemniejsze, charakterystyczne dla zdjęć portretowych rozmycie tła, o którym wspominałem już wyżej.

Innym rozwiązaniem w podobnej cenie jest NIKKOR AF-S DX 35 mm f/1,8G, który w zestawieniu z lustrzankami DX (a taką jest D5500) zaoferuje nam ogniskową niemalże idealnie równą “tradycyjnej" 50 mm podpinanej do lustrzanki pełnoklatkowej. To najbardziej neutralna, klasyczna ogniskowa, jaka może istnieć w fotografii. Jest zauważalnie szerszy od 50 mm (która, podpięta do matryc DX, funkcjonuje jak 75 mm), a zachowuje tę samą jasność. Jakość rozmycia tła (bokehu) również można uznać za zbliżoną.

Co wybrać?

Jeśli nie wiesz, które z tych dwóch szkieł sprawdzi się w Twojej fotografii, istnieje prosty sposób na rozwiązanie problemu - i znów przyda się tu nieoceniony obiektyw “kitowy". Ustaw 18-55 mm na ogniskową 35 mm i rób w ten sposób zdjęcia przez kilka dni.

Później powtórz proces, zmieniając ogniskową na 50 mm. Zróżnicuj lokalizacje, w jakich uwieczniasz tematy - popracuj z krajobrazami, fotografuj we wnętrzach, rób portrety. Poddaj swoje kadry zwykłemu procesowi obróbki i sprawdź, które z nich podobają Ci się bardziej - a potem podejmij decyzję o zakupie jednego ze szkieł.

Przykłady wykorzystania dwóch różnych obiektywów do tego samego kadru - o ogniskowej 40 mm oraz 85 mm 

Co ciekawe, od niedawna w ofercie Nikona znajduje się również obiektyw AF-S DX Micro NIKKOR 40 mm f/2,8G, stanowiący bardzo interesujący pomost pomiędzy 35 mm a 50 mm. Jego ogniskowa, w przeliczeniu na format pełnoklatkowy, wyniesie 60 mm; niezaprzeczalną zaletą szkła, wycenianego na ok. 950 złotych, jest prawdziwa możliwość wykonywania zdjęć makro. Dostajemy tu zatem nie tylko narzędzie do portretów, ale również do zgoła innego rodzaju fotografii - a tego ostatniego ani w AF-S DX 35 mm f/1,8G, ani w AF-S NIKKOR 50 mm f/1,8G nie uświadczymy.

Niezależnie od tego, co wybierzesz, już po pierwszym dniu fotografowania zauważysz różnicę zapewnianą przez większy otwór względny. Przysłony f/1,8 czy f/2,8, niedostępna w szkle klasy 18-55 mm, oferują znacznie więcej możliwości kreatywnego wykorzystania tła. Obiektywy stałoogniskowe cechuje jeszcze jeden, niepodważalny aspekt - zmuszają do myślenia bardziej, niż zoomy. Mając jedną ogniskową musimy bardziej przewidywać, częściej się ruszać, cały czas trzymając oko przy wizjerze. Owszem, mało to komfortowe, ale za to niesamowicie rozwijające.