27 sierpnia 2010, 10:10

Autor: Dawid Petka
czytano: 17072 razy

"Jestem Aktywny" z Nikonem - piłka nożna

Tematem trzeciego odcinka cyklu "Jestem Aktywny" z Nikonem będzie piłka nożna. Sport tak powszechny, że trudno sobie wyobrazić świat bez niego. Czy okaże się też być wdzięczny do fotografowania? Zapraszamy do lektury!

Czytaj także:

Piłka nożna jest sportem, którego zasady zna właściwie każdy. Co więcej, nie ma chyba nikogo, kto nie widział meczu piłkarskiego, czy nawet sam przynajmniej raz nie grał. Jest to sport, który nieprzerwanie budzi ogromne emocje, często nawet zahaczające o skrajny radykalizm. Z pewnością przyczynia się ku temu widowiskowość i dynamika tej gry – jedenastu zawodników z każdej drużyny daje z siebie podczas meczu wszystko. Częste, nagłe i niespodziewane zwroty akcji czynią dobry mecz piłkarski źródłem niezapomnianych i niepowtarzalnych przeżyć. Co więcej, znawcy tematu podkreślają rolę analizowania starych rozgrywek, dochodzi też więc czynnik strategiczny. Piłce nożnej poświęcamy trzeci odcinek cyklu "Jestem Aktywny" z Nikonem.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/5000 F2.8 ISO 640, 300 mm Fot. Dawid Petka

Fotografowanie meczu piłkarskiego momentami zbliżone jest do fotografii portretowej. W tym ujęciu widać skupienie na twarzy zawodników. Jest to moment tuż przed rozpoczęciem gry.

Przypomnimy sobie najważniejsze elementy i reguły gry. Dwie drużyny, po jedenastu graczy każda, rywalizują o możliwość zdobycia gola. Mecz rozgrywany jest na prostokątnym boisku o rozmiarach dochodzących nawet do 90 x 120 m, w zależności od stadionu; bramki mają szerokość 7,32 m. Istotne jest przestrzeganie zasad fair play i unikanie faulów.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/640 F4 ISO 400, 300 mm Fot. Dawid Petka

Dynamika tego zdjęcia podkreślana jest przez różne pozycje trzech zawodników. Wzmaga ją też kontrast pomiędzy spokojem algierczyka z lewej strony, a emocjonalnym zaangażowaniem zawodnika Cracovii.

[kn_advert]

Cały mecz w podstawowym zakresie czasu trwa 90 minut, a okres ten podzielony jest na dwie równe części, po pierwszej połowie drużyny zmieniają strony boiska. Nad prawidłowym przebiegiem meczu czuwają sędziowie – zazwyczaj jest ich czterech: oprócz głównego, mecz kontroluje dwóch sędziów liniowych i jeden techniczny. Oczywiście powyższe zasady to absolutne minimum, jednak takie podstawy wystarczą, aby szybko zrozumieć całą grę.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/3200 F2.8 ISO 400, 300 mm Fot. Dawid Petka

Walka o piłkę to bardzo wdzięczny temat do fotografowania. Tutaj widać zawodników w wyskoku. Na odbiór zdjęcia wpływają też elementy, które nie są związane bezpośrednio z akcją, np. zawodnicy uchwyceni poza głębią ostrości.

Zdjęcia ilustrujące artykuł pochodzą ze sparringowego meczu rozegranego pomiędzy drużynami Cracovii a MC Algier (obecni mistrzowie Algerii). Polacy pokonali Algierczyków 1:0, bramka, zdobyta przez Bartosza Ślusarskiego, padła w 49 minucie. Pomimo towarzyskiego charakteru spotkania, emocje udzielały się zarówno sportowcom, jak i zgromadzonym na trybunach widzom. Ogólnie drużyny mecz prowadziły na wyrównanym poziomie, do końca zatem nie było pewności czy zostanie utrzymany wynik.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/4000 F3.5 ISO 640, 300 mm Fot. Dawid Petka


Nikon D3S AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II	1/1500 F4 ISO 800, 250 mm Fot. Marcin Woźniak

W takich "gęstych" sytuacjach najważniejsze jest wyeksponowanie piłki. To właśnie ona nadaje znaczenie zdjęciu.

Piłka nożna – sport

Piłka nożna – fotografowanie

Dawno już minęły czasy, w których fotografowie trudniący się uwiecznianiem zawodów piłkarskich zmuszeni byli do wkraczania na murawę. Dziś, na tego typu imprezach, mają do dyspozycji potężne teleobiektywy. Jasność obecnie produkowanych obiektywów pozwala na bezproblemowe operowanie głębią ostrości i czasem ekspozycji, a współczesne aparaty udostępniające niewiarygodnie wysokie czułości ISO, są wręcz predysponowane do tego rodzaju fotografii. Korzystanie z mocno otworzonych obiektywów pozwala na separację pojedynczych zawodników. Często umożliwia też usunięcie z tła niepotrzebnych elementów, np. banerów reklamowych, które rozmywają się wtedy i nie drażnią oka.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/640 F2.8 ISO 640, 300 mm Fot. Dawid Petka

Warto co jakiś czas kontrolować ekspozycję. Sporo problemów przyspoczyć mogą białe koszulki graczy, które często będą przepalone. Przydaje się wtedy funkcja wyświetlania histogramu (więcej informacji na ten temat w tekście).

Fotografowanie meczu piłkarskiego związane jest z uchwyceniem emocji wyrażanych przez zawodników. Z tego względu dobrze jest skupić się właśnie na zbliżeniach pojedynczych graczy. Każdy mecz, nawet ten słaby, może przynieść nam wspaniałe zdjęcia zawodników. Sytuacje po faulu, momenty po strzeleniu gola czy też skupienie przed rzutem karnym – na takie okazje należy polować.

Fotografowanie piłki nożnej dostarcza sporo możliwości w zakresie doboru tematów. Ujmować możemy pojedynczych zawodników, skupić się na portretach czy też fotografowaniu zbliżeń piłki będącej w akcji. Wspominaliśmy o teleobiektywach, ale – gdy sytuacja temu sprzyja – może też się przydać obiektyw szerokokątny. Z jego pomocą zarejestrować można np. gola, stojąc za bramką. Nie na każdym boisku jest to jednak możliwe.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/640 F2.8 ISO 500, 300 mm Fot. Dawid Petka

Przechylenie apratu podkreśliło ruch bramkarza łapiącego piłkę.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/2500 F2.8 ISO 400, 300 mm Fot. Dawid Petka

To typowy przykład sportowego portretu. Napięcie wytwarzane jest przez zestawienie dwóch zawodników. Jeden z nich został ujęty poza głębią ostrości, czego zasługą jest wykorzystanie jasnego obiektywu Nikkor 300/2.8.

Techniczne aspekty fotografowania piłki nożnej związane są przede wszystkim z ustawieniem odpowiedniego czasu otwarcia migawki, co w praktyce przekłada się na odpowiednie operowanie czułością ISO i przysłoną. Sport ten najlepiej ukazywać zamrażając ruch, wszelkie eksperymenty z panningiem przeważnie wyglądają dość kiepsko (składa się na to szereg czynników, wśród nich między innymi brak liniowego ruchu zawodników). Problematyczne są zwłaszcza mecze odbywające się wieczorem czy przy sztucznym świetle. Jak wspominaliśmy wcześniej, maksymalne otwarcie przysłony jest zdecydowanie polecane do fotografowania meczu, a wysokie czułości nie wiążą się już ze znaczną degradacją jakości obrazu. Współcześni fotografowie mają więc o wiele prostsze zadanie do wykonania niż ich starsi koledzy.

[kn_advert]

Warto co jakiś czas rzucić okiem na wyświetlacz aparatu i za pomocą histogramu kontrolować ekspozycję. Białe koszulki graczy powodować mogą mnóstwo problemów z przepaleniami. W celu ich eliminacji, należy stosować ujemną kompensację ekspozycji. Prześwietlenie widoczne jest na histogramie bardzo wyraźnie – poznać je można po gwałtownym zerwaniu wykresu z prawej strony.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/400 F5.6 ISO 400, 300 mm Fot. Dawid Petka

Pojedynki zazwyczaj wyglądają na zdjęciach efektownie. Należy jednak pilnować czasu ekspozycji, żeby zdjęcie zostało zarejestrowane należycie ostro. W podanym przykładzie mamy do czynienia z dolną, akceptowalną granicą czasu ekspozycji.

Rozgrwykę najlepiej fotografować z niskiego punktu widzenia – wtedy zdjęcia zyskują przestrzeń, nieosiągalną przy fotografowaniu z góry. Warto używać mocno otwartego obiektywu – nowoczesne konstrukcje pozwalają na to bez występowania degradujących obraz wad optycznych. Stosunkowo niewielka głębia ostrości nadaje ujęciom przestrzenności i swojego rodzaju efektowności.

Najpewniejszymi miejscami do fotografowania są z pewnością okolice bramek. Mamy wtedy swobodny dostęp do całego boiska, jednak gdy fotografujemy obiektywem stałoogniskowym, możemy mieć problem z kadrowaniem. Należy wówczas podjąć decyzję, które miejsca będziemy fotografowali. Obiektywy tego rodzaju dają bowiem z jednego punktu kilka powtarzalnych momentów meczu, które "ładnie" się kadrują. Warto przed meczem przeprowadzić rekonesans boiska i znaleźć miejsca, z których będziemy fotografowali. Korzystanie ze "stałek" wymagać będzie częstych zmian miejsca, gdy zależy nam na urozmaiconym materiale. Gdy mamy do dyspozycji obiektyw zmiennoogniskowy, sprawa staje się dużo prostsza. Dobrym miejscem do fotografowania są też linie boczne boiska. Jedynym utrudnieniem mogą być poruszający się wzdłuż nich sędziowie liniowi, którzy mogą w kluczowym (dla fotografa i meczu) momencie po prostu przesłonić kadr.

Przy fotografowaniu zawodów piłkarskich fotograf powinien wykazać się sporym refleksem i orientacją w meczu. Warto też znać, choćby w ogólnym zarysie, taktykę obu drużyn. Ułatwi to złapanie odpowiednich ujęć. Z tego względu najlepiej fotografuje się drużynę, którą się zna.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/800 F2.8 ISO 640, 300 mm Fot. Dawid Petka

Nasze aparaty nalepiej przestawić w tryb automatycznego wyboru pola ostrości i ciągłe jego ustawianie. Pozwoli to na najpewniejsze zarejestrowanie akcji na meczu. Aparaty takie jak Nikon D3S posiadają system śledzenia 3d, co poprawia dokładność wyostrzania obiektów szybko poruszających się. Gdy korzystamy z autofocusa ustawionego na tryb ciągły, możemy wybrać trzy sposoby wyboru pola ostrości:

Pojedyncze pole – aparat będzie ustawiał ostrość jedynie na wybranym polu.
Grupowo – aparat ustawi ostrość na obiekt znajdujący się w środkowym polu grupy złożonej z kilku pól ostrości. Elektronika będzie monitorowała ruch obiektu i wprowadzała odpowiednie poprawki, tak by ostrość ustawiona była wzorowo.
Automatyczne – aparat ustawia ostrość na główny obiekt. Również w tym przypadku urządzenie analizuje ruch w celu wprowadzania drobnych poprawek.

Szybki autofocus w połączeniu z imponującą szybkostrzelnością współczesnych aparatów (w Nikonie D3S dochodzi ona aż do 11 kl./s w trybie kadrowania DX) ułatawiają zarejestrowanie doskonałych momentów. Fotografowanie takim aparatem sprowadza się do wciśnięcia spustu migawki przed momentem, który chcemy uchwycić, i puszczenia go parę chwil później. Pamiętajmy, żeby nie tworzyć jednak zbyt długich serii – bufor aparatu jest ograniczony, a niektóre karty pamięci nie są tak szybkie, aby sprostać stawianym wymaganiom. Fotografując w zbyt obszernych seriach, doprowadzić można do sytuacji, w której będziemy chcieli uchwycić fantastyczną akcję, lecz aparat nie będzie w stanie zarejestrować serii, gdyż poprzednia nie została jeszcze zapisana.


Nikon D300S AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II	1/4000 F2.8 ISO 640, 300 mm Fot. Dawid Petka

Takie "okazje" dają możliwość zarejestrowania ciekawych i dynamicznych ujęć. Warto na nie polować.

Przy fotografowaniu może przydać się statyw – służyć będzie głównie jako oparcie dla ciężkiego sprzętu a w zapadającym zmroku pozwoli zwiększyć pewność uchwytu. W tym miejscu ważna uwaga dotycząca statywów – jeżeli nie posiadamy akredytacji lub pozwolenia władz klubu na fotografowanie, to najprawdopodobniej nie będziemy mogli go wnieść na teren stadionu. Jeżeli jednak mamy dobry kontakt z klubem, to użycie statywu nie powinno być kłopotem. Warto zaopatrzyć się także w monopod. Dzięki niemu ręce nie będą obciążone a my będziemy mogli dłużej fotografować i szybciej reagować na zmieniającą się sytuację na boisku. Gdy nie posiadamy ani klasycznego statywu, ani monopodu, więcej uwagi należy poświęcić zajęciu odpowiedniej postawy. Bardzo pewny chwyt uzyskamy klęcząc na jednym kolanie i opierając na nim łokieć ręki trzymającej aparat. Stojące wokół boiska barierki lub reklamy także można z powodzeniem wykorzystać w roli podpórki pod obiektyw.

Ze spraw nie związanych z samą techniką, ważne jest powiadomienie klubu o tym, że będziemy fotografowali. Najlepiej, jeśli zdobędziemy zgodę trenera, co nie zawsze jest oczywiste.

Specjalne podziękowania kierujemy do Pana Przemysława Urbańskiego – rzecznika prasowego Cracovii, który umożliwił nam uczestnictwo w imprezie i fotografowanie.

Zachęcamy do odwiedzenia oficjalnej strony klubu www.cracovia.pl.

Piłka nożna – galeria


Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D300S, AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II Fot. Dawid Petka

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D300S, AF-S Nikkor 300 mm f/2,8G ED VR II Fot. Dawid Petka	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak	Nikon D3S, AF-S Nikkor 200–400 mm f/4G ED-IF VR II Fot. Marcin Woźniak

Czytaj także:

[kn_advert]